Gazeteci Özlem Gürses, kendi YouTube kanalında Cuma günü yaptığı yorum nedeniyle Ankara’da gözaltına alındı.
Gürses’in görevli polis memurları tarafından karayoluyla soruşturmanın başlatıldığı İstanbul’a götürüldüğü öğrenildi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan yapılan açıklamada, 54 yaşındaki gazetecinin “devletin kurum ve organlarını aşağılama” ve “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçlamalarından ötürü yakalanarak gözaltına alındığı açıklandı.
Başsavcılık, YouTube’da 588 bin abonesi bulunan Gürses’in Suriye’deki gelişmelerle ilgili yaptığı yorumda “Gördüğünüz üzere IŞİD yapısı, yani TSK-SMO yapısı Kürtlerin olduğu bölgelerde küçük küçük kazanımlar elde etmiş” demesini gözaltı kararına gerekçe olarak gösterdi.
ODTÜ öğrencileri tarafından yılın en iyi gazetecisi seçilen Özlem Gürses, Cumartesi günü gerçekleşecek ödül töreni öncesi Ankara’ya gitmişti.
Serpil Gürses: “Polisler Özlem Gürses’in avukatını aramasına izin vermedi”
Gözaltı işlemi sırasında yanında bulunan Özlem Gürses’in annesi Serpil Gürses, İstanbul’dan gelen bir yazıyla kızının gözaltına alındığını söyledi.
Sözcü TV’de “Para Politika” adlı programı sunan Özlem Gürses’in annesi Serpil Gürses akşam saatlerinde bu televizyonun canlı yayınına katılarak “Çok sakindi. Bana, ‘Korkma anneciğim’ dedi. ‘Avukatımı arayabilir miyim?’ dedi. ‘Arayamazsınız’ dediler. Yarın kızım için çok değerli olan okuluna gideceğim ve ödülünü alacağım getireceğim” ifadelerini kullandı.
Avukat Ersöz: “(Özlem Gürses’e uygulanan) gözaltı örtülü sansür olarak değerlendirilebilir, bu açık bir özgürlük hakkı ihlali”
Geçtiğimiz günlerde gazeteci Nevşin Mengü, yine bir YouTube programında PYD Eş Başkanı Salih Müslim’i yayına aldıktan sonra programı yayından kaldırmasına rağmen evinden gözaltına alınmış ve sonrasında yurtdışı çıkış yasağı içeren adli kontrol kararı ile serbest bırakılmıştı.
Mengü’nün avukatı Hüseyin Ersöz, Gürses’e uygulanan gözaltı işleminin özgürlük ihlali olduğunu söyledi.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Hüseyin Ersöz, “Özlem Gürses bir dil sürçmesi yapmış ve bunu YouTube canlı yayınında gerçekleştirmiş. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın bu YouTube yayınına ilişkin iki suçlama yönelttiğini görüyoruz. Biri ‘Devletin Kurum ve Organlarını Aşağılamak’. Ancak bu düzenleme bağlamında bir kişi hakkında soruşturma başlatmak için Adalet Bakanlığı’nın izin vermesi gerekiyor. Yayın bugün olduğuna göre bu iznin çok hızlı bir şekilde alındığını anlıyoruz. Diğer suçlama ise TCK 217/A maddesinde düzenlenen ‘Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’. Bu suçunun oluşması için “halkta endişe, korku ve panik yaratmak amacı taşınması” gerekiyor. Özlem Gürses’in YouTube yayınında bu amaçla hareket etmediği çok açık. Bu suçun yasal unsuru oluşmamışken ‘gözaltı tedbirine’ başvurulması orantısız bir müdahale oluşturuyor ve ‘özgürlük hakkı’nın ihlali sonucunu doğuruyor” dedi.
Avukat Ersöz, “Bu suç tiplerinde suçun oluşup oluşmadığının incelenmesinde iyi niyetli davranıldığında, gazeteci kimliği, kişilik özellikleri, geçmişte yaptığı haberlerin niteliği de göz önüne alınır. Suç işleme kastının olup olmadığı bu şekilde tespit edilir. Özlem Gürses özelinde, kişilik özellikleri ve habercilik anlayışı ön plana alındığında suç işleme kastının olmadığı, zira dil sürçmesinden kaynaklı bir ifade karmaşıklığının suç olarak nitelendirilemeyeceği açıktır. AİHM, kararlarında, muhalif kimliği ile tanınan gazeteciler hakkında soruşturma açılmasını, bu gazetecilerin halkı bilgilendirme hakkının engellenmesi anlamı taşıdığını ve bunun örtülü sansür olduğu değerlendirilmesini gerektiğini söylüyor. Burada uygulanan gözaltı da örtülü sansür olarak değerlendirilebilir. Bu açık bir özgürlük hakkı ihlali” değerlendirmesinde bulundu.
Önderoğlu: “Bu gözdağı ikliminin amacı ancak iktidarın tutumunu kamuoyunda hâkim kılmak ve habercileri de otosansüre itmek olabilir”
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Temsilcisi ve Bianet Medya Raportörü Erol Önderoğlu, son dönemlerde gazeteciliğin kriminalize edilmeye ve gazetecilerin de safdışı edilmeye çalışıldığını dile getirdi.
VOA Türkçe’nin ulaştığı Önderoğlu, “Bir hafta geçmeden iki YouTuber kadın gazeteci, biri röportajını geri çektiği halde, diğeri öyle anlaşılıyor ki dili sürçmüş, gözaltına alınıyor. İkisi de iyi bilinen gazeteciler. Nevşin Mengü’den sonra bugün Özlem Gürses gözaltına alındı. Yargı bu kadar ensenizde olunca haliyle pek gazetecilik hakkı ve ifade özgürlüğü kalmıyor. Son yıllarda özellikle bölgesel jeostratejik meselelerde gazeteciliği saf dışı bırakmaya, haberciliği, eleştiriyi ve farklı gözlem yapma haklarını kriminalize eden bir yargısal yaklaşım gözlemliyoruz. Bu gözdağı ikliminin amacı ancak iktidarın tutumunu kamuoyunda hakim kılmak ve habercileri de otosansüre itmek olabilir. Sistematik hale gelen bu gözaltılar sindirme girişiminden başka bir şekilde açıklanamaz” dedi.