Anayasa Mahkemesi (AYM), 7 yıl önce Şanlıurfa’da polisin kullandığı biber gazı nedeniyle hayatını kaybeden 28 yaşındaki Aynur Kudin’in ölümüyle ilgili kapatılan soruşturmanın yeniden açılmasına karar verdi. Bugüne kadar ifadesi dahi alınmayın polisler hakkında olaydan 7 yıl sonra soruşturma başlatılacak.
Anayasa Mahkemesi, 2014 yılında evinin önünde polislerin biber gazlı müdahalesiyle karşılaşan 28 yaşındaki Aynur Kudin’in ölümüyle ilgili “yaşam hakkı ihlali kararı” verdi. Kapatılan soruşturmanın yeniden açılmasına hükmeden Yüksek Mahkeme, savcılıktan olayla ilgili hiç dinlenmeyen şüpheli polislerin ifadelerinin alınmasını istedi. Kararın gerekçesinde, polislerin bugüne kadar ifadesinin alınmaması “Bu durum soruşturma makamının olayın seyrini aydınlatmaya yönelik işlemlerinden kuşku duyulmasını gerektirecek, yürütülen soruşturmanın derinliği ve ciddiyeti üzerinde şüphe uyandıracak önemli bir eksikliktir” ifadeleriyle eleştirildi.
NE OLMUŞTU?
Suriye’nin Kobani kentinde meydana gelen olayları protesto etmek amacıyla Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde 8 Ekim 2014 tarihinde protesto gösterileri düzenlendi. Bu sırada Aynur Kudin’in yakınlarının iddiasına göre, Aynur Kudin’in erkek kardeşi S.K., gösteriler nedeniyle oluşacak olası kargaşa sonucu zarar görmemesi için evin önünde duran otomobili babası Kadir Kudin’in uyarısıyla otoparka çekti. S.K. otomobili park ettikten sonra eve doğru yürürken göstericilerin de evin bulunduğu sokağa doğru kaçması sonucu polis tarafından gözaltına alındı.
SOKAKTA BİBER GAZLI MÜDAHALE ÖLÜM GETİRDİ
Kardeşinin polis tarafından gözaltına alındığını evin balkonundan gören Aynur Kudin, polislere “Durun, kardeşimi bırakın o suçsuz” diyerek seslendi. İddiaya göre, polisler evin balkonuna biber gazı attı, bu nedenle aile bireyleri yoğun gaza maruz kaldı. Yoğun gazdan etkilenen Aynur Kudin hastaneye kaldırıldı ancak 16 Ekim 2014 tarihinde hayatını kaybetti.
Viranşehir Cumhuriyet Başsavcılığı, yürüttüğü soruşturma sonucunda şüpheli polisler hakkında 26 Ocak 2018 tarihinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi. Baba Kadir Kudin, bunun üzerine kolluk görevlilerinin güç kullanması sonucunda ölüm olayının meydana gelmesi ve olayla ilgili olarak etkili ceza soruşturması yürütülmemesi nedeniyle yaşam hakkının ihlal edildiğini ileri sürerek AYM’ye başvurdu.
AYM “YAŞAM HAKKI İHLALİ” DEDİ
Deutsche Welle Türkçe’de yer alan habere göre, Anayasa Mahkemesi, yaşam hakkının etkili soruşturma yükümlülüğü bakımından ihlal edildiğine karar verdi. Mahkeme, kararın bir örneğinin, yaşam hakkının etkili soruşturma yükümlülüğünün ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere Viranşehir Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesine de hükmetti.
Kararın gerekçesinde, soruşturmada yapılan eksikliklere dikkat çekildi. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ek 1. maddesinde, kolluk görevlileri hakkındaki öldürme suçuna ilişkin iddialara yönelik soruşturmaların Cumhuriyet savcıları tarafından bizzat ve öncelikle yapılacağı vurgulanan kararda, şu eleştiriler yapıldı:
“Somut olayda güç kullanımı ile ölüme yol açtığı ileri sürülen/olaya dâhil olan kolluk personelinin tanık ya da şüpheli sıfatıyla ifadesi alınmamıştır. Bu durum soruşturma makamının olayın seyrini aydınlatmaya yönelik işlemlerinden kuşku duyulmasını gerektirecek, yürütülen soruşturmanın derinliği ve ciddiyeti üzerinde şüphe uyandıracak önemli bir eksikliktir. Tüm bu belirlemeler ışığında Aynur Kudin’in şüpheli ölümünü tüm yönleriyle aydınlatabilecek ve sorumluların belirlenmesini sağlayabilecek bütün delilleri tespit eden, yaşam hakkının sağladığı güvencelerin gerektirdiği derinlik ve ciddiyette bir soruşturmanın yürütüldüğünü söylemek mümkün görünmemektedir.”
“ÖLÜM SEBEBİ NET DEĞİL”
Kudin’in yakınlarının hastanedeki doktorların “gazın kalbe ve beyne etkisinin olacağı” yönünde beyanda bulunduklarını iddia ettiğine işaret edilen kararda, soruşturma sürecinde söz konusu doktorların ifadesine başvurulmadığı belirtildi. Kararda, otopsi raporuna göre darbeye bağlı olmayan beyin kanaması sonucu vefat eden Aynur Kudin’in beyin kanamasını neyin tetiklediği konusunda açık/net bir tespit bulunmadığı anlatıldı.
“POLİSLERİN İKİ TUTANAĞI ÇELİŞKİLİ”
Polislerin hazırladığı bir tutanakta, “çevreden Aynur Kudin’in ikametinin merdiven boşluğunda düşerek yaralandığı şeklinde bilgiler alındığı” ifadesine yer verildiği anlatılan kararda, başka bir kolluk tutanağında ise “olayı gören, duyan, şahitlik eden hiç kimsenin bulunmadığı” yönünde tespitte bulunuldu bildirildi. Bu iki tutanak arasında bir tezat oluşturduğuna dikkat çekilen kararda, şöyle denildi:
“Aynur Kudin’in merdiven boşluğundan düşerek yaralandığı bilgisini sağlayan çevrenin ifadesine/tanıklığına kayıt altına alınmak suretiyle başvurulmaması ve dolayısıyla anılan iki tespit arasında mevcut tutarsızlık, soruşturma makamlarının özensizliğine ilişkin bir emaredir.”
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***