Serbest Görüş Ekonomi
Geçen yıl EYT düzenlemesi ile 2 milyon kişi emeklilik hakkı kazanırken, bu yıl ağustos ayında kadar 300 bin kişi daha emekli oldu. Yıl sonuna kadar bu sayının artması bekleniyor. Emekli aylığı bağlananlara bayram ikramiyesi ve maaş promosyonu gibi ek gelir imkanlarının yanı sıra emlak vergisinde de istisna tanınıyor.
Bu istisnadan yararlanabilecekler arasında brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek konutu bulunan ve SGK’dan emekli aylığı dışında geri olmayan emekliler, ev hanımları, işsizler ve şehit yakınları yer alıyor. Dul ve yetim aylığı alanlar da bu haktan yararlanabiliyor. Fakat geçen yıl toplam gelirleri 150 bin lirayı aşan emekliler bu istisnadan yararlanamıyor.
İstisna ne zaman başlıyor, nasıl uygulanıyor?
İstisna, emeklilik yılını takip eden yıldan itibaren başlıyor. Örneğin, 2022 yılında emekli olan ve tek konutu 200 metrekareyi aşmayan, çalışmayan kişiler, 2023 yılında bu istisnadan yararlanabilir. 2023 içinde emekli olanlar için ise istisna 2024 yılında başlayacak.
Emeklilerin istisna için bağlı bulundukları belediyeye başvuru yapmaları gerekiyor. Başvuru esnasında ‘Tek Meskeni Olan Emeklileri, Dul ve Yetimlere Ait Form’ doldurulup teslim ediliyor.
200 metrekareyi aşmayan konutta hissesi bulunan emekliler için hisse oranında istisnadan yararlanabiliyor. Fakat bir kişinin kendi konutu dışında miras kalan başka bir evde hissesi varsa, bu durumda istisna uygulanmıyor.
Belediyeye başvuran ödemesini geri alabiliyor
Emlak vergisinden muaf olmasına rağmen yanlışlıkla ödeme yapanlar, bu ödemeleri geri alma hakkına sahip. Beş yıllık zaman aşımı süresi içinde şartları karşıladıklarını gösteren belgelerle belediyeye başvurarak bu ödemeleri geri alabilirler.
Sadece belirli dönemlerde kullanılan yazlık veya yayla evleri emlak vergisi istisna kapsamına girmiyor. Yalnızca emekli olup yıl boyunca sürekli ikamet edilen tek yazlık konut için istisna sağlanabiliyor. Eğer emekli kişinin bir evi ve bir yazlığı varsa, her ikisi için de emlak vergisi ödenmesi gerekiyor.
Tek konutunu kiraya veren emekliler de istisnadan yararlanabiliyor. Fakat bu durumda kira gelir vergisi ödenmesi gerekiyor. Tek evini kiraya verip başka bir evde kira ödemeden oturanlar ise istisna hakkından faydalanamıyor.
Yeni satın alınan ev için vergi durumu
Bu yıl satın alınan bir konutun emlak vergisi satıcı tarafından ödeniyor. Alıcı ilk yıl vergi ödemiyor, sadece belediyeye bildirimde bulunuyor. Yeni ev alanlar için vergi ödemesi 2025 yılında başlayacak.
Emlak vergisi her yıl iki eşit taksit halinde ödeniyor. İlk taksit ödemeleri mayıs ayında, ikinci taksit ödemeleri ise kasım ayında yapılıyor. Emlak vergisi ödemelerinde gecikme yaşanması durumunda geciken taksitler için faiz uygulanıyor.