TEDMUR – Kraliçe Zenobia’nın kenti Palmira’da, DAİŞ’in gerçekleştirdiği yıkımı görüntüledik. Bir dönemin en canlı yeri şimdi hayalet bir kent.
Şam’ın kuzeydoğusunda yer alan ve dünyanın en önemli kültür merkezlerinden biri olarak kabul edilen Palmira (Tedmur) Antik Kenti, 2015 yılında DAİŞ’in hedefi oldu. DAİŞ, antik kentteki birçok kalıntıya zarar verdi. Bel Tapınağı, Baal Şamin Tapınağı, Zafer Takı, Tetrapylon anıtı ile bazı mezarlıklar yıkılırken, amfi ve sütunlu cadde de büyük bir zarar gördü.
Mezopotamya Ajansı (MA), UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan tarihi kentteki tahribatı görüntüledi. Tarihi kent şu an HTŞ’nin kontrolündeki bir bölgede bulunuyor ve savaşın derin izlerini taşıyor. Çatışmalar ve riskler nedeniyle 2011 yılından sonra buraya gelişler tamamen durmuş. Son yıllarda tarihi kente gelenlerin sayısı ise bir parmak sayısını geçmiyor. Sadece hediyelik eşya satan birkaç kişi ile bazı HTŞ’liler bölgede bulunuyor.
SALDIRILARIN İZLERİ DURUYOR
DAİŞ ve rejimin hava saldırıları nedeniyle yıkılan ve parçalanan heykel ve büstlerin parçaları halen yerlerde bulunuyor. Bazı tapınakların sütunlarının tamamen yıkıldığı ya da zarar gördüğü görülürken, bazı tapınaklardan geriye sadece duvarları kalmış. Ayrıca sütunlu caddedeki birçok stun da tahrip edilmiş. Amfi tiyatronun ön bölümünde yer alan ve balyozlarla yıkılan taşlar da oldukları yerlerde duruyor.
Hakim tepenin üzerinde yer alan tarihi kalenin etrafında patlayıcı maddelerin olduğu belirtilirken, herhangi bir önlem alınmamasından kaynaklı bazı eserlerin zamanla çalındığı kaydedildi.
MERKEZ SAVAŞ ALANI!
Tarihi kalıntıların bulunduğu antik kentin yanı sıra Tedmur merkezde de büyük bir yıkımın yaşandığı görülüyor. Kentin neredeyse her yeri yerle bir edilmiş. Yoğun hava saldırıları ve çatışmalar nedeniyle sağlam bir yapı kalmamış. Elektrik, su ve kanalizasyon da ciddi zarar görmüş.
Evleri iç mahallelerde bulunan bazı aileler geri dönmüş ve yıkıntılar arasında yaşamlarını sürdürüyor. Ancak nüfusun büyük bölümü halen farklı kentlerde yaşıyor.
PALMİRA’YA DAİR
Tedmur olarak da bilinen Palmira Antik Kenti, sadece Suriye değil tüm insanlık tarihinin en önemli arkeolojik alanlarından birisi olarak kabul ediliyor. Suriye’nin orta kesiminde, Humus’a yaklaşık 215 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Antik bir çöl kenti olan Palmira, tarih boyunca doğu ve batı arasında ticaret ve kültür kavşağı oldu.
Kentte çok sayıda anıt, kule mezarı, heykel, sütun ve tapınak bulunuyor. 1980 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi’ne alındı. DAİŞ, Mayıs 2015’te Palmira’yı kontrolüne aldı. Balyozlarla ve patlayıcılarla buradaki tarihi kalıntılara büyük zarar verdi. Arkeolog Halid el-Esaad ile Esad rejiminin birçok askerini amfi tiyatro içinde infaz etti.
Palmira, Kraliçe Zenobia’nın kenti olarak da bilinir. Kraliçe Zenobia, M.S. 3. yüzyılda Roma’ya karşı başkaldırdı ve geniş bir bölgeyi yönetti. Palmira, Zenobia döneminde “altın çağını” yaşadı.
Palmira daha sonra yeniden Roma’nın kontrolüne geçti. Kim kaynaklar Zenobia’nın esir düştükten sonra hayatını kaybettiğini belirtiyor. Ancak ne doğumuna ne de ölümüne dair kesin bir bilgi bulunmuyor.
Yarın: Kırmızı halısız festival
MA / Azad Altay
Kaynak: Mezopotamya Ajansı.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***

