Toprak Mahsülleri Ofisi’nin, bu yıl açıkladığı alım fiyatlarında geçen yıla göre yüzde 50’den fazla artış kaydedilmişti.
Financial Times gazetesinin haberinde, “Ferrero’nun ezme ve çikolatalarının vazgeçilmezi olan fındığın fiyatı, Türkiye’de ilkbahar donları ve zararlı böcek salgını nedeniyle şekerleme sektörünün erişebildiği fındık miktarının azalmasının ardından yaz başından bu yana neredeyse iki katına çıktı” ifadeleri yer alıyor.
Uluslararası Fıstık ve Kuru Meyve Örgütü’nün verilerine göre Türkiye 2023-2024 sezonunda 850 bin tondan fazla fındık üreterek dünyada ilk sırada yer aldı.
Ferrero’nun sitesinde “Fındıklarımız dünyanın çeşitli bölgelerinden, özellikle de Türkiye, İtalya, Şili ve ABD’den temin ediliyor” deniliyor.
İtalya basınına göre Ferrero’nun fındık tedarik ettiği ülkelerin başında yüzde 70’lik oranla Türkiye geliyor.
Financial Times, bu yıl Türkiye’de üretimin 500 bin ton altına düşeceğinin belirtildiğini, hatta bir Fiskoirlik yetkilisinin “Gerçek rakamın 300 bin tonu geçeceğini sanmıyorum” dediğini yazdı.
Gazeteye konuşan Ferrero Fındık Tedarik ve İşleme Şirketi Genel Müdürü Marco Botta ise “Herkes oyun oynuyor” dedi.
Fiyatların düşmesini beklediklerini söyleyen Botta, “Satın almak için acelemiz yok” diye ekledi.
Gazeteye göre şirketin bekleme stratejisinde, tedariki Şili ve ABD gibi başka ülkelere yayması da etkili.
İddialara yanıt veren Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle Türkiye’nin “spekülasyon yapılan bir Pazar” gibi gösterilmeye çalışıldığını söyledi ve bunu “Türkiye’nin üreticisine yönelmiş açık bir haksızlık” diye niteledi.
Anadolu Ajansı’na konuşan Küle , “Çiftçi, verim kayıpları yaşamış, buna rağmen özveriyle üretimini sürdürmüştür. Yani ortada iddia edildiği gibi bir ‘oyun’ yoktur. Çiftçi, doğanın ve piyasanın şartlarına rağmen uyum sağlamaya çalışmaktadır. Arzın azaldığı bir sezonda, üreticinin elindeki ürünü peyderpey satması kadar doğal bir davranış olamaz” dedi.
Türkiye, dünyanın en büyük fındık üreticisi.
“Piyasa düzeni manipülasyona teslim edilmez. Uluslararası baskı yöntemi işletilemez” diyen Rekabet Kurumu Başkanı, “Türkiye pazarında uzun yıllardır faaliyet gösteren Ferrero’nun taahhütlerini eksiksiz biçimde yerine getirmesi, hem ticari etik hem de Türkiye kamuoyu açısından zorunluluktur” diye ekledi.
‘Fındık krizi’ İtalyan basınında
İtalya’da da son haftalarda “fındık krizi” haberleri dikkat çekiyordu.
Ülkenin fındık bölgesi olarak bilinen Piemonte merkezli La Stampa gazetesi 15 Ekim’de, “Fındık krizi: İtalyan şekerleme sektörü neden sarsılıyor?” başlıklı bir analiz yayımlamıştı.
Haberde, “İklim değişikliği, kuraklık ve zararlılar: İtalya’da hasat yüzde 50 düştü. Fiyatlar iki katına çıktı, şekerleme sektörü krizde” demişti.
Financial Times’ın Ferrero ve Türkiye’de fındık sektöründen yetkililerle görüşerek hazırladığı haber sonrası fındık krizi yeniden konuşulmaya başladı.
La Repubblica gazetesi 2 Kasım’da, “Nutella Türkiye’den uzak duruyor: Fındıklar çok pahalı” başlıklı haberinde şöyle yazdı:
“Türkiye’deki artan fındık fiyatlarına rağmen, raflar, kilerler ve Nutella tutkunları rahat uyuyabilirler. İtalyan üreticinin kısa ve öz açıklamasında, “Türkiye, İtalya, Şili, ABD ve diğer ülkeleri kapsayan Ferrero’nun çok menşeli tedarik modeli, yıl boyunca tutarlı tedarik sağlıyor” ifadesi yer alıyor.
‘Piyasa, anlaşmaya varılacağını düşünüyor’
Corriere della Sera gazetesinin Piemonte bölgesi edisyonu da fındık krizi nedeniyle Noel döneminin “tüketiciler, işletmeler ve çiftçiler için oldukça acılı geçebileceğini” yazdı.
Gazete “Ferrero’nun, fiyat artışının ardından Türk fındığı alımlarını askıya alması, Piemonte’nin sembolü (Tonda Gentile Trilobata fındığı) ve Torino’nun en tipik ürünü olan gianduiotto’nun hammaddesi olan bu ürüne yönelik ilk büyük tsunami uyarısı” diye yazdı.
Gazeteye konuşan İtalyan ziraatçılar derneği Coldiretti’nin Piemont fındık sektörü başkanı Mauro Bianco da şunları söyledi:
“Türkiye dünyanın önde gelen fındık üreticisi. Ferrero ise önde gelen tüketicisi. Fiyatı onlar belirliyor ve herkes onları takip ediyor; sadece kitle pazarında değil, aynı zamanda lüks segmentte de.”
İklim değişikliği, zararlılar gibi etkenlerin fiyatları fırlattığını söyleyen Bianco, “Şimdi de Türkiye krizi piyasayı altüst ediyor” dedi.
Gazete, “Ferrero’nun, iklim değişikliği, Türk lirasının değer kaybetmesi ve jeopolitik gerginliklerle boğuşan Türk üreticilerle sonunda bir anlaşmaya varacağını düşünüyor” yorumunu yaptı.
Öte yandan, küresel fındık pazarının, Ferrero’nun halihazırda ürünlerini tedarik ettiği ABD ve ve Şili gibi diğer ülkelere kayabileceği de vurgulandı.