Nike’ın Dünya Kupası öncesi yeniden canlandırdığı Total 90 serisi, yenilenmeyen marka tescili nedeniyle hukuki bir engelle karşı karşıya. ABD’de bir genç futbol antrenörü, markanın haklarını alarak Nike’a dava açtı.
Nike, gelecek yıl Kuzey Amerika’da düzenlenecek Dünya Kupası öncesinde efsanevi Total 90 krampon serisini yeniden piyasaya sürmek için kapsamlı bir hazırlık yaptı.
Retro kramponlardan sokak modasına uyarlanan ürünlere, yeni forma ve toplardan küresel tanıtım etkinliklerine kadar birçok adım atıldı.
Ancak şirketin gözden kaçırdığı kritik bir detay, bu planların önünü kesti. Bir antrönörün fırsatı değerlendirmesiyle Nike, milyonlar kazanacağı kampanyadan 2.5 milyon dolar kaybedebilir.
MARKA TESCİLİ 2019’DA YENİLENMEDİ
Nike, 2000’li yılların başında büyük popülerlik kazanan Total 90 markasının ABD’deki ticari marka tescilini 2019 yılında yenilemedi.
Bu boşluğu fark eden ve Nike’la herhangi bir bağı bulunmayan New Orleanslı mühendis ve futbolu antrenörü Hugh Bartlett, markanın haklarını tescil ettirdi.
Bartlett, kendi “Total90” isimli giyim ve ayakkabı markasını kurduktan sonra Nike’a iş birliği teklifinde bulundu.
Ancak taraflar arasında iş birliği yerine hukuk savaşı başladı. Bartlett’in şirketi Total90 LLC, kasım ayında Nike’a marka ihlali davası açtı.
Bu durum, Nike’ın Dünya Kupası’na yönelik pazarlama çalışmalarının üzerinde hukuki bir gölge oluşturdu.
MARKASINI UNUTAN NIKE’DAN 2.5 MİLYON DOLAR İSTİYOR
Taraflar Bartlett’in niyetleri konusunda da karşı karşıya geldi. Nike, Bartlett’i markayı para kazanmak amacıyla fırsatçılıkla suçlarken, mahkeme kayıtlarına göre şirket Ekim ayında markayı yaklaşık 80 bin dolara satın almayı teklif etti. Bartlett ve avukatı ise bu teklife karşılık 2,5 milyon dolar talep etti.
Bartlett ise kendisini bir “futbol tutkunu” olarak tanımlıyor. Total 90 markasını, geliştirmeyi planladığı bir futbol fantezi uygulaması için isim ararken tesadüfen fark ettiğini söylüyor.
Çocukluğunda AC Milan taraftarı olan Bartlett, üniversite yıllarında futbol oynadıktan sonra sakatlık nedeniyle antrenörlüğe yöneldi.
Bugün 8–10 yaş arası çocuklardan oluşan 10 futbol takımının antrenörlüğünü ve yöneticiliğini yapıyor.
ÜRETİMİ DURDURMA TALEBİ REDDEDİLDİ
Nike, davanın ilk aşamasında kısmi bir rahatlama yaşadı. Louisiana Doğu Bölgesi Federal Mahkemesi, Bartlett’in Nike’ın Total 90 ürünlerinin satışını durdurmaya yönelik geçici tedbir talebini reddetti.
Mahkeme, Bartlett’in şirketinin Nike ile rekabet ettiğine veya tüketicilerin ürünleri karıştırabileceğine dair yeterli kanıt sunulmadığını belirtti.
Buna rağmen dava süreci sürüyor. Nike, Bartlett’in marka tescillerinin iptali için başvuruda bulunurken, mahkemeye sunduğu belgelerde Total 90 markasının tescilinin “bilerek” yenilenmediğini ancak markadan hiçbir zaman vazgeçilmediğini ve fiili kullanım hakkının korunduğunu savundu.
Mahkeme de Nike’ın, marka tescili sona erdikten sonra dahi markayı bilgisayar oyunu şirketi Electronic Arts gibi firmalara lisanslayarak kullandığına dikkat çekti.
ÜNLÜ YILDIZLAR REKLAMLARINDA OYNADI
Total 90 kramponları, 2000 yılında piyasaya çıktığında asimetrik bağcık tasarımıyla futbol dünyasında devrim yaratmış, Luis Figo, Ronaldinho, Edgar Davids ve Thierry Henry gibi yıldızların yer aldığı reklamlarla ikonik bir marka haline gelmişti.
Hukukçulara göre, patent haklarının bu şekilde kullanılmasına sık rastlansa da büyük markalara karşı marka tescili üzerinden dava açılması nadir görülüyor.
Northeastern Üniversitesi’nden marka hukuku uzmanı Prof. Alexandra Roberts, Nike’ın davayı kazanma ihtimalinin yüksek olduğunu belirterek, “Bir tescilin süresinin dolması, markanın terk edildiği anlamına gelmez” değerlendirmesinde bulundu.
Bartlett ise mücadelesini sürdürmeye kararlı. Dünya Kupası’na kadar futbol fantezi uygulamasını hayata geçirmeyi hedeflediğini belirten Bartlett, kendi Total90 logolu ürünlerini internet sitesi üzerinden satmaya devam ediyor. “Amacım, Amerika’da yeni nesil çocukların futbola âşık olmasını sağlamak” diyor.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***

