ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Sullivan, Biden-Erdoğan görüşmesini teyit edemeyeceğini ancak beklentilerin Glasgow’da bir görüşme gerçekleşmesi yönünde olduğunu söyledi.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, ABD Başkanı Joe Biden’la birlikte Roma’ya giderken uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı. Sullivan, Biden ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Glasgow’daki iklim zirvesi sırasında görüşeceklerini tahmin ettiğini söyledi.
Daha önce Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada, iki liderin 30-31 Ekim’de Roma’da yapılacak G-20 zirvesinde görüşecekleri söylenmiş; ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan bu hafta Çarşamba günü Bakü’den dönüşte görüşmenin Glasgow’da olacağını söylemişti.
Sullivan da, Roma’nın ardından dünya liderlerinin 1-2 Kasım’da Glasgow’da bir araya geleceği COP26 İklim zirvesinde görüşmenin gerçekleşebileceğini söyledi:
“Başkan’ın Türkiye Cumhurbaşkanı’yla Glasgow’da görüşeceğini tahmin ediyorum. Teyit edemiyorum ancak şu anki beklenti bu yönde.”
Biden, G-20 zirvesi öncesinde yapılacak farklı toplantılar için Roma’ya erken gidiyor. Sullivan da uçakta ona eşlik ediyor.
Glasgow’da görüşme gerçekleşirse, Biden’ın Ocak ayında Başkanlık koltuğuna oturmasının ardından iki liderin yapacağı ikinci görüşme olacak. İki lider, Nisan ayında ilk kez telefon görüşmesi yapmış; Haziran ayında da NATO zirvesi marjında Brüksel’de bir araya gelmişti.
BBC Türkçe’ye bilgi veren bir Türk diplomatik yetkili, iki NATO müttefiki arasındaki görüşme sıklığının beklenen düzeyin altında olduğunu; bu sebeple Glasgow veya Roma’da görüşme talep edildiğini; kendilerine önce Roma’da görüşme olabileceğini; ancak ardından bunu Glasgow olarak değiştirildiğini söyledi. Ancak Glasgow’da planlanan görüşme de henüz kesinlik kazanmadı.
İki liderin görüşmesinde öncelikli konunun, Türkiye’nin F-35 programından çıkartılması olacağı tahmin ediliyor.
Türkiye, Rusya’dan S-400 uzun menzilli füze savunma sistemi satın aldığı için programdan çıkarılmıştı. Şimdi Ankara, programdan çıkarılana kadar ödediği 1,4 milyar doların tazmin edilmesini talep ediyor.
Türkiye ile ABD arasında yeni F-16 savaş uçakları satın alınması ve var olanların modernizasyonunun yapılması için görüşmeler ise sürüyor. Ancak iki ülke arasında uzlaşma sağlansa bile ABD Kongresi’nin bu satışa onay vermesi gerekiyor.
‘F-16 süreci devam edecek’
Öte yandan Sullivan, Türkiye’nin savaş uçakları taleplerinde ABD’nin tavrının ne olacağına yönelik bir soruyu ise şu sözlerle yanıtladı:
“Bildiğiniz üzere Türkiye artık F-35 programında değil. F-16 programına gelince, ülkelerin nasıl savaş uçakları alacağına ilişkin uzun yıllardır uygulanan bir süreç var. Türkiye şimdi bu süreçte ve bu süreç devam edecek. Şu anda bu konuda söyleyecek başka bir şeyim yok.”
Son olarak iki ülke arasında; ABD Büyükelçiliği’nin dokuz büyükelçilikle birlikte Osman Kavala’nın serbest bırakılması çağrısı yapması üzerine bir kriz çıkmıştı.
18 Ekim’de yapılan çağrının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na “10 büyükelçiyi istenmeyen kişi ilan edilmesi” talimatını verdiğini söylemiş; Türk Dışişleri ile ABD’nin Ankara Büyükelçiliği arasında yürütülen görüşmeler sonucunda ABD Büyükelçiliği, bulunduğu ülkenin içişlerine karışılmamasını öngören Viyana Sözleşmesi’nin 41. Maddesine bağlı olduğunu belirten bir açıklama yapmış; kriz sona ermişti.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***