Serbest Görüş Ekonomi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası toplantısında politika faizini yükseltme kararı aldı; 350 baz puan arttırarak yüzde 42,5’ten yüzde 46’ya çıkardı. Kurul ayrıca, gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 46’dan yüzde 49’a, gecelik vadede borçlanma faiz oranını da yüzde 41’den yüzde 44,5’e yükseltti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan başkanlığında bugün toplandı.
Para Politikası Kurulu, 2025 yılına ilişkin üçüncü faiz kararını açıkladı. Kurul politika faizini yüzde 42,5’ten yüzde 46’ya çıkardı.
Kurul ayrıca, Merkez Bankası gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 46’dan yüzde 49’a, gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise yüzde 41’den yüzde 44,5’e yükseltti.
“Sıkı para politikası duruşu sürdürülecek”
Kuruldan nisan ayı faiz kararına ilişkin yapılan açıklamada şöyle denildi:
“Enflasyonun ana eğilimi mart ayında gerilemiştir. Aylık temel mal enflasyonunun finansal piyasalardaki gelişmelerin etkisiyle nisan ayında bir miktar yükseleceği, hizmet enflasyonunun ise görece yatay seyredeceği öngörülmektedir. Öncü veriler yurt içi talebin ilk çeyrekte ivme kaybetmekle birlikte öngörülenin üzerinde seyrettiğini ve enflasyonu düşürücü etkisinin azaldığını ima etmektedir. Küresel ticarette artan korumacı eğilimlerin küresel iktisadi faaliyet, emtia fiyatları ve sermaye akımları kanalıyla dezenflasyon sürecine olası etkileri yakından takip edilmektedir. Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam etmektedir.
Para politikasındaki kararlı duruş; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile dezenflasyon sürecini güçlendirmektedir. Maliye politikasının artan eşgüdümü de bu sürece önemli katkı sağlayacaktır. Enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir. Bu doğrultuda, politika faizi; enflasyon gerçekleşmeleri, ana eğilimi ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlenecektir. Kurul politika faizine ilişkin atılacak adımları enflasyon görünümü odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı bir yaklaşımla belirleyecektir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.
Finansal piyasalarda son dönemde yaşanan gelişmeler neticesinde parasal aktarım mekanizmasını destekleyen ilave adımlar ivedilikle atılmıştır. Likidite koşulları yakından izlenmeye ve likidite yönetimi araçları etkili şekilde kullanılmaya devam edilecektir.
Kurul, politika kararlarını parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirleyecektir. Bu doğrultuda, tüm para politikası araçları kararlılıkla kullanılacaktır. Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede alacaktır.”
İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından ara toplantı yapılmıştı
Mart ayında yapılan PPK toplantısında, politika faizi 250 baz puan düşürülerek yüzde 45’ten yüzde 42,5’e çekilmişti.
Ancak Merkez Bankası, 19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu‘nun tutuklanması ve Türk lirasında yaşanan değer kaybının ardından 20 Mart’ta takvimde yer almayan bir ara toplantı düzenlenmişti.
Ara toplantıda politika faizi sabit tutulurken, gecelik faiz yüzde 44’ten yüzde 46 seviyesine çıkarılmıştı.
Ekonomistler 19 Mart’tan bu yana 50 milyar dolar rezerv satışı gerçekleştiğini hesapladıİBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınması ve tutuklanmasının ardından döviz kurlarında sert yükseliş yaşanmıştı. Buna karşılık Merkez Bankası rezervlerde bulunan dolarları satmıştı. Ekonomist İris Cibre, 19 Mart’tan bu yana Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB)’nin 14.6 milyar dolarlık net döviz rezervi kaldığını ve altın haricinde 50.4 milyar dolar rezerv satışı gerçekleştirdiğini hesapladı. Cibre, “Merkez, Cuma işlemlerinde, altın etkisi hariç, 3 MLR USD satış yapmış Net döviz pozisyonu 14.6 MLR USD 19 Mar-14 Nisan altın etkisi hariç toplam satış 50.4 MLR USD gerçekleşti” açıklamasında bulundu.
Ekonomist ve eski Merkez Bankası Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara da sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, net döviz satışının 50 milyar dolara yaklaştığının altını çizerek bunun ülke tarihindeki en büyük döviz müdahalesi olduğunu vurguladı.
Kara, paylaşımında şunları söyledi: “Son dört haftada çeşitli kanallardan döviz piyasasına yapılan net müdahale 50 milyar dolara yaklaştı (NDF dahil). Ülke tarihinin en büyük döviz müdahalesi oldu. Son günlerde ise piyasa yatışmış görünüyor.” |
Aralık ayında 22 ay sonra faiz indirimine gidilmiştiMerkez Bankası, politika faizini en son 2023 yılının şubat ayında indirmişti. Politika faizi, 50 baz puan indirilerek yüzde 9’dan yüzde 8,5’e düşürülmüştü. TCMB, 22 ay boyunca politika faizinde indirime gitmemişti. Merkez Bankası 2023 yılının haziran ayında yaptığı toplantıda ise 27 ay sonra ilk kez faiz arttırmıştı. TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan başkanlığındaki ilk PPK toplantısında politika faizi 650 baz puanlık artışla yüzde 8,5’tan yüzde 15’e yükseltilmişti. Merkez Bankası, temmuz ayında da 250 baz puanlık artışla politika faizini yüzde 17,5’e yükseltmişti. Ağustos ayındaki 750 baz puanlık artırım kararıyla Merkez Bankası, üst üste üçüncü kez faiz arttırmış ve politika faizi yüzde 25’i bulmuştu. Eylül ayında gerçekleştirilen PPK toplantısında politika faizi 500 baz puan artırılarak yüzde 25’ten yüzde 30’a, ekim ayındaki toplantıda yüzde 30’dan yüzde 35’e yükseltilmişti, kasım ayındaki toplantıda yüzde 35’ten yüzde 40’a çıkartılmıştı. Aralık ayındaki toplantıda ise 250 baz puan artış yapılarak yüzde 42,5 seviyesine getirilmişti. Ocak ayında banka politika faizini 250 baz puan artırarak yüzde 42,5’ten yüzde 45’e çıkardı. Kurul, 22 Şubat’ta gerçekleştirilen yeni MB Başkanı Fatih Karahan ile ilk toplantıda, faiz oranının yüzde 45 düzeyinde sabit tutulmasına karar verdi. Kurul mart ayında ise piyasanın beklentilerinin aksine sürpriz bir kararla politika faizini 500 baz puanlık artışlar yüzde 50’ye çıkardı. Kurul nisan, mayıs, haziran, temmuz, ağustos, eylül, ekim ve kasım ayında yapılan toplantılarda ise faizi sabit tutma kararı aldı. Kurul, aralık yapılan toplantıda ise 22 ay sonra faiz indirimine gitmişti. Kurul, politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 50’den yüzde 47,5’e düşürdü. Kurul ocak ayında yaptıkları toplantıda da 250 baz puan indirerek politika faizini yüzde 45’e düşürdü. Kurul, mart ayında yaptığı toplantıda ise politika faizini yüzde 45’ten yüzde 42,5’e düşürmüştü. |
Merkez Bankası faiz kararını açıkladı: Ekonomistler nasıl değerlendirdi?