Türkiye İhracat Kredi Bankası (Eximbank), 17-25 Aralık sürecinde Bank Asya’yı kurtarmaya çalışan bazı şirketlere verdiği kredilerin tahsilinde büyük güçlük yaşıyor. Milyon dolarlık kredilere karşılık, icra işlemleri yürütülemiyor, icra işlemi başlatılanların mal varlığı bulunamıyor, şirket adresleri tespit edilemiyor. Bir şirketin 1,6 milyon dolarlık borcuna karşılık 1995 model bir araç haczedilebildi.
BirGün gazetesinden Nurcan Gökdemir’in haberine göre, TBMM KİT Hesaplarını İnceleme Komisyonu’nda sermayesi Hazine’ye ait olan, zararları da Hazine tarafından karşılanan Eximbank denetimi yapıldı.Komisyonda, Bank Asya’dan aldıkları teminat mektupları ile çektikleri kredileri bu bankaya aktaran ve borcunu da ödemeyen şirketlerle ilgili denetim raporları gündeme geldi.
Sayıştay’ın denetim raporlarında bu şirketlere verilen kredilerle ilgili sorunların büyüyerek sürdüğü görülüyor. Raporda şunlar kaydedildi:
“Asya Katılım Bankası A.Ş.’nin faaliyet izni 22.07.2016 tarihinde kaldırılmış olmasına rağmen, adı geçen Banka’dan teminat mektubu kullanan firmalardan teminat mektubunun değiştirilmesi ya da ilave teminat talep edilmesi yoluna gidilmediği hususları birlikte değerlendirildiğinde, kredi kullandırımından sonra firma takip işlemlerinin daha dikkatli yapılması, sayılan krediler ile ilgili muhtemel zarar durumunda zamanında gerekli tedbiri almayan yetkililerin mali sorumluluğunun aranması önerilir.”
Bank Asya’ya aktarılan kredilerin de içinde yer aldığı ve bankanın ödeme sorunları nedeniyle izlediği kredilerin tutarı bir yıl içinde yüzde 322,8 oranında arttı. Önceki yıl sayıları 88 olan bu şirketlere yenilerinin de eklenmesiyle şirket sayısı 314’e çıktı. 678 milyon 636 bin TL olan riskli kredi tutarı da 2 milyar 869 milyon TL oldu.
2018 yıl sonu itibarıyla toplam kredilerin yüzde 0,52’sini yakın izlemedeki krediler oluştururken 2020 başında bu oran yüzde 2’ye çıktı. Banka’nın yakın izlemedeki kredilerin önceki döneme göre 3 kat arttığı belirtilen raporda, bunların ödeme planının uzatılmasına yönelik yapılan değişiklik sayıları ve ödeme planı değişikliği ile uzatılan süreler dikkate alındığında yakından takibi gerektiği uyarısında bulunuldu.