Serbest Görüş Ekonomi
Yapılan araştırmalar, temmuz ayından itibaren BES katılımcılarına yapılan kısmi ödemelerin yüzde 92’sinin konut sektörüne aktarıldığını gösterdi. KKM ve banka mevduatlarındaki birikimlerin büyük bir kısmı da daire alımı için kullanıldı.
Konut sektörü 2025 yılına umutlu giriyor. Satışlarda yılın son çeyreğinde başlayan canlanmanın önümüzdeki yıl artarak devam etmesi bekleniyor. Yapılan araştırmalarda konut alımlarındaki artışta; 1 Temmuz’da devreye giren BES teminatı uygulamasının etkili olduğu görülüyor. BES katılımcılarının 1 Temmuz itibarıyla başlayan kısmi ödeme uygulaması kapsamında birikimlerinden çektikleri paranın yüzde 92’si ile konut alımı yaptıkları belirtiliyor. Satışları hareketlendiren bir başka kaynak ise KKM ve banka mevduatlarından sektöre olan kayışlar. Yılın ikinci yarısı itibarıyla KKM ve banka mevduatlarından dişe dokunur bir rakamın konut alımı için kullanıldığı görülüyor. Öte yandan yastıkaltı diye tabir edilen altın birikimlerinin de konut yatırımına döndüğü ifade ediliyor.
KKM’den kaçışlar konuta yarıyor
Türkiye Gazetesi’nden Necmi Çiçekçi’nin haberine göre, Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarından çıkış tüm hızıyla devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) haftalık bültenine göre KKM bakiyesi geçen hafta, veriler yayınlanmaya başladığından bu yana en hızlı oransal düşüşünü kaydederek, yüzde 4 ve 58 milyar 336 milyon liralık azalışla 1 trilyon 412,1 milyar liraya düştü. KKM stoku Ağustos 2023’te 3,4 trilyon lira ile rekor kırmış ardından Merkez Bankasından gelen düzenlemelerle gerilemeye başlamıştı. Bu fondan çıkan kayda değer birikimlerin konut sektöründe değerlendirildiği ifade ediliyor. Yatırımcıların özellikle ‘fiyatı düşen ve alım fırsatı veren’ projelere yöneldiği ve alımları güçlendirdiği belirtiliyor.
Kiralar düşme eğilimine girdi
Özel bir üniversite ve e-Ticaret platformunun yaptığı araştırmaya göre; kira piyasasında dengeler değişiyor. Yüzde 25 tavanının kaldırılmasının ardından temmuzdan itibaren 12 aylık ortalama TÜFE’ye göre kira artışları yapılıyor. Son açıklanan oran yüzde 63,47 olsa da Türkiye genelinde kira fiyatlarının yıllık değişim oranı Eylül 2024’te yüzde 45,2 oldu. Bu oran önceki ay yüzde 47,1’di. Buna göre kira artışlarının hızı düşüş gösteriyor. Kiralık ilan fiyatlarındaki yıllık artış oranları üç büyükşehirde de azaldı. Yıllık cari kira fiyatı değişim oranı ağustostan eylüle İstanbul’da yüzde 46,7’den 46,2’ye, Ankara’da yüzde 56’dan 51,3’e, İzmir ‘de ise yüzde 62,5’ten 56,3’e düştü.