Dolar/TL, geçen hafta 14,9950’ye yükseldikten sonra cuma günü piyasa kapanışına yakın Rusya’nın Ukrayna’yla görüşmelerde ‘ilerleme’ sağladığının açıklanmasıyla gerilediği 14,85’ten haftaya başladı.
Bankacılar bu hafta Türkiye, ABD ve Japonya’nın faiz toplantısının öne çıkacağını Rusya işgalinin Türkiye ekonomisine etkisinin ana gündem maddesi olmaya devam edeceğini belirtiyor.
Reuters ajansına konuşan işlemciler Merkez Bankası (MB) rezervlerinden devam eden döviz satışlarıyla kurun 15 seviyesini aşmadığını belirtti. Rezerv satışları dolar/TL’nin bir süre 14 seviyesini aşmamasında etkili olmuş ama Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısıyla bu baraj yıkılmıştı.
Dolar/TL bu sabah saat 08:59’da güne 14,8550 seviyesinden başlarken, saat 09:55’te 14,90’dan işlem gördü.
Petrol fiyatları, Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşı sona erdirmek için diplomasi çabalarının artması ve piyasaların ABD’de beklenen faiz artırımlarına hazırlanmasıyla geçen hafta görülen kayıpların üstüne koyarak 4 dolardan fazla geriledi.
Türkiye’de tarihin en yüksek seviyelerine ulaşan enerji ithalatının ticaret açığında büyümeye yol açmasıyla, ocakta cari açık 7,1 milyar dolarla dört yılın zirvesine ulaştı.
Ukrayna’daki savaş ve hızla tırmanan enerji fiyatları, geçen yıl uygulamaya konan ve yarattığı kur şokuyla enflasyonda görülmemiş artışa rağmen vazgeçilmeyen Türkiye’nin yeni ekonomi politikasını çıkılması zor bir yola sokuyor.
Büyüklüğü resmi olarak açıklanmıyor olsa da, Türkiye’nin doğalgaz ithalatının faturasının bu yıl iki katına çıkabileceği tahmin ediliyor. Reuters’a konuşan bir hükümet yetkilisi ve iki sektör danışmanı, geçen yıl yaklaşık 20 milyar dolar olan gaz ithalatının bu yıl 40 milyar dolara veya üstüne çıkabileceğini söyledi.
‘Kur korumalı’yı doğalgaz tüketecek
Doğalgaz ithalatı bu beklentide kaydedilirse, geçen yıl kur krizinden sonra başlatılan kur korumalı mevduat (KKM) sisteminde toplanan 22 milyar dolar tutarındaki rezervi neredeyse tamamen tek başına tüketecek.
Hükümetin bu yıl cari fazla verileceğine yönelik açıklamalarına rağmen Reuters anketinde yıl sonu açık tahmini 30 milyar dolara ulaştı.
Şirketlerin artan döviz ihtiyacı ve MB’nin kamuya döviz satışının etkisiyle piyasalarda döviz bulmak güçleşirken, artan taleple döviz mevduatında faizler yüzde 0,5-1 bandından yüzde 3’e yaklaştı.
Halihazırda yüzde 50’yi aşan ve önümüzdeki aylarda yüzde 70’e doğru yükseleceğine kesin gözüyle bakılan enflasyon ve enerji maliyetlerindeki rekor artış ekonomi politikalarına yönelik en büyük endişe kaynakları.
Ekonomi yönetiminin bütçe kanalıyla enflasyondaki yükselişi sınırlayıcı adımlar atması bekleniyor. Ancak bunun enflasyondaki tepe noktasına sınırlı bir etkisinin olması ve enflasyondaki ilk anlamlı düşüşün Kasım 2022’de baz etkisiyle görülmesi bekleniyor.
Nitekim hafta sonunda bazı sigara fiyatları 2 TL artarken, bu enflasyona en az 200-250 baz puan yükseliş olarak yansıyacak.
Piyasalarda ayrıca geçen hafta başlayan ve hükümetin ilk etapta 25 milyar dolar yastık altı altının sisteme kazandırılmasını hedeflediği sistemin işleyişi ve kur korumalı mevduat sisteminin genişletilmesinin etkileri de takip edilecek.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***