Avrupa Birliği (AB) Çin’le imzalamış olduğu yatırım anlaşmasının Avrupa Parlamentosu’nda onaylanması girişimini askıya aldı.
Geçtiğimiz aralık ayında imzalanan anlaşmanın onay aşamasında durdurulmasının ardında Brüksel ile Pekin arasındaki gerilimin yattığı belirtildi.
Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis yaptığı açıklamada, “AB’nin Çin’e yönelik yaptırımları ve Çin’in AB üye devletlerine ve Avrupa Parlamentosu (AP) milletvekillerine karşı yaptırımlarının bulunduğu bugünkü ortamda bu anlaşmanın onaylanmasına olanak sağlayan bir durumun söz konusu olmadığını” bildirdi.
“AB ile Çin arasındaki ilişkilerin kapsamını gözardı edemeyiz” diyen Dombrovskis “Her durumda anlaşmanın altında yatan sebepler hala geçerli. Çin’le ilişkilerde hep bir asimetri var ve bu anlaşma bu asimetrinin çözülmesi için bize yardımcı olabilir” ifadelerini kullandı.
AB mart ayında 30 yıldan bu yana ilk kez Çin’e yönelik yaptırım kararı almış, Batılı müttefikleriyle ortak bir tutum belirleyerek ülkenin Uygur Tüklerine yönelik insan hakkı ihllallerine sebep olan politikalarına karşılık olarakdört Çinli yetkili ve bir kurumu hedef alan yaptırımları hayat geçirmişti.
Çin’den tepki: Yeni yaptırımlar
Çin, bu gelişmeye ani ve sert bir yanıtla karşık verdi. Çin Dışişleri Bakanlığı aralarında beş AP milletvekilinin de yeraldığı on bireye ve ayrıca AP insan hakları alt komitesinin de alaraında bulunduğu dört kuruma yönelik yaptırım kararı alındığını açıkladı.
Pekin yönetimi ayrıca Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve İngiltere’den bazı milletvekillerini kara listeye aldı. Böylece toplam yaptırım uygulanacak birey ve kurum sayısı 30’a ulaştı.
AP’den tepki: Anlaşmayı onaylamak için tartışmaya açmayacağız
AP’nin yüzde 45’ni oluşturan üç ana siyasi partisi olan Sosyal Demokratlar, liberal Avrupa’yı Yenile ve Yeşiller Çin’in yaptırımları sürdüğü müddetçe anlaşmanın onaylama için tartışmaya açılmayacağını bildirdi.
Süreçle ilgili Euronews’a bilgi veren Dombrovskis anlaşmanın kabul edilip onaylanması için öncelikle incelenip tercüme edilmesi gerektiğini hatırlattı ve onay sürecinin nasıl iki ülke arasındaki gelişmelere bağlı olduğunun altını çizdi.
6 yıl süren müzakerelerin ardından prensipte anlaşan Avrupa Birliği ve Çin, 30 Aralık 2020’de yeni yatırım anlaşmasını imzalamıştı. Bu anlaşma sayesinde Avrupalı şirketlerin Çin pazarına daha kolay erişebilmesi ve diğer şirketlerle daha kolay rekabet edebilecek hale gelmesi amaçlanıyor