Strazburg’da bulunan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), bugün açıkladığı Novaya Gazeta ve diğerleri v. Rusya kararında, Ukrayna’nın işgalini eleştiren yayınlar yaptıkları gerekçesiyle cezalandırılan başvurucuların davalarını karara bağladı.
Novaya Gazeta ve Diğerleri v. Rusya davası, Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgalinin ardından yürürlüğe koyduğu ve “orduyu itibarsızlaştırmayı” veya eylemleri hakkında “yalan haber” yaymayı suç haline getiren mevzuatla ilgili ortaya çıkan hak ihlallerini kapsıyor.
AİHM özetle, Ukrayna’daki savaşla ilgili haber kısıtlamalarının sistematik ve yaygın bir şekilde uygulandığını ve ulusal güvenliğe yönelik herhangi bir tehdide karşı koymaktan ziyade muhalefeti bastırmaya yönelik koordineli bir çabayı ortaya koyduğunu tespit etti.
Kremlin, 3 yıldır Ukrayna’nın işgalini “özel bir askeri operasyon” olarak tanımlayan resmi anlatıyla çelişen her türlü haber ve ifadeyi suç sayarak cezalandırıyor.
162 başvuruyu birleştiren davada, Novaya Gazeta ve Dozhd TV adlı iki bağımsız Rus medya kuruluşu ve 178 kişi yapılan düzenleme ile aldıkları cezalardan şikayet etti.
AİHM Üçüncü Dairesi, tüm başvurularda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10’uncu maddesinde düzenlenen ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
Mahkeme ayrıca, oybirliğiyle, Novaya Gazeta gazetesinin yayın lisansının feshedilmesi ve Mahkeme tarafından verilen geçici tedbir kararlarına rağmen internet sitelerine erişimin engellenmesiyle ilgili olarak 34. maddenin (bireysel başvuru hakkı) ihlal edildiğine karar vermiştir.
Son olarak, AİHM 5 başvuranla ilgili olarak AİHS’in farklı maddelerinden ihlaller tespit etti. İnsanlık dışı veya aşağılayıcı muamele yasağı kapsamında 3’üncü maddenin; özgürlük ve güvenlik hakkı kapsamında 5’inci maddenin 1,3 ve 4’üncü fıkralarının; ve özel hayata saygı hakkı kapsamında 8’inci maddenin ihlal edildiğine hükmedildi.
Mahkeme, her bir başvurana ayrı ayrı 7 bin 500 avro manevi tazminat ve 850 avro dosya masrafı ödenmesine hükmetti. Ayrıca bazı başvurularda maddi tazminata da hükmetti.
Rus rejiminin düzenlemeleri sonucunda Novaya Gazeta ve Dozhd TV kapatılırken, bireysel anlamda verilen en uzun ceza, muhalif bir siyasetçi ve gazeteci Vladimir Kara-Murza hakkında, uluslararası kuruluşlara yaptığı konuşmalar nedeniyle 25 yıl oldu. Kara-Murza “vatana ihanet” suçundan mahkum edilmişti.
Kara-Murza, 1 Ağustos 2024’te Rusya ve Batı arasında gerçekleştirlen tutuklu takasıyla serbest kalmıştı.
Rusya, 16 Eylül 2022 itibarıyla Avrupa Konseyi’nden resmen çıkarıldığı ve AİHS’ye taraf olmaktan çıktığı için, AİHM kararlarını tanımadığını açıkladı.Yine de AİHM, Rusya’nın üyeliğinin sona ermesinden önce yapılan başvuruları incelemeye devam ediyor. Bu nedenle, Rusya’nın AİHS’ye taraf olduğu dönemde işlenen hak ihlalleri hakkında kararlar vermeye devam ediyor. Fakat Rusya, AİHM’in kararlarını uygulamak zorunda olmadığını savunuyor ve bu kararları fiilen yerine getirmiyor.
Türkiye’de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇
Kaynak: Tr724
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***