The New York Times, 19 Ekim 2025 tarihli manşetinde, Suriye’de Beşar Esad rejiminin üst düzey güvenlik kadrolarının izini süren kapsamlı bir araştırmayı yayımladı. “The Vanishing Act (Kaybolanlar)” başlıklı dosya, yıllarca işkence, kayıp ve katliamlardan sorumlu tutulan rejim görevlilerinin nasıl izlerini kaybettirdiklerini ortaya koyuyor.
Gazete, aralarında Ali Mamluk, Fahd al-Freij, Issam Hallaq, Mohammad Rahmoun ve Ghassan Abbas gibi isimlerin bulunduğu onlarca eski istihbaratçı ve generalin nerede olduklarının bilinmediğini, bazılarının ise kimlik değiştirerek yurt dışına kaçtığını yazdı.
Araştırma, Esad yönetiminin “iç savaş döneminde işkence ve infaz mekanizmasını yöneten kadrolarının büyük bölümünün ortadan kaybolduğunu” belirtiyor. NYT, bu isimleri fotoğraflarıyla yayımlayarak “Suriye halkının acılarının failleri, görünmez oldular” ifadesine yer verdi.
Habere göre, on binlerce Suriyeli tutuklandı, kayboldu veya işkenceyle öldürüldü. Ancak 2024 sonrasında uluslararası baskıların azalmasıyla rejim kadrolarının bir kısmı ülke dışına çıkarıldı veya diplomatik görevlere atandı.
NYT’nin ulaştığı belgelere göre bazı isimler — özellikle Ali Mamluk ve Jamil Hassan — uzun süre Avrupa ve Ortadoğu’da gizlice seyahat edebildi. Araştırmada, bu kişilerin “yargı önünden korunmak için rejim tarafından bilinçli biçimde ortadan kaldırıldığı” öne sürülüyor.
Dosya, NYT muhabirleri Erin Solomon, Christian Theiner, Halsey Willis, Ahmad Mhrid ve Danny Mahl tarafından hazırlanmış. Gazete, “The Accomplices (Suç Ortakları)” adlı ayrı bir bölümde, bu kişilerin rollerini ve son bilinen konumlarını ayrıntılı olarak listelemiş.
Haberde ayrıca 2024 Aralık ayında Şam’da düzenlenen gizli bir toplantının ardından bazı generallerin Rusya ve İran destekli ağlar aracılığıyla Suriye dışına çıkarıldığı da belirtiliyor.
Haberde, Esad rejimi yetkililerinin kaçışının uluslararası hukuk açısından “büyük bir başarısızlık” olduğu vurgulandı. BM ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin elindeki dosyaların çoğunda sanık olarak geçen bu isimlerin “artık ortada olmaması”, insan hakları örgütleri tarafından “adaletin çöküşü” olarak nitelendirildi.
NYT’nin manşeti, sosyal medyada büyük yankı uyandırdı; Suriyeli muhalifler haberi “tarihi bir belge” olarak nitelendirdi.
Suriye İç Savaşı 2011’de başladığından bu yana rejimin kontrol ettiği bölgelerde sistematik işkence, zorla kaybetme ve toplu infaz iddiaları gündemde. 2025 itibarıyla Esad yönetimi ülkenin büyük bölümünü yeniden kontrol altına almış durumda, ancak on binlerce kayıp insanın akıbeti hâlâ bilinmiyor.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***