Kanada’da yerli bir halk, British Columbia eyaletindeki eski bir yatılı okulun yanında, 182 kişiye ait kalıntılar bulduklarını açıkladı.
Lower Kootenay Band adlı yerli grup, kalıntıların okulun eski öğrencilerine ait olup olmadığını söylemek için erken olduğunu belirtti.
Ancak buluş, ülke genelinde tespit edilen bu tür isimsiz mezarlara yenilerini ekledi.
İsimsiz mezarlar, ülke çapında öfke yaratmış ve bazıları 1 Temmuz Kanada Günü tatilinin iptal edilmesi çağrısı yapmıştı.
Yerli halk liderleri, araştırmalar sürdükçe daha çok sayıda mezar bulmayı beklediklerini belirti.
Ktunaxa halkının bir üyesi olan Lower Kootenay grubunun şefi Jason Louie “Böyle bir şeye asla tamamen hazırlıklı olamazsınız” dedi.
Ktunaxa halkını oluşturan dört gruptan biri olan ʔaq’am, British Columbia eyaletinde, Cranbrook yakınlarında bulunan St. Eugene Misyoner Okulu’nun etrafındaki mezarları yerin altını görebilen bir teknolojiyle tespit etti.
Lower Kootenay Band’in açıklamasında bazı kalıntıların, sadece bir metre derinliğindeki sığ mezarlarda bulunduğu bildirildi.
St. Eugene 1912’den 1970’li yılların başına dek Katolik Kilisesi tarafından yönetildi. 19. ve 20. yüzyılda yerli gençleri zorla asimile etmeyi amaçlayan, masraflarını Kanada hükümetinin karşıladığı ve dini gruplar tarafından yönetilen 130’dan fazla zorunlu yatılı okuldan biriydi.
Lower Kooteny Band, 100 kadar grup üyesinin okula gitmeye zorlandığın belirtti.
Ancak kalıntılar geçmişi 1865’e kadar giden ʔaq̓am mezarlığında bulundu. Mezarları belirlemek için konulan tahta haçlar da zamanla yok oldu.
Grubun açıklamasında “Diğerlerinin yanı sıra bu unsur, bu isimsiz mezarların St. Eugene Yatılı Okuluna giden çocuklara ait olup olmadığını belirlemeyi çok zorlaştırıyor” denildi.
‘Bazı cesetler 3 yaşında çocuklara ait’
British Columbia eyaletinde, 1978 yılında kapatılan Kamloops Yerli Yatılı Okulu’nda geçtiğimiz ay bulunan toplu mezarlar, ülkede 1800’lü ve 1900’lü yıllarda yerli çocukları asimile etmeyi amaçlayan yatılı okulları yeniden tartışmaya açmıştı.
Kamloops Yatılı Okulu, bu gibi okullar arasında en büyüğüydü.
Katolik yetkililerce 1890’da açılan okulun 1950’lerde en az 500 öğrencisi vardı. Okul 1969’da merkezi hükümetin kontrolüne geçmiş ve 1978’de kapanana kadar bölge öğrencilerine yurt hizmeti vermişti.
Tk’emlups te Secwepemc isimli yerli grubun lideri Rosanne Casimir, “Ölen çocukların kaydı tutulmamış. Bazı cesetler 3 yaşında çocuklara ait” diye konuşmuştu.
150 binden fazla çocuk zorla okullara konmuştu
Kanada’da 1863-1998 yılları arasında, ailelerinden ve evlerinden koparılarak zorla bu yurtlara konan çocukların sayısı 150 binden fazlaydı.
Bu çocukların ana dillerini konuşmaları da kültürlerini yaşatmaları da yasaktı. Önemli bir bölümü ise, istismar ve işkenceye maruz kalmıştı.
2008 yılında yayımlanan bir yetkili komisyonun raporunda, çok sayıda çocuğun bu okullardan evlerine hiçbir zaman geri dönemediği açıklanmıştı.
Kanada hükümeti, bu rapor üzerine yerlileri asimile eden sistem için resmen özür dilemişti.