Erdoğan’ın 20 Aralık 2021’de 18 lirayı geçen dövizi durdurmak için açıkladığı kur korumalı TL mevduatta ilk vade doluyor.
Geçen yılın sonunda AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘Çin modeli ekonomi’ denemesiyle dolar 18 liraya fırladı.
Dolardaki yükseliş karşısında Türk Lirası tarihinin en değersiz günlerini yaşayınca vatandaş döviz bürolarına akın etti. Halkın dolar talebinin her gün artması üzerine Erdoğan’ın 1.100 odalı Sarayı’ndaki danışmanları kur korumalı TL mevduat sistemini çare olarak sundu.
FAİZE NAS DİYEN ERDOĞAN, FAİZ GARANTİSİ VERDİ
Meydanlarda ve açılışlarda millete “Faiz haramdır. Bu konuda Nas var” diyen Erdoğan, doları düşürmek için faiz garantili sisteme onay verdi. Modelle, döviz hesaplarını bozanlar ve Türk Lirasını 3 aylığına kur korumalı hesaba yatıranlara dolar kurundaki artışların ödenmesi kararlaştırıldı. Kur farkının milletin vergilerinin biriktiği Hazine’den ödenmesi sistemi cazip hale getirdi.
870 BİN HESAPTA 535 MİLYAR LİRA BİRİKTİ
Sistemden önce şirketlerin ve vatandaşların bankalardaki dolar mevduatlarının oranı 238 milyar dolar iken, Şubat 2022 itibariyle 223 milyar dolara indi. Döviz hesaplarında 15 milyar dolarlık bir çözülme oldu. Hazine garantisi sebebiyle kur korumalı TL mevduat sistemine bireylerin ve şirketlerin ilgisi her geçen gün arttı. Zenginin bankalardaki parasına milletin vergileriyle para kazandırma üzerine kurulu sistemde 3 Mart 2022 tarihi itibariyle 870 bin hesapta 535 milyar TL birikti. Bu paranın büyük bölümü yastık altındaki altın ve TL varlıklarını bankaya yatıranlar oluşturdu.
KORKULAN OLDU HAZİNE’NİN FAİZ YÜKÜ KATLANDI
Kur korumalı mevduata 2021 Aralık ayında girenlerin 90 günlük bekleme süresi bu ayın 25’inde doluyor. Rusya ve Ukrayna savaşıyla yeniden yükselen dolar 14 lirayı geçtiği için hesap sahiplerine ciddi oranda kur farkı ödenecek. Ekonomistlerin parası olan vatandaşa cazip gelen sistemin devlet ve Hazine için büyük riskler barındırdığı uyarısı daha ilk vadede kendini göstereceğe benziyor. Dolar 11,40 lira seviyesindeyken kur korumalı TL mevduata para yatıran ilk müşteriler dolar düşmezse 3 liraya yakın kur farkı alacak. Hesaplamalara göre 14,03 ve denk kurlardan vade sonu gelirse Hazine’den ödenecek ek faiz en az 15 milyar TL olacak.
VATANDAŞA DAHA FAZLA ÖDEMEMEK İÇİN MERKEZ BANKASI REZERVLERİ ERİTİYOR
Kur düzeltmesinin Hazine’ye yükü dolar yükseldikçe daha da artacağı için Merkez Bankası doları 14 lirada tutmaya çalışıyor. Her gün rezerv satışı yapan Merkez Bankası geçen hafta 4 milyar dolar dün ise 2 milyar dolar satış yaptı. Eksi 66 milyar dolar olan Merkez Bankası net rezervleri eksi 48 milyar dolara kadar gerilemişti. Ancak Rusya Ukrayna savaşı sonrası doların ateşini düşürmek için rezerv satışına yoğunlaşan Merkez Bankası’nın döviz rezervi yeniden eksi 52,2 milyar dolara düştü.
KAYNAK: BOLD
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***