Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yıl sonu enflasyon hedeflerini bir kez daha yukarı yönlü güncelledi.
TCMB Başkanı Fatih Karahan, 2024 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 44’e, 2025 enflasyon beklentisini de yüzde 21’e yükseltildiğini söyledi.
Merkez Bankası, yılın üçüncü Enflasyon Raporu’nu açıkladığı 8 Ağustos’ta, 2024 ve 2025 enflasyon beklentilerini sırasıyla yüzde 38 ve yüzde 14 olarak açıklamıştı.
AK Parti Hükümeti’nin, 2025-2027 dönemini kapsayan ve 5 Eylül’de açıkladığı yeni Orta Vadeli Program’da (OVP) 2024 için öngördüğü enflasyon beklentisi ise yüzde 41,5’ti.
Ankara’da yılın dördüncü ve sonuncu Enflasyon Raporu’nu açıklayan Fatih Karahan, bu yıla ilişkin tahmin ve hedef güncellemesindeki değişiklikte gıda ve kira fiyatlarındaki artışların etkili olduğunu söyledi.
Dr. Karahan, “2024 ve 2025 yıl sonu enflasyon tahminlerini sırasıyla yüzde 44, yüzde 21 olarak yukarı yönlü güncelledik. 2026 yıl sonunda yüzde 12’ye gerileyeceğini öngörüyoruz. Enflasyonun orta vadede ise enflasyon hedefi olan yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanmasını hedefliyoruz. Tahmin aralıkları 2024 sonu için 42-46, 2025 için 16-26 oranlarına tekabül etmektedir” dedi.
Merkez Bankası’nın 2024 enflasyon hedefi 18 ayda neredeyse yüzde 100 saptı
28 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri’nin ardından ekonomi politikalarındaki değişiklik sonrası göreve gelen TCMB yönetimi, Temmuz 2023’te açıkladığı ilk enflasyon raporunda 2024 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 33 olarak ortaya koymuştu.
Bu hedef kendilerinden önce görevde olan ve 2025’te tek haneli enflasyonu yüzde 8,8’e ineceğini tahmin eden Şahap Kavcıoğlu başkanlığındaki eski yönetimin belirlediği yüzde 22,3’lük 2024 yıl sonu hedefinin yaklaşık 11 puan yukarısıydı.
Kavcıoğlu’ndan sonra göreve gelen Hafize Gaye Erkan başkanlığındaki Merkez Bankası yönetimi 2023’ün Kasım ayındaki son Enflasyon Raporu’nda da enflasyon hedefini yukarı taşıdı ve 2024 yıl sonu hedefini yüzde 36’ya yükseltti.
Şubat ayında Erkan’ın istifasıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından guvernörlüğe getirilen eski TCMB Başkan Yardımcısı Fatih Karahan’ın başkanlığında açıklanan tüm Enflasyon Raporları’nda enflasyon hedefi yukarı yönlü güncellendi.
Böylelikle seçim sonrası göreve gelen yeni TCMB’nin 2024 yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 33’ten yüzde 44’e çıkarak yaklaşık yüzde 33 yükselmiş oldu.
Karahan asgari ücret artışı hakkında açık bir beklenti dillendirmedi
Enflasyon Raporu’nda gazetecilerin merak ettiği ana konulardan biri asgari ücret artışı konusunda Merkez Bankası ile bir istişare olup olmadığıydı. Fatih Karahan, TCMB yönetiminin asgari ücret konusunda karar verici olmadığını, resmi ya da gayri resmi tavsiyede bulunmadıklarını söyledi.
Amerika’da uluslararası yatırımcılarla yaptığı görüşmede asgari ücret artışının yüzde 25 olması gerektiği konusunda herhangi bir değerlendirmede bulunmadığını belirten TCMB Başkanı, “Yetkili mercilerin varsayımlarından yol çıkıyoruz, tahminlerimizi oluşturuyoruz. Yüksek enflasyon ortamında ücretler reel olarak erir. Ücretlerin erimesine sebep olan şey enflasyon. Biz enflasyonu düşürmeye çalışıyoruz. Bu konuda kararlayız. Enflasyon düştüğünde alım gücü artıyor. Toplumun tüm kesimleri tarafından gelir dağılımı adaleti olacak” dedi.
IMF ve S&P asgari ücretin yıl sonu enflasyonu üzerinden arttırılmasına karşı
Hem IMF hem de geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin kredi notunu arttıran uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P), mevcut enflasyon üzerinden yapılacak asgari ücret zammının enflasyon üzerinde yukarı yönlü etki yaratacağı uyarısında bulunmuştu.
Ekim ayı sonunda Washington’da yapılan IMF-Dünya Bankası yıllık toplantısında Reuters’un sorularını yanıtlayan Türkiye misyonu başkanı Jim Walsh, Türkiye’de bu yıl asgari ücrete yüksek artış yapılmamasını umduklarını, yetkilerin enflasyonla mücadele için mevcut enflasyon ve beklenti enflasyonu arasında denge kurmaları gerektiğinin farkında olduklarını söylemişti.
Hafta başında Türkiye ile ilgili değerlendirmelerde bulunan S&P Kıdemli Direktörü Frank Gill de TCMB’nin bugün revize ettiği şekliyle yıl sonu enflasyonunu yüzde 44 olarak hesap ettiklerini, asgari ücretin de mevcut enflasyon ve beklenti enflasyonunun (o gün yüzde 17 idi) ortalaması olan yüzde 30 olarak arttırılabileceğini dile getirmişti.
Başkan Yardımcısı Akçay asgari ücret artışı için beklenti enflasyonunu işaret etti
Fatih Karahan’dan sonra asgari ücretle ilgili bir başka soruyu yanıtlayan TCMB Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay ise guvernörün aksine, asgari ücret artışı hakkında daha açık ve IMF ve S&P’nin yaklaşımını kabullenen bir değerlendirme yaptı.
Profesör Akçay, “Diğer ücretlilerde yapılacak ücret artışları bu dönemde asgari ücretin gerisinde kalacak. Bir noktada ileriye dönük endekslemeye geçmek zorundayız. Geriye dönük endekslemeler sürekli aslında kendi kendini yaratan bir süreç doğuruyor. Bir noktada ileriye dönük endeksleme hem kamuda hem özelde sektörü devreye girmek zorunda. Ben bu konjonktürün bunun için uygun olduğu bir dönem olduğu kanaatindeyim. Bunu bu dönemde başlatabilirsek, hem asgari ücretle vasıflı çalışan ücretlerin dağılımı da darbe yemediği bir dönem olma şansı var, hem de ileriye dönük endekslemenin devreye girmesi için uygun bir zaman. Karar alıcılar eğer başlatabilirse iyi olacağı kanaatindeyim” diye konuştu.
Erdoğan: “İnşallah faizle birlikte enflasyon da düşecek; benim ekonomideki mantığım bu”
Merkez Bankası’nın enflasyon tahmini yukarı yönlü revize etmesi bu ayın 21’inde toplanacak Para Politikası Kurulu’nda faiz indirimi yapılması beklentilerini ortadan kaldırdı.
Ancak Kırgızistan dönüşü gazetecilerin sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Enflasyon artık sürekli olarak inişte olacaktır. Bundan kimsenin şüphesi olmasın. Şu an itibariyle bu iniş emaresi kendini göstermektedir. Hiç tereddüde mahal bırakmadan inşallah enflasyondaki bu düşüşü göreceğiz. Benim yaklaşım tarzımı biliyorsunuz. İnşallah faizle birlikte enflasyon da düşecek. Bundan hiç endişeniz olmasın. Benim ekonomideki mantığım bu. Bir ekonomist olarak aldığım, öğrendiğim bilgi bu. Hatırlayın Mehmet Bey’in yine Maliye Bakanı olduğu dönemlerde faiz 4 küsur seviyesindeydi. Enflasyon da 5,6’ya kadar düşmüştü. Şimdi bunu yeniden inşallah ülkemizin gündemine getireceğiz” değerlendirmelerinde bulundu.