İSTANBUL – Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin “umut hakkı” gündemli toplantısındaki kararları değerlendiren ÖHD Eş Genel Başkanı Serhat Çakmak, “Azerbaycan’da olduğu gibi Türkiye’ye de yaptırım kararları verilmeli” dedi.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, 15-17 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirdiği toplantısında, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile tutsaklar Emin Gurban, Civan Boltan ve Hayati Kaytan’a hakkında verdiği ihlal kararlarını ele aldı. Komite, 18 Eylül’de yaptığı açıklamada, müebbet hapis cezalarına ilişkin inceleme mekanizması sağlayan yeni bir eylem planı çerçevesinde yasal değişikliklerin yapılmasını belirtti. Komite, Türkiye’nin ayrıca Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun gerekli yasal düzenlemeleri hayata geçirmesi için kullanılabileceğini kaydetti. Komite, Türkiye’yi Haziran 2026’ya kadar konuya dair bilgi vermeye davet etti.
‘YETERİNCE BASINÇ OLUŞTURULMUYOR’
Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Eş Genel Başkanı Serhat Çakmak, komitenin verdiği kararları değerlendirdi. Komitenin yasal değişiklik konusunda net olduğunu belirten Çakmak, “Komite yasa değişikliğinin yapılması gerektiğini net bir şekilde dile getirmekte. Burada eksik olan şey komitenin yasa değişikliğinin gerekli olup olmadığı noktasında değil, kararın uygulanması için gerekli mekanizmaları yerine getirip getirmediğinde. Bir kararın uygulanması gerektiğini belirtmek önemli ama bu kararın uygulanması için gerekli girişimlerde bulunmak da bir o kadar önemlidir. Komitenin verdiği kararı da bu çerçevede değerlendirmek gerek. Kararı gündemlerine almak doğru ama sonrasında yeterince basınç uygulamamaları eksik” diye konuştu.
‘TÜRKİYE İLE DENGELER GÖZETİLDİ’
Komitenin Meclis komisyonuna işaret etmesinin politik sebeplerden kaynaklandığını kaydeden Çakmak, “Komitenin verdiği kararı sadece hukuki argümanlarla değerlendirmek yeterli olmayacaktır. Eğer yeterli olsaydı kararın uygulanması için daha sert tedbirlere başvurabilirdi. Ama bunu tercih etmeyip Meclis’te kurulan komisyondan adımlar atmasını bekledi. Burada muhatap problemi de bulunmakta. Yasal düzenlemeler için aslında yetkili olmayan bir makama bunu havale etmesi siyaseten değerlendirilebilecek bir durum. Komite, Türkiye ile dengeleri gözeten bir yerden yaklaştı” değerlendirmesinde bulundu.
Çakmak, komitenin “ölünceye kadar hapis” cezası yerine en fazla verilecek cezanın 25 yıl olabileceğine dikkat çektiğini söyledi. Çakmak, “İnsanların cezaevlerine kapatılmanın alternatiflerinin tartışılmaya başlandığı bir dönemde bir müddet sonra 25 yıllık hapis cezası dahi çok ağır gelecektir” diye kaydetti. Çakmak, AİHM kararlarının uygulanmaması halinde ilgili üye ülkenin yaptırımlara tabi tutulabileceğine işaret ederek, şunları söyledi: “Konsey üyesi devletler, ülkelerindeki iç dinamiklerden kaynaklı olarak bazen kararları uygulamakta diretseler de yaptırımlarla karşı karşıya kaldıklarında AHİM kararlarını uygulamak zorunda kalmışlardır. Bu konuda verilecek en ağır yaptırım da Avrupa Konseyi üyeliğinden çıkarılmaktır. Konseyden çıkarma kararı uygulanacağı yönünde ara karar kurulması üzerine Azerbaycan, AHİM kararını uygulamak zorunda kalmıştır. Bu açıdan en sert tedbir sürecini Azerbaycan ülkesi geçirmiştir. Durum böyleyken komitenin böyle karar vermesi süreci uzatmaya yöneliktir. Komitenin, Azerbaycan’da olduğu gibi Türkiye’ye de çeşitli yaptırım kararları vermesi ve ‘umut hakkı’nın uygulanmasını sağlamalıdır.”
MA / Ömer İbrahimoğlu
Kaynak: Mezopotamya Ajansı.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***