Site icon İnternet Haberler Köşe Yazıları Yorumlar Siyaset Ekonomi Spor

Türkiye’de enflasyon Avrupa Birliği ortalamasının 15 katı

TÜİK'in aylık enflasyon oranı ilk kez ENAG'a çok yakın çıktı


DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), yayımladığı enflasyon bülteninde, Türkiye’nin Avrupa ülkeleri içinde hem gıda hem de ortalama enflasyonun en yüksek görüldüğü ülke olduğunu kaydetti. Bültende, Eylül 2025 itibarıyla Türkiye’de ortalama enflasyon yüzde 33,29 iken AB ülkeleri ortalamasında bu oran yüzde 2,2 olduğu belirtildi. Türkiye’de yüzde 36,06 olan gıda enflasyonunun ise AB ülkeleri ortalamasında yalnızca yüzde 3 olduğu kaydedilen bültende, Türkiye’de ortalama yıllık enflasyonun AB ülkeleri ortalamasının 15, yıllık gıda enflasyonunun ise 12 katı olduğu belirtildi.

 DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yayımladığı enflasyon bülteninde TÜİK’e göre yıllık enflasyon artış hızında bir yavaşlama söz konusu olduğu belirtti. Bültende, bunun temel nedenlerinden birinin baz etkisi olduğuna dikkat çekildi. Baz etkisi bir önceki yılın daha yüksek aylık enflasyonunun yerini cari yılda daha düşük bir aylık enflasyonun almasından kaynaklandığına dikkat çekilen bültende, Eylül 2025 itibarıyla ortalama fiyatların artışı yeniden yükselmeye başladığı ifade edildi.

DİSK-AR’ın hazırladığı enflasyon bülteninin açıklamasında şu ifadeler yer aldı:

“TÜİK Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Eylül 2025 sonuçlarını 3 Ekim 2025’te açıkladı. TÜİK’e göre TÜFE yıllık yüzde 33,29, aylık yüzde 3,23 arttı. TÜFE’deki (2003=100) değişim 2025 Eylül ayında on iki aylık ortalamalara göre yüzde 38,36 olarak gerçekleşti. Enflasyonun yıllık değişim oranı yüzde 33 olurken, 12 aylık ortalamalara göre enflasyon yüzde 39 olarak gerçekleşti. TÜİK’e göre Eylül 2025’te enflasyon oranı bir önceki yılın aralık ayına göre ise yüzde 25,43 olarak gerçekleşti.

Eylül 2025 itibarıyla yıllık enflasyonun en yüksek görüldüğü harcama grubu yüzde 66,10 ile eğitim oldu. Aylık en yüksek artışın görüldüğü harcama grubu ise yüzde 8,60 ile gıda ve alkolsüz içeceklerdir. Gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık artış oranı ise yüzde 36,06 olarak gerçekleşti.

Türkiye, Avrupa ülkeleri içinde hem gıda hem de ortalama enflasyonun en yüksek görüldüğü ülke durumunda. Eylül 2025 itibarıyla Türkiye’de ortalama enflasyon yüzde 33,29 iken AB ülkeleri ortalamasında bu oran yüzde 2,2’dir. Türkiye’de yüzde36,06 olan gıda enflasyonu ise AB ülkeleri ortalamasında yalnızca yüzde 3’tür. Türkiye’de ortalama yıllık enflasyon AB ülkeleri ortalamasının 15, yıllık gıda enflasyonu ise 12 katıdır.

TÜİK’e göre yıllık enflasyon artış hızında bir yavaşlama söz konusu. Bunun temel nedenlerinden birinin baz etkisi olduğu biliniyor. Baz etkisi bir önceki yılın daha yüksek aylık enflasyonunun yerini cari yılda daha düşük bir aylık enflasyonun almasından kaynaklanıyor. Eylül 2025 itibarıyla ortalama fiyatların artışı yeniden yükselmeye başladı.

Fiyatlar artmaya devam ediyor. Fiyatlarda bir düşüş söz konusu değil. Enflasyon hesabına esas olan fiyat endeksleri, madde fiyatlarının derlenmesiyle oluşturuluyor ve fiyatlardaki artışı daha çarpıcı bir biçimde ortaya koyuyor. Buna göre TÜFE ile gıda fiyatları endeksi arasındaki fark açılmaya devam ediyor.

“TÜİK yönetimi veri saklamaya devam ediyor, yargı kararlarına uymuyor”

TÜİK madde fiyat listesini Haziran 2022’den bu yana açıklamadığı için ürün ve hizmet bazında ortalama fiyatlar tam olarak bilinmiyor.  Bu nedenle enflasyon oranını hesaplanmasına kaynak teşkil eden madde fiyat listesi görülemiyor.

TÜİK, DİSK tarafından açılan davada kesinleşen yargı kararına rağmen madde fiyat listesini açıklamıyor.  Bu nedenle enflasyon oranını hesaplanmasına kaynak teşkil eden madde fiyat listesi görülemiyor. 

TÜİK kesinleşmiş yargı kararlarına rağmen enflasyon hesabına esas oluşturan madde fiyat listesini gizliyor

TÜİK enflasyon hesabına esas aldığı ortalama madde fiyat listesini Haziran 2022’den itibaren açıklamaktan vazgeçti. Oysa madde fiyat listesi 2003 yılında bu yana düzenli açıklanan bir veriydi. TÜİK enflasyonun yükselişe geçtiği 2022 yılında adeta dalga geçercesine madde fiyat listesini gizlemeye başladı. Bu durum kuşkusuz TÜİK verileri üzerindeki şaibeyi daha da artırdı.

“TÜİK, karara rağmen madde fiyat listesini açıklamadı”

TÜİK’in madde fiyat listesini açıklamaktan vazgeçmesi üzerine DİSK idari yargıda dava açtı. Ankara 6. İdare Mahkemesi 31 Mart 2023 tarihli 2022/2383 Esas ve 2023/700 sayılı Kararı’yla bu verilerin açıklanmasının TÜİK’in görevi olduğuna karar verdi ve mahkemenin kararı istinaf aşamasından geçerek kesinleşti. Bir hukuk devletin beklenen ilgili idari kurumunun kesinleşmiş yargı kararına derhal uymasıdır. Ancak TÜİK bu kararın gereğini yapmayarak yargıya meydan okumaya devam etti. TÜİK kesinleşmiş yargı kararına rağmen hukukun arkasından dolanarak başka davalarla sorunu sürüncemede bırakmak istedi. Ancak TÜİK’in yargı nezdinde yaptığı tüm girişimler reddedildi. TÜİK, DİSK’in yaptığını bütün başvurulara rağmen madde fiyat listesini açıklamadı. TÜİK yönetimi Anayasaya ve Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerine meydan okudu ve okumaya devam ediyor.

TÜİK’in yöneticileri Anayasa ve yasalar gereği mahkeme kararlarını gecikmesizin yerine getirmek zorundadırlar.”

Exit mobile version