Halkların Demokratik Partisi (HDP) Demokratik Yerel Yönetimler Kurulu birinci yılını dolduran kayyum atamalarına ilişkin rapor hazırladı.
Eş Genel Başkan Yardımcısı Garo Paylan, Demokratik Yerel Yönetimler Kurulu Eş Sözcüsü Hediye Karaaslan ve Kurul Üyesi Yunus Parim’in katılımıyla düzenlenen basın toplantısında kamuoyuna duyurulan raporda kayyumların bir yıllık pratiklerinin yanı sıra HDP’ye dönük saldırılar yer aldı.
Toplantıda konuşan Garo Paylan, 2014’ten beri yaşananları şöyle özetledi:
“HDP’nin güçlenmesini durdurmak, HDP’nin toplumda bulduğu karşılığı engellemek için Çöktürme Planı devreye konmuştu. Bu çerçevede Çözüm Süreci sonlandırıldı, maalesef şehirlerimiz yakılıp yıkıldı. Bununla birlikte HDP’nin güçlü olduğu bütün kurumsal alanların tarumar edilmesi için darbe siyaseti devreye sokuldu. Öncelikle seçilmişlerimiz, eş genel başkanlarımız ve milletvekillerimiz dokunulmazlıkları kaldırılarak Saray’dan gelen talimatlarla tutuklandı. Meclis’e darbe vuruldu.
“2016-2017’de kayyum siyaseti devreye girdi belediyelerimize kayyım atandı. Yapılan seçimlerde Meclis’e en güçlü şekilde tekrar geldik ve barış ve demokrasi çağrılarını yaptık. Aynı zamanda kayyım atanan bütün belediyelerimizi geri aldık. Kayyımları ait oldukları yere Saray’ın bahçesine gönderdik.
“2019 Mart seçimlerinde HDP’nin kayyım atanan bütün belediyeleri kazanacağını gören Recep Tayyip Erdoğan, “Eğer o belediyeleri kazanırlarsa hiç beklemeden yeniden kayyım atayacağız” demişti. HDP’nin büyük bir irade koymasıyla beraber İstanbul seçimlerinde bütün muhalefet AKP’ye bir yenilgi daha tattırdılar. İstanbul seçimlerini kaybettikten sonra geçen yıl 19 Ağustos’ta Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehirlerine kayyım atadı.
“Erdoğan darbecidir. Bir kez daha darbe siyasetini geçen yıl bu tarihlerde Diyarbakır, Mardin ve Van belediyelerimize darbe vurarak hayata geçirdi. Ancak siyasi partiler muhalefet dahil olmak üzere Kayyım Darbesine karşı yeterli tepkiyi vermemiştir. Bizler geçen yıl bu tarihlerde Diyarbakır, Mardin ve Van’da halkımızla beraber tepkimizi en yüksek şekilde ortaya koyduk ama Türkiye siyaseti Türkiye’nin doğusunda olan darbelere karşı tepkiyi Türkiye’nin batısında olduğu kadar ortaya koyamadı.”
Karaaslan: Başkanlara para teklif edildi
Paylan’ın ardından konuşan Demokratik Yerel Yönetimler Kurulu Eş Sözcüsü Hediye Karaaslan, kayyum atamaları ile yerel demokrasi ve demokratik belediyeciliğin tabutuna son çivilerin çakıldığını söyledi.
Belediye eş başkanlarına maddi tekliflerin yapıldığını da anlatan Karaaslan, “Eşbaşkanlarımıza aracılar eliyle milyonlarca lira teklif edildi ve tek şey söylendi, ‘Ya partinden istifa edip başka partilere geçin ya da bağımsız kalın’. Yapmayan belediye eşbaşkanlarımızın yerine ertesi gün kayyım atadılar” diye konuştu.
Rapordan
31 Mart yerel seçimlerinde HDP; 3 büyükşehir, 5 il, 45 ilçe ve 12 belde belediyesi olmak üzere toplamda 65 belediye kazandı. 1230 belediye meclis üyesi ve 101 il genel meclis üyesi HDP listelerinden seçildi.
Seçimlerden 4,5 ay kadar sonra, 19 Ağustos 2019’da Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir Belediyelerine aynı anda kayyım atanarak “2.Kayyım Süreci” başladı. Bu süreçte Iğdır, Batman, Siirt ve Hakkari il belediyelerine de kayyum atandı.
Diyarbakır’da Bismil, Eğil, Ergani, Hazro, Kayapınar, Kocaköy, Kulp, Lice, Silvan, Sur, Yenişehir ilçelerine, Urfa’da Suruç ilçesine, Mardin’de Derik, Nusaybin, Kızıltepe, Mazıdağı ve Savur ilçelerine, Van’da Başkale, Erciş, İpekyolu, Muradiye, Özalp ve Saray ilçelerine, Ağrı’da Diyadin ilçesine, Muş’ta Bulanık ve Varto ilçelerine, Bitlis’te Güroymak ilçesine, Siirt’te Baykan ve Kurtalan ilçelerine, Şırnak’ta İdil ve Cizre ilçelerine, Hakkari’de ise Yüksekova ilçesine kayyum atandı.
Kayyum atanan belde belediyeleri ise şöyle oldu: Akpazar, Sarıcan, Karayazı, Esentepe, Altınova, İkiköprü, Gökçebağ, Lafeli
Rapordan veriler ise şöyle:
-
- Kayyum atanan belediye sayısı: 47
-
- Tutuklanan belediye eş başkanları: 18
-
- KHK gerekçesiyle ‘gasp edilen belediye’ sayısı: 6
-
- ‘Görevden uzaklaştırılan’ belediye meclis üyeleri: 76
-
- Tutuklanan meclis üyeleri: 10
-
- Görevden uzaklaştırılan il genel meclis üyeleri:7
-
- Gözaltına alınan meclis üyeleri: 125
-
- Kayyum atanan belediyelerdeki toplam seçmen sayısı 4 milyon 268 bin
Kayyum atamalarının ardından şehirlerdeki tüm etkinlik ve eylemlerin yasaklandığı ifade edilen raporda ayrıca “İçişleri Bakanlığı’nın özel talimatı ile emniyet güçleri, yapılan demokratik eylemlerin neredeyse tümüne gaz ve tazyikli su ile müdahale etti. Van ve Mardin’de kapalı ve açık yer toplantısı, gösteri yürüyüşü, basın açıklaması, çadır kurma, stand açma, oturma eylemi, şenlik, konser, bildiri dağıtma ve benzeri her tür eylem 30 gün süreyle yasaklandı. Ağustos ayı boyunca toplamda yaklaşık 1000 kişi gözaltına alındı. Sadece 19 Ağustos’ta kayyım atamalarıyla paralel olarak yürütülen operasyonda aralarında avukat ve gazetecilerin de bulunduğu 418 kişi gözaltına alındı, onlarca kişi ise tutuklandı” denildi.
Raporda kayyumların bir çok kazanımı yok ettiği belirtilirken birçok şehirde kayyumun kadın evlerini kapattığı ve kayyumların yolsuzluğa bulaştığı ifade edildi.