Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde(TBMM) kabul edilen torba yasayla birlikte pick-up tipi araçların Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranı yüzde 4’ten yüzde 50’ye çıkarıldı. Bu sınıfa giren araçlar, başta küçük esnaf, KOBİ’ler, çiftçiler ve nakliye işiyle uğraşanlar tarafından yıllardır tercih ediliyordu. Özellikle kırsalda, yük taşıma ve iş amaçlı kullanılan pick-up’lar, uygun fiyatları ve dayanıklılıklarıyla öne çıkıyordu. Yeni düzenlemeyle bu araçların fiyatlarına en az 300 bin TL zam gelmesi bekleniyor.
VERGİ ARTIŞI GERİYE DÖNÜK MÜ UYGULANACAK?
Kamuoyunda en çok tartışılan konulardan biri de düzenlemenin geçmiş tarihli faturalara etkisi. 1 Ocak 2025’ten itibaren tescil edilmeyen ancak daha önce fatura edilen araçların da yeni vergilendirmeye tabi tutulması sektörde panik havası yarattı. Otomotiv distribütörleri ve galericiler, hali hazırda satışı yapılan ancak tescil işlemi tamamlanmayan araçların da bu orandan etkilenebileceğini belirterek “geri işlemezlik ilkesi”nin çiğnendiğini savunuyor.
İKİNCİ EL ARAÇ FİYATLARI DA ARTACAK
Vergi artışı yalnızca sıfır araç piyasasını değil, ikinci el araç pazarını da etkileyecek. Zira sıfır pick-up fiyatlarının artması, ikinci el araçlara olan talebi artıracak ve bu da fiyatların hızla yukarı çekilmesine neden olacak. Otomobil ekspertiz firmaları ve galericiler, yılın ikinci yarısında pick-up araçlarda fiyat artışlarının yüzde 30-40 bandına ulaşabileceğini öngörüyor.
Vergi artışına en sert tepkiyi verenler ise kırsalda yaşayan çiftçiler ve küçük nakliye işletmeleri oldu. Uygulamanın “üretimi değil, ithalatı ve tüketime dayalı ekonomiyi teşvik ettiğini” savunan çiftçiler, “Mazot zaten ateş pahasıydı, şimdi aracı da kullanamaz hale geldik. Tarlaya traktörle değil, artık yaya gideriz” diyerek tepkilerini dile getiriyor.
ZİNCİRLEME ZAMLAR YOLDA
Pick-up araçlar, şehir içi ve kırsal lojistikte en çok tercih edilen modeller arasında yer alıyor. Gıda, inşaat malzemeleri, küçük ölçekli eşya taşımacılığı gibi birçok sektörde kullanılan bu araçlara gelen yüksek vergi, maliyetlerin zincirleme artmasına neden olacak. Bu da enflasyonu körükleyen yeni bir dalga anlamına geliyor.
Ekonomistler bu vergi artışının bütçeye kısa vadeli gelir kazandırabileceğini ancak orta ve uzun vadede tüketimi, üretimi ve yatırım iştahını daraltacağını söylüyor. Vergi sistemindeki “öngörülemezlik” eleştirilirken, sürekli değişen oranların yatırımcı güvenini zedelediği vurgulanıyor.
Aynı yasa, Cumhurbaşkanı’na motorlu taşıtlar vergisi, kambiyo işlemleri ve kıymetli maden ticareti dahil olmak üzere birçok alanda vergi oranlarını tek başına belirleme yetkisi tanıyor. Muhalefet partileri ve bazı hukukçular bu durumun Meclis’in yetkilerini aşındırdığı görüşünde.
TÜRMOB: ANAYASAL İLKELERLE UYUŞMUYOR
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) ise yaptığı yazılı açıklamada, torba yasanın “vergide adalet, genellik ve öngörülebilirlik ilkeleriyle bağdaşmadığını” belirtti. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelere yük bindirildiği, büyük sermaye gruplarının ise etkilenmediği vurgulandı.
Pick-up araçlara getirilen yüzde 50’lik ÖTV artışı, doğrudan milyonlarca kişiyi etkileyen, dolaylı olarak ise ülke ekonomisine yeni bir yük getiren karar olarak kayıtlara geçti. Taşımacılık maliyetlerinden üreticiye, tüketiciden ihracata kadar geniş bir zinciri etkileyen bu kararın ekonomik ve toplumsal yankıları önümüzdeki aylarda daha net hissedilecek.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***