İstanbul’daki köklü liselerden birinde öğrenim gören, “öğrenme güçlüğü (disleksi) ve dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu” tanılı bir öğrenci, eğitim sürecinde maruz kaldığı uygulamaların ayrımcılık içerdiği gerekçesiyle Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na (TİHEK) başvurdu. Öğrencinin şikayetinde, sınavlarda ayrı salonda değerlendirilmediği ve özel eğitim ihtiyacının öğretmenler tarafından aleni biçimde ifşa edildiği öne sürüldü.
T24’ün haberine göre, TİHEK, bu başvuru üzerine hem okula hem de süreci etkin yürütemediği tespit edilen Beyoğlu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne 200’er bin lira idari para cezası verdi. Ancak İstanbul İdare Mahkemesi, okulun itirazını kabul ederek bu kararı yalnızca 10 gün içinde iptal etti.
AİLEDEN AYRI SINAV SALONU TALEBİ
Fransızca eğitim veren ve üniversitesiyle birlikte İstanbul’un prestijli eğitim kurumlarından biri olan lisede okuyan öğrenci, tıbbi tanıları ve RAM raporları doğrultusunda bireysel ihtiyaçlarına göre düzenlenmiş bir “bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP)” talep etti. Aynı zamanda okul bünyesinde bir “destek eğitim odası” açılması için de resmi başvuru yapıldı.
Özellikle Fransızca dil yeterliliğini ölçmeye yönelik PASAJ sınavı öncesinde, öğrenci ailesi çocuğun “normal gelişim gösteren” diğer öğrencilerden farklı bir salonda sınava girmesi gerektiğini okul yönetimine iletti.
RAM KARARLARI GÖZ ARDI EDİLDİ
Beyoğlu Rehberlik ve Araştırma Merkezi (RAM) ile yapılan görüşmelerin ardından, öğrencinin sınavlarda ek süre alması, uyarlanmış soru setlerinden yararlanması ve belirli derslerde ayrı bir salonda sınava girmesi yönünde kararlar alındı. PASAJ sınavında bu kurallar uygulanmış olsa da, Türk Dili ve Edebiyatı sınavında öğrenci, diğer öğrencilerle birlikte ortak salonda sınava tabi tutuldu. Bu durum, hem RAM kararlarına hem de yürürlükteki BEP hükümlerine aykırı bir uygulama olarak kayıtlara geçti.
BEP’Lİ ÖĞRENCİYİ DAMGALAMA
Sınavın “konuşma” bölümüne geçilmeden önce görevli öğretmenlerden biri, öğrencinin özel eğitim ihtiyacını açıkça dile getirerek, “BEP’li öğrenci o, onun bazı hakları var” dedi. Bu ifade, diğer öğrenciler ve öğretmenlerin önünde sarf edilince, öğrenci kendini damgalanmış hissetti. Bir başka öğretmenin bu sözlere tebessümle karşılık vermesi ise öğrencinin yaşadığı duygusal yükü daha da artırdı. Öğrencinin sınav sırasında ağlamak üzere olduğu ve talep ettiği özel salonda sınav hakkının yine reddedildiği bildirildi.
TİHEK’TEN ÇİFTE CEZA
Ailenin hem okul yönetiminden hem de Beyoğlu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nden yaşananlar nedeniyle özür beklemesine rağmen herhangi bir geri dönüş olmadı. Bunun üzerine Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na başvuruda bulunuldu.
Yapılan incelemelerde, öğrencinin “tek kişilik sınav salonunda sınava girmesi” yönündeki kararın uygulanmaması, damgalayıcı sözlerin kullanılması ve destek eğitim odası açılması sürecinin etkili yürütülmemesi gibi gerekçelerle hem okul hem de ilçe milli eğitim müdürlüğüne “engellilik temelinde ayrımcılık yasağının ihlali” gerekçesiyle ayrı ayrı 200 bin lira para cezası uygulandı.
MAHKEME TİHEK KARARINI İPTAL ETTİ
Okul yönetimi ise bu karara itiraz etti. İstanbul İdare Mahkemesi, öğretmenlerin öğrencinin özel durumunu fark etmemesini “hayatın olağan akışı” kapsamında değerlendirerek cezayı iptal etti. Karar sadece 10 gün içinde verildi.
‘DANIŞTAY’DAN HAKKANİYET BEKLİYORUZ’
Öğrenci ve ailesinin avukatı Burcu Akar Muratoğlu, kararın ardından Danıştay’a başvurduklarını belirterek şu açıklamayı yaptı: “Öğretmen çocuğu fark edemeyecekse okuldaki hademe mi, yoksa kürsüdeki hâkim inip mi fark edecek’ diye sorarak Danıştay’a başvurduk. Şu an Danıştay aşamasındayız. Hakkaniyetli bir karar bekliyoruz.”
Kaynak: T24
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***