Serbest Görüş Ekonomi
Merkezi yönetim bütçesi 2024 yılı Ocak-Eylül döneminde 1 trilyon 74 milyar 18 milyon TL açık verdi. Geçen yıl aynı dönemde merkezi yönetim bütçe açığı 512 milyar 602 milyon olarak gerçekleşmişti. Bütçede açık yaklaşık yüzde 110 oranında arttı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, bütçe dengesi eylülde 100,5 milyar TL açık verirken, faiz dışı denge 48,2 milyar TL fazla verdi.
Eylül ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 63,4 oranında artarken, bütçe gelirleri yüzde 88,5 oranında arttı. 2024 yılı eylül ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 89,6 oranında arttı.
Açıklamada şöyle denildi:
“2024 yılı eylül ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 932,1 milyar TL, bütçe gelirleri 831,6 milyar TL ve bütçe açığı 100,5 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 783,4 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 48,2 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılı eylül ayında 129 milyar 218 milyon TL açık verirken, 2024 yılı eylül ayında 100 milyar 464 milyon TL açık vermiştir.
2023 yılı eylül ayında 58 milyar 454 milyon TL faiz dışı açık verilirken, 2024 yılı eylül ayında 48 milyar 213 milyon TL faiz dışı fazla verilmiştir.
Merkezi yönetim bütçe giderleri eylül ayı itibarıyla 932 milyar 68 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz harcamaları 148 milyar 678 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 783 milyar 390 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2024 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 11 trilyon 89 milyar 37 milyon TL ödenekten eylül ayında 932 milyar 68 milyon TL gider gerçekleştirilmiştir. Geçen yılın aynı ayında ise 570 milyar 482 milyon TL harcama yapılmıştır.
Bütçe giderlerinde artış eylülde yüzde 63,4 oldu
Eylül ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 63,4 oranında artmıştır. Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2023 yılında yüzde 10,2 iken 2024 yılında yüzde 8,4 olmuştur.
Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 56,8 oranında artarak 783 milyar 390 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2023 yılında yüzde 10,1 iken 2024 yılında yüzde 8 olmuştur.
Gelirler yüzde 88,5 arttı
Merkezi yönetim bütçe gelirleri eylül ayı itibarıyla 831 milyar 603 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 732 milyar 244 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 83 milyar 616 milyon TL olmuştur.
2023 yılı eylül ayında bütçe gelirleri 441 milyar 265 milyon TL iken, 2024 yılının aynı ayında yüzde 88,5 oranında artarak 831 milyar 603 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin Eylül ayı gerçekleşme oranı 2023 yılında yüzde 9 iken 2024 yılında yüzde 9,9 olmuştur.
2024 yılı Eylül ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 89,6 oranında artarak 732 milyar 244 milyon TL olmuştur. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2023 yılında yüzde 9 iken 2024 yılında yüzde 9,9 olmuştur.
9 ayda 161 milyar 332 milyon TL faiz dışı açık verildi
2024 yılı Ocak-Eylül döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 7 trilyon 158,6 milyar TL, bütçe gelirleri 6 trilyon 84,6 milyar TL ve bütçe açığı 1 trilyon 74 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 6 trilyon 246 milyar TL ve faiz dışı açık ise 161,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılı Ocak-Eylül döneminde 512 milyar 602 milyon TL açık vermiş iken 2024 yılı Ocak-Eylül döneminde 1 trilyon 74 milyar 18 milyon TL açık vermiştir.
2023 yılı Ocak-Eylül döneminde 41 milyar 738 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2024 yılı Ocak-Eylül döneminde 161 milyar 332 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.
Bütçe giderleri yaklaşık yüzde 79,4 arttı
Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Eylül dönemi itibarıyla 7 trilyon 158 milyar 637 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz harcamaları 912 milyar 686 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 6 trilyon 245 milyar 951 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2024 yılı Ocak-Eylül döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 81,1 oranında artarak 7 trilyon 158 milyar 637 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 79,4 oranında artarak 6 trilyon 245 milyar 951 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Ocak-eylül döneminde vergi gelirleri tahsilatı yüzde 76,9 arttı
Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak-Eylül dönemi itibarıyla 6 trilyon 84 milyar 619 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 5 trilyon 134 milyar 59 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 793 milyar 429 milyon TL olmuştur.
2023 yılı Ocak-Eylül döneminde bütçe gelirleri 3 trilyon 439 milyar 983 milyon TL iken 2024 yılının aynı döneminde yüzde 76,9 oranında artarak 6 trilyon 84 milyar 619 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2024 yılı Ocak-Eylül dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 72,2 oranında artarak 5 trilyon 134 milyar 59 milyon TL olmuştur.”