– İsrail’in Beyrut’ta Hizbullah başkomutanı Fuad Şükrü, Tahran’da Hamas siyasi lideri İsmail Haniye’yi öldürmesinin gölgesinde kalan reformcu Mesud Pezeşkiyan’ın İran cumhurbaşkanlığı sancılı başladı. Pezeşkiyan, dün meclise sunduğu kabine listesiyle Reform Cephesi’nin tepkisini çekmesinin ardından, 2015’te Barack Obama’nın başkanlığında imzalanıp 3 yıl sonra Donald Trump’ın başkanlığında iptal edilen ABD ile nükleer anlaşmanın mimarı Cevad Zarif tarafından terk edildi. 2013-2021 döneminin İran Dışişleri Bakanı Zarif, Cumhurbaşkanı Yardımcısı atanmasından 11 gün sonra görevinden istifa etti.
‘KADINLAR, GENÇLER, ETNİK GRUPLARI DAHİL EDEMEDİĞİM İÇİN UTANIYORUM’
X’te stratejik işlerden sorumlu cumhurbaşkanı yardımcısı görevinden istifa ettiğini duyuran Zarif, bunun nedenlerini sıralarken, meclise sunulan 19 üyeli kabineden duyduğu hayal kırıklığını öne çıkardı.
سلام بر مردم بزرگوار ایران
پیام دیشب بنده به‌معنای پشیمانی و یا ناامیدی از دکتر پزشکیان عزیز و یا مخالفت با واقع‌گرایی نیست؛ بلکه به معنای تردید در مفید بودن خودم در معاونت راهبردی است.
البته برخی مردودین از جانب مردم، با تفسیر عجیبی از قانون مصوب 1401، اشتغال بنده در مشاغل حساس… pic.twitter.com/OtLynZe4DH— Javad Zarif (@JZarif) August 12, 2024
Bakanlığı döneminde dini lider Ayetullah Ali Hamaney ve Devrim Muhafızları ile zaman zaman anlaşmazlık yaşamış Zarif “(Adayları seçmekten sorumlu) Komisyonlarda uzman görüşümü düzgün şekilde hayata geçiremediğin ve söz verdiğim şekilde kadınları, gençleri ve etnik grupları dahil edemediğim için utanıyorum” dedi.
‘PİŞMANLIK, HAYAL KIRIKLIĞI, GERÇEKÇİLİĞE KARŞI ÇIKMA DEĞİL’
Zarif, cumhurbaşkanı yardımcısı atanmasının ardından çocuklarının ABD vatandaşı olması nedeniyle baskıyla karşı karşıya kaldığını da aktararak şöyle devam etti:
“Mesajım… sevgili Dr. Pezeşkiyan’a karşı pişmanlık veya hayal kırıklığı belirtisi veya gerçekçiliğe karşı çıkma değil; daha ziyade stratejik işlerden sorumlu cumhurbaşkanı yardımcısı olarak yararlılığımdan şüphe duymak anlamına geliyor.”
Zarif, akademiye geri döneceğini ve İran’ın iç siyasetine daha az odaklanacağını belirtti.
REİSİ HÜKÜMETİNDEN MUHAFAZAKARLAR LİSTEDE
Pezeşkiyan’ın meclise onay için sunduğu kabinede sadece bir kadın yer alırken, görevdeyken helikopter kazasında ölen önceki Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin hükümetinden muhafazakarların yer alması dikkat çekti.
Trump’ın İran’a o zamana değinki en ağır yaptırımları dayatmanın eşliğinde iptal ettiği nükleer anlaşma (resmi adıyla Ortak Kapsamlı Eylem Planı), her şeye rağmen, Zarif’i “daha açık, dışa dönük İran” emelinin simgesi haline getirdi. Bu temayı seçim kampanyasında kullanan Pezeşkiyan’ın İsrail’in suikast furyasına İran-Hizbullah misillemesi beklenirken, sözlerini kısmen de olsa tutabileceği ortam kalmadı.
‘ZARİF’İN ADAMI’ ARAKÇI YENİ DIŞİŞLERİ BAKANI
Pezeşkiyan, Dışişleri Bakanı olarak, 2013’ten 2021’e kadar İran ile dünya güçleri arasındaki nükleer görüşmelerde başmüzakereci olarak görev yapan ve deneyimli pragmatist diplomat olarak tanınan Abbas Arakçı’yı aday gösterdi. Zarif’in dışişleri bakanlığı döneminde, Kent Üniversitesi’nden Siyasi Düşünce alanında doktora derecesine sahip Arakçı bakanlıktaki en etkili ikinci yetkiliydi.
İRAN İSLAM CUMHURİYETİ’NE İKİNCİ KADIN BAKAN
Eski Hava Kuvvetleri Komutanı Aziz Nesirzade’yi Savunma Bakanı olarak sunan Pezeşkiyan’ın Yol ve Şehircilik Bakanı adayı Ferzane Sadık, meclisten onay alırsa, İran İslam Cumhuriyeti tarihinde sadece ikinci kadın bakan olacak.
Yeni kabine listesine göre Reisi’nin İstihbarat Bakanı İsmail Hatib görevini koruyacak. (AFP, Reuters, Dış Haberler)
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***