Norveç’in en büyük emeklilik fonu olan KLP, İsrail ordusuna Gazze savaşında kullanılan askeri teçhizat sağladıkları gerekçesiyle ABD merkezli Oshkosh Corporation ve Almanya merkezli ThyssenKrupp’u yatırım portföyünden çıkardığını açıkladı.
Kamu çalışanlarının emeklilik birikimlerini yöneten ve 114 milyar dolarlık varlığı bulunan KLP, kararını bugün duyurdu. Fona göre her iki şirketin İsrail ordusuyla uzun süredir devam eden işbirlikleri, 7 Ekim 2023’te başlayan Gazze savaşından sonra da sürdü.
Fonun Sorumlu Yatırımlar Başkanı Kiran Aziz yaptığı açıklamada, “Şirketlerin temel insan hakları ve uluslararası insancıl hukuk ihlallerine ortak olmamak için bağımsız olarak özen yükümlülüğü taşımaları gerekir” dedi.
Silah satışıyla suçlanan iki şirket
KLP’ye göre, Oshkosh Corporation İsrail ordusuna kamyon sağlıyor; bu araçlar daha sonra zırhlı personel taşıyıcıya dönüştürülüyor. ThyssenKrupp ise savaş öncesinde İsrail donanmasına korvet ve denizaltı tedariki için anlaşma imzalamıştı.
KLP, bu şirketleri fonun “silah satışının uluslararası hukuku ciddi ve sistematik şekilde ihlal eden şekillerde kullanıldığı çatışmalara dahil devletlere satış yapılması” kriteri uyarınca yatırım dışı bıraktı.
Fon, Oshkosh’taki yaklaşık 1.9 milyon dolar değerindeki yatırımını ve ThyssenKrupp’taki yaklaşık 1 milyon dolar hissesini elden çıkardığını bildirdi.
Birleşmiş Milletler’den uyarı: Soykırım riski var
Haziran 2024’te Birleşmiş Milletler uzmanları, İsrail’e yapılan silah ve mühimmat transferlerinin “ciddi insan hakları ve uluslararası insancıl hukuk ihlalleri” anlamına gelebileceğini, hatta bunun “uluslararası suçlara, muhtemelen soykırıma ortaklık” teşkil edebileceğini duyurmuştu.
KLP, şirketlerin Gazze savaşının başlamasının ardından İsrail’e silah ve ekipman tedarikini sürdürdüğünü vurguladı. Açıklamada, “Şirketler savaş devam ederken de teslimat yapmayı sürdürdü. Bu, ciddi insan hakları ihlallerine ortak olma riski yaratıyor” denildi.
Gözler Norveç’in dev varlık fonunda
Bu gelişme, dünyanın en büyük devlet varlık fonu olan ve yaklaşık 1.9 trilyon dolarlık varlığı yöneten Norveç Varlık Fonu üzerindeki baskıyı da artırdı. Aktivistler, bu fonun da İsrail’in Gazze’de yürüttüğü savaşta ya da Batı Şeria’daki yerleşim politikasında rol oynayan şirketlerden tamamen çekilmesini talep ediyor.
Norveç’in resmi politikası, 1967 sınırları dışında yerleşim yerlerini yasa dışı kabul ediyor ve iki devletli çözüm çağrısını sürdürüyor. Ancak kamu fonlarının bu ilkeyle ne kadar uyumlu hareket ettiği son dönemde sorgulanıyor.
Kaynak: Tr724
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***