Serbest Görüş Ekonomi
Yasa ile fiş, fatura kesmeyenlere kesilen ceza yapılan tespite göre katmerli hale getirildi. Ayrıca fiş, fatura almayan nihai tüketicilere de ‘özel usülsüzlük cezası’ kesilmesine yönelik düzenleme yapıldı. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın dün Resmi Gazete’de çıkan Vergi Usul Kanunu tebliği ile de hangi durumlarda cezanın nasıl uygulanacağına açıklık getirildi. Yaptıkları alışverişin ardından fiş ya da fatura almayan tüketicilere yine yasa ile getirilen düzenlemeye göre 5 bin lira özel usülsüzlük cezası kesilebilecek. Ancak bunun iki şartı var. Tüketici belge verilmediğini Gelir İdaresi Başkanlığı tespitinden önce ve belgenin düzenlenmesi gereken tarihten en geç beş işgünü içerisinde İdare’ye bildirirse ceza kesilmeyecek.
Ceza nasıl uygulanacak?
Gelir İdaresi cezanın nasıl uygulanacağına ilişkin örnekler verdi. Hasan Bey, 9 Ağustos 2024 tarihinde çocuğuna oyuncak aldı. Ancak fişini almadığı tespit edildi. Bu durumda Kemal Bey’in bu alışverişinin mükellefiyeti ile ilgisi bulunmadığından, Hasan Bey’e 5 bin liralık özel usulsüzlük cezası kesilecek. Diğer taraftan satıcı da özel usülsüzlük cezası ödeyecek.
Denetimde tespit edilirse ne olacak?
Tebliğde bir örnek de yapılan denetimde fiş alınmadığının tespit edilmesine yönelik olarak verildi.
3 Ekim 2024 tarihinde yapılan denetimde nihai tüketici Kemal Bey’in yaptığı alışverişte (N) şirketinden fiş almadığı tespit edildi. Söz konusu tespite istinaden, nihai tüketici Kemal Bey’e 5 bin lira özel usülsüzlük cezası kesilecek. Ayrıca (N) şirketine hakkında yapılan tetkikte fişi düzenlememe yönünden bu denetim sonucunda yapılan tespitin bir takvim yılındaki dördüncü tespit olduğu anlaşıldı. Buna göre, mükellef adına 7524 sayılı Yasa’da belirtilen cetvele göre 40 bin liralık özel usülsüzlük cezası kesilecek.
Beş iş gününe dikkat
Tüketicilerin fiş almamaları halinde beş işgünü içinde bildirim yapmaları gerektiğine yönelik de bir örnek verildi. Nihai tüketici Nevzat Bey 14 Kasım 2024 tarihinde yaptığı alışverişte (P) şirketi tarafından kendisine fatura düzenlenmediğini 3 Aralık 2024’te vergi dairesine bildirdi.
Bunun üzerine, 4 Aralık 2024 tarihinde mükellef nezdinde yoklama yapıldı ve söz konusu faturanın düzenlenmediği hususu teyit edildi. Buna göre, (P) şirketine özel usülsüzlük cezası kesilecek. Nihai tüketici Nevzat Bey adına ise fatura düzenlenmediğine ilişkin bildirimi faturanın düzenlenmesi gereken tarihi takip eden beş işgünü içerisinde yapmaması nedeniyle 5 bin lira tutarında özel usulsüzlük cezası kesilecek.
Kayıt dışına yüzde 50 artırımlı ceza
Vergi dairesinin bilgisi dışında mükellefiyet tesis ettirmeden faaliyette bulunanlara kesilecek cezalar yüzde 50 artırımlı uygulanacak. Mükellefiyet tesis ettirildikten sonra, mükellefiyet tarihinden önceki dönemler için daha sonra yeni bir tarhiyat yapılması durumunda da cezalar artırımlı uygulanacak.