Türkiye’nin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki (KKTC) Geçitkale askeri havaalanında bulundurduğu insansız hava araçlarını yenilediğine ve üsteki kapasitesini arttırdığına dair haberler adada ve bölgede rahatsızlık yaratıyor.
Türkiye’nin bölgede bulundurduğu Bayraktar TB2 İHA’larını ve sistemlerini yenileyerek uydu rehberliğinde menzilini arttırma çalışmaları yaptığını belirten Associated Press (AP) haber ajansı ele geçirdiği bir istihbarat raporunun Geçitkale’de yeni İHA’lar, gözlem araçları, eğitim uçakları ve gelişmiş savaş uçaklarının konuşlanabilmesi için planlanan kapasite geliştirme çalışmaların başladığına işaret ettiğini kaydediyor.
Kıbrıs Rum Yönetimi, Türkiye’ye ait İHA’ların adada bulundurulmasını yayılmacı bir politika takip ettiğinin işareti olarak değerlendiriyor. Rum yönetimine göre, Türkiye askeri varlığını kullanarak erişimini genişletme ve potansiyel doğal gaz rezervleri nedeniyle önem taşıyan bölgedeki kontrolünü sağlamlaştırma peşinde.
Türkiye 1974’teki Barış Harekatı’ndan bu yana adada 35 binden fazla asker ve ağır silah bulunduruyor. Ancak Türkiye’nin saldırı kapasitesini genişleten İHA’ların adada konuşlandırılması bölge ülkelerini tedirgin ediyor.
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın bir Türk televizyonuna bu ay başında verdiği demeçte Geçitkale askeri hava üssünde konuşlanan Bayraktar TB2’lerin çok daha hızla havalanarak Mısır kıyılarına kadar bölgeyi denetleme kapasitesinin bulunduğunu açıklaması Kahire’de tepkiyle karşılandı.
Mısır tepkili
İHA’ların konuşlandırılmasını “Ankara’nın yeni bir provokatif girişimi” olarak niteleyen Mısırlı bir yetkili, başta Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği olmak üzere uluslararası camianın “sert tepkisini” gerektirdiğini dile getiriyor.
AP’ye yorumda bulunan ancak konuyla ilgili açıklama yapma yetkisi bulunmadığından dolayı adının gizli kalması koşuluyla konuşan yetkili, son olarak Geçitkale havaalanının üsse dönüştürülmesinin Kıbrıs, Libya ve Akdeniz’deki diğer gelişmelerle birlikte bölgede istikrarsızlığa yol açacağı uyarısında bulunuyor.
Mısır ile Türkiye arasındaki ilişkiler 2013 yılında Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin askeri darbe sonucu devrilmesinden bu yana gergin seyrediyor.
İsrail kaygılı
Her ne kadar İsrail Türkiye’nin bölgede üs kurulumunu doğrudan tehdit olarak görmese de, Ankara’nın bölgedeki hareketlerini “agresif” olarak değerlendiriyor ve Kıbrıs Rum Yönetimi’ni desteklemeyi sürdürüyor.
Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan İsrail Bölgesel Stratejik Çalışmalar Enstitüsü uzmanlarından Gabriel Mitchell, İHA’lar konusunun bölgedeki varolan gerilimi arttırabilecek endişe verici bir gelişme olduğu yorumunda bulunuyor.
İsrail’in Ankara ile diyalog için açık kapı bırakacak şekilde Yunanistan ile Kıbrıs’a desteğini dengeleme çabasını sürdüreceğini belirten Mitchell, Türkiye’nin İHA üssünü planlı şekilde genişletmesinin bölge ülkelerini kızdıracağı ve Doğu Akdeniz’de yeni bir güvenlik endişe yaratacağı görüşünde.
Akdeniz’deki potansiyel hidrokarbon rezervleriyle ilgili Kuzey Kıbrıs halkının dışlandığı gerekçesiyle Türkiye, Aralık 2019’da Kıbrıs Rum Yönetimi’nin lisans verdiği uluslararası şirketlerin petrol ve doğal gaz arama çalışmaları sırasında Geçitkale’ye iki adet Bayraktar TB2 göndermişti. Bu iHA’lar 200 kilometre menzilde 6 bin 100 metre yükseklikte hareket edebiliyor. Silah da taşıyabilen bu araçlar Türk donanma gemilerine gerçek zamanlı görüntü iletebilen gözetleme ekipmanı kapasitesine sahip bulunuyor.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***