İnsani Yardım Vakfı’nın (İHH) organizasyonu ile Türkiye’den Gazze’ye insani yardım malzemesi götürmek için yola çıkan Mavi Marmara gemisi olayının üzerinden tam 11 yıl geçti. 10 Türk vatandaşının öldüğü, 60 kişinin de yaralandığı olayda İsrail’in verdiği tazminat ise ölenlerin yakınlarına verilmedi. Gelinen süreçte Türkiye, Kudüs’ü İsrail’nin başkenti olarak tanıdı.
İHH İKİ GEMİ SATIN ALDI
İHH, İsrail’in Gazze’ye uyguladığı ambargoyu delmek ve Gazze halkının temel ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla 2010 Mart ayında biri 3 bin tonluk yük gemisi, diğeri de 1000 kişilik yolcu gemisi satın aldı. İHH Başkanı Bülent Yıldırım, Mayıs ayında Gazze’ye doğru yola çıkacaklarını açıkladı. Filoda; gıda maddeleri, giyecekler ve diğer tekstil ürünlerinin yanı sıra ilaçları ultrason, sedyeler, hemodiyaliz, tomografi makineleri gibi pek çok tıbbi gereç yer aldı. Filoda ayrıca çimento, demir gibi ev yapımında kullanılacak inşaat malzemeleri ve bir takım teknik malzeme de bulunuyordu. Gemiler 30 Mayıs’ta Gazze’ye doğru yola çıktı.
AKP’Lİ VEKİLLER GEMİYE BİNMEDİ
Mavi Marmara’nın Gazze için yola çıkmasının hemen öncesinde bir gelişme oldu. 15 AKP milletvekili parti yönetimi aracılığıyla dönemin başbakanı Tayyip Erdoğan’dan, Mavi Marmara ile Gazze’ye gitmek için izin istedi. Erdoğan’ın “güvenlik” gerekçesiyle izin vermemesi üzerine AKP milletvekilleri gemiye binemedi. Parti yöneticilerinin milletvekillerine, “İsrail gemiye saldırabilir. Seyahat tehlikeli. Ölen, yaralanan olabilir” dedikleri öne sürüldü.
10 TÜRK VATANDAŞI ÖLDÜRÜLDÜ
İsrail donanması gece yarısı Gazze’nin 130 km açıklarında yardım konvoyunu çevreledi. Geri dönmeleri için gemidekilere uyarılar yapıldı. Gemilerin yola devam etmesi nedeniyle başlatılan operasyonlarda 10 Türk vatandaşı hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı. Olay sonrası Türkiye-İsrail ilişkileri bitme noktasına geldi.
AKP İSRAİL’E TAZMİNAT KONUSUNDA ANLAŞTI
Yardımı organize eden İnsani Yardım Vakfı’nı destekleyen AKP hükumeti, Mavi Marmara’da hayatını kaybedenlere İsrail’in tazminat ödemesini talep etti. Ayrıca Türkiye’den özür dilenmesini şart koştu. Mavi Marmara’da yaşananlar nedeniyle İstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde İsrail askerleri ve yetkilileri için açılan dava AKP’nin İsrail’le imzaladığı anlaşma sonrasında 2016 yılında düşürüldü. İsrail’in ölenler için ödediği tazminat da yakınlarına verilmedi.
ERDOĞAN: BANA MI SORDUNUZ?
Mavi Marmara olayını ilk yıllarda sahiplenen AKP’li Erdoğan, daha sonra bu yardım için kendisinden izin alınmadığını öne sürdü. 17 Temmuz 2014 tarihinde yaptığı konuşmada “İsrail’in Mavi Marmara’dan dolayı bu yardım teşkilatına kini var. Pensilvanya’nın da aynı sebeple bu kuruluşa kini var. Ne diyordu, ‘Otoriteden izin almalılardı.’ Otorite kim, güneydeki sevdikleri mi, yoksa biz mi? Eğer otorite Türkiye’de bizsek biz zaten izni verdik” diyen Erdoğan, 29 Haziran 2016 tarihinde ise “Siz kalkıp da Türkiye’den böyle bir insani yardımı götürmek için günün başbakanına mı sordunuz” diyerek kendini yalanlaması dikkat çekti.
KUDÜS BAŞKENT OLARAK TANINDI
TBMM’de kabul edilen bir anlaşma ile de Mavi Marmara olayı kapatılırken Kudüs ise İsrail’in başkenti olarak tanıdı. Mavi Marmara olayında İsrail ile varılan tazminat anlaşmasında AKP hükûmetinin imzaladığı belgede “Bu Anlaşma, Ankara ve Kudüs’te 28 Haziran 2016 tarihinde her biri eşit derecede geçerli Türkçe, İbranice ve İngilizce dillerinde ikişer nüsha halinde akdedilmiştir. Yorum farklılığı halinde İngilizce metin esas alınacaktır” maddesi yer aldı.
DIŞİŞLERİ DE İSRAİL’İN BAŞKENTİNİ DEĞİŞTİRDİ
Dışişleri Bakanlığı da sitesinde İsrail’le ilgili ülke tanıtımında daha önce Tel Aviv olarak yer alan başkent ibaresi Kudüs olarak düzenlendi. Bunun ortaya çıkmasının ardından gelen tepkiler sonrası İsrail’in başkenti olarak yer alan Kudüs ifadesi silindi. Bakanlığın sitesinde şu an İsrail’in başkenti kısmı boş olarak duruyor.
İSRAİL’LE TİCARET REKOR KIRIYOR
Mavi Marmara davasından vazgeçen AKP hükumeti, İsrail’in Filistin’e yönelik her saldırısında aynı yolu izliyor. İsrail’i kınayan açıklamalar yapan AKP’liler, Filistinli mağdurların yanında olduklarını iddia ediyor. Ancak AKP hükumetine yakın isimler İsrail ile milyar dolarlık ticarete devam ediyor. Türkiye ile İsrail arasında ticaret hacmi 2002 yılına göre 3.5 kat artarak 6,2 milyar dolara ulaştı.
Erdoğan: (Mavi Marmara)
“Otorite biziz, biz izni verdik.” (2014)
“Gazze’ye yardım götürürken bana mı sordunuz?” (2016)
— Arşiv Unutmaz (@ArsivUnutmaz) May 10, 2021