Rusya’nın Ukrayna’yı işgali emtia fiyatlarıyla birlikte madeni paraların basım maliyetini katladı. 1 kuruşun üretim maliyeti 55 kuruşa, 50 kuruşun üretim maliyeti ise 1,47 liraya yükseldi.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başladığı 24 Şubat’ta 25 bin dolar civarında olan nikelin tonu 42 bin dolara çıktı. Çinko fiyatları da 3 bin 600 dolardan 3 bin 800 dolara, bakır fiyatları ise 9 bin 800 dolardan 10 bin 100 dolara çıktı. Fiyat artışları Türkiye’de madeni para basımındaki maliyetleri de katladı.
MALİYETİ DEĞERİNDEN FAZLA
BirGün’den Berkay Sağol’un aktardığına göre, metallerin ana madde olarak kullanıldığı birçok sektör de fiyat artışlarından etkilendi. Bunlardan biri de bozuk paralar. Bakır, nikel ve çinko metalleri madeni paraların üretiminde kullanılan üç ana madde.
Madeni para üretiminde kullanılan metallerin fiyatları arttıkça maliyetleri değerinin üzerine çıktı. Ülkede 1 kuruş, 5 kuruş, 10 kuruş, 25 kuruş, 50 kuruş ve 1 lira olarak üretilen madeni paraların her birinin madeni değeri, para değerinin üzerine çıktı.
50 kuruşun üretim maliyeti yaklaşık üç katı olan 1 lira 47 kuruşa, 1 liranın üretim maliyeti ise 1 lira 78 kuruşa kadar çıktı.
Ekim ayından bu yana 1 kuruşun maliyeti yüzde 111, 5 kuruşun yüzde 124, 10 kuruşun yüzde 119, 25 kuruşun yüzde 123, 50 kuruşun yüzde 122 ve 1 TL’nin maliyeti ise yüzde 125 arttı.
“TİCARİ SIR”
Paranın havaya atılıp yere düşünceye kadar değer kaybettiğini söyleyen CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım, “Daha önce ilk hesap yaptığımda bizdeki madeni paraların fiyatlarının artışı dolar kurunun artışından kaynaklanmaktaydı. Şimdi Ukrayna ve Rusya’da çıkan savaşın etkileri ile Londra Borsası’nda ki metal fiyatları dolar karşısında artmaya başladı” dedi.
Yalım, konuyla ilgili Darphane Genel Müdürlüğü’ne para maliyetleri ile ilgili soruları ilettiğini ancak soruların ticari sır gerekçe gösterilerek yanıtlanmadığını dile getirdi.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***