İspanya’da hükümetinin, ayrılıkçı girişimleri nedeniyle hüküm giyen Katalan siyasetçileri affetmek için başlattığı girişim Madrid’de protesto edildi.
“Union 78 Sivil Platformu” adlı sivil toplum kuruluşunun çağrısıyla başkent Madrid’deki Colon Meydanı’nda düzenlenen gösteriye ana muhalefetteki sağ görüşlü Halk Partisi (PP) ile muhalefetteki diğer partilerden aşırı sağ görüşlü Vox ve liberal sağ görüşlü Vatandaşlar (C’s) partisinin sempatizanları katıldı.
Polis, sıcak havaya ve salgına rağmen düzenlenen gösteriyle katılımın 125 binin üzerinde olduğunu açıkladı.
Eylemciler Başbakan Pedro Sanchez’i, “demokrasiyi saptırma, ülkeye ihanet etme ve Katalan darbesine boyun eğmekle” suçladı. Tutuklu Katalan siyasetçilerin olası affının “anayasanın çiğnenmesi ve bunun İspanyol demokrasisine bir saldırı anlamına geleceği” iddia edildi.
İspanyol bayrakları ile gösteriye katılan eylemciler, “Katalonya İspanya’dır”, “Sanchez artık git”, “Sanchez istifa”, “Yaşasın İspanya” sloganları attı.
Bazı göstericiler, İspanya Kralı 6. Felipe’ye, hükümetin af kararı alması halinde bunu imzalamaması çağrısı yaparken, benzer bir açıklama PP’nin yöneticilerinden Madrid Özerk Hükümet Başkanı İsabel Diaz Ayuso’dan da geldi.
Ayuso, “Bu hükümet, İspanya’nın bir kısmını tek taraflı ve yasa dışı olarak parçalamak niyetinde. Bu zamana kadar Katalonya’da basit bir müfettiş gibi hareket eden Başbakan, şimdi suç ortağına dönüştü. Bu dakikadan itibaren İspanya Kralı ne yapacak? Bu affı imzalayacak mı? Onu suç ortağı mı yapacaklar?” diye konuştu.
Hükümet, tutuklu Katalan siyasetçilere affa hazırlanıyor
İspanyol meclisinde, muhalefetteki sağ görüşlü partilerin yanı sıra Yargıtay da “adalet, eşitlik ve kamu yararına aykırı” olduğu gerekçesiyle tutuklu Katalan siyasetçilerin olası affına karşı çıktığını açıklamıştı.
Tepkilere rağmen yaz sonuna kadar tutuklu Katalan siyasetçilere af çıkarması öngörülen sol koalisyon hükümeti, Katalonya’da kurulan yeni yerel hükümet ile diyalog masasını kurmakta kararlı gözüküyor.
Başbakan Sanchez, “Ceza için bir zaman var ise uzlaşma için de bir zaman vardır. İntikam veya öç almaya kapılmadan geleceğe bakmak gerekiyor. Anayasal değerler içinde öç yoktur.” diyerek af girişimini savunmuştu.
Af konusuyla ilgili son kararı, merkezi hükümette Adalet Bakanlığının kararı sonrasında Bakanlar Kurulu verecek.
Katalonya’daki süreç
Katalonya’da bağımsızlık yanlısı siyasi girişimler, 2012’de başlamış ve dönemin Katalonya özerk hükümet başkanı Artur Mas’ın öncülüğünde 9 Kasım 2014’te yasa dışı ilk bağımsızlık yanlısı halk oylaması yapılmıştı.
Ardından 12 Ocak 2016-28 Ekim 2017’de Katalonya Özerk Hükümet Başkanı olarak görev yapan, halihazırda Avrupa parlamenteri olan ve İspanya’da hakkında yakalama ve tutuklama emri bulunan Carles Puigdemont’un liderliğinde 1 Ekim 2017’de, Anayasa Mahkemesinin iptal kararına rağmen yasa dışı bağımsızlık referandumu gerçekleşmişti.
Katalonya özerk yönetim parlamentosu da 27 Ekim 2017’de “açıklanması ertelenen, tek taraflı bağımsızlık deklarasyonunu” kabul etmiş ve aynı gün İspanya Senatosunda alınan ve Anayasa’nın 155. maddesinin uygulandığı kararla Katalonya’nın özerk hakları geçici olarak merkezi hükümete devredilmişti.
Bu gelişmelerin ardından İspanya mahkemelerinden kaçan Puigdemont ve 6 eski Katalan siyasetçi ülkeyi terk ederken, Yüksek Mahkemede tutuklu yargılanan eski Katalonya özerk yönetim hükümetinden 12 siyasetçi, devlete karşı ayaklanma, kamu parasını kötüye kullanma ve devletin kurumlarına itaatsizlik suçlarından Ekim 2019’da açıklanan kararla 9 ila 13 yıl hapis cezası almıştı.
Katalonya özerk yönetimi, tutuklu Katalan siyasetçilere ocak ayında yarı serbestlik hakkı tanısa da daha sonra Katalan mahkemesinin itirazlarıyla bu hak iptal edilmişti.