– İsrail’in 304 gündür devam eden Gazze Savaşı’nın etrafında İran ve Direniş Ekseni ile gerilimi tırmandırıp bölgesel savaş çanları çaldırdığı sırada Mısır’ı ziyaret eden Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanı Abdulfettah es Sisi ve Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ve Arap Ligi Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt ile görüştü.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2013’ten beri Müslüman Kardeşler (İhvan) yüzünden kavgalı olduğu Sisi ile 23 Kasım 2022’de Katar’daki Dünya Kupası açılışında selamlaşıp tokalaşması, 14 Şubat 2024’te Kahire’de Sisi’yi ziyaret etmesiyle rayına giren ilişkiler kapsamında, Fidan, yine Mısır Cumhurbaşkanı tarafından kabul edildi.
Bakanımız @HakanFidan, Alemeyn’de Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi tarafından kabul edildi. ???????????????? pic.twitter.com/mQvxhsR2Wm
— T.C. Dışişleri Bakanlığı (@TC_Disisleri) August 5, 2024
Dışişleri Bakanlığı, görüşmeyle ilgili “Bakanımız Hakan Fidan, Alemeyn’de Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi tarafından kabul edildi” paylaşımıyla yetindi.
MISIR’DAN ‘İLİŞKİLER TAM GAZ’ MESAJI
İki dışişleri bakanının düzenledikleri ortak basın toplantısında, Abdulati, Fidan’la Sisi’nin Türkiye ziyaretini ele aldıklarını söyledi.
“Siyasi, ekonomik ve ticari anlamda ilişkilerimiz ivme kazandı. Mısır, Türkiye’nin Afrika kıtasında ilk sırada yer alan partneri” bilgisini veren Abdulati, iki ülke arasında 15 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefi açıkladı.
Türkiye ile Mısır’ın bölgede “ağırlığı olan” ülkeler olduğunu belirten Abdulati, bölgedeki çatışmaların tırmanmasına atıfla “Her iki ülke de dünyanın önemli eksenini oluşturan bölgemizde güvenlik ve istikrarı öncelemektedir” dedi.
FİLİSTİN BAŞTA OLMAK ÜZERE ORTADOĞU VE AFRİKA GÖRÜŞÜLDÜ
Fidan’la Gazze, Batı Şeria, Lübnan, Sudan, Kızıldeniz ve Somali dahil bölgesel pek çok konuyu ele aldıklarını aktaran Abdulati, şunları söyledi:
“Önemli olan bölgedeki gerilimin düşürülmesi. Gerilimi artırma politikası olduğunu düşünmekteyiz. Ateşkesin temini için gayret ediyoruz. Türkiye ve Mısır olarak Batı Şeria’daki durumun kötüye gitmesinden endişe duyuyoruz.”
“İki devletli çözümün uygulamaya geçirilmesi gerek. 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve özgür Filistin devletinin kurulması lazım.”
“(İsrail’in 7 Ekim’den bu yana sürdürdüğü Gazze Savaşı) En yakın zamanda Filistin halkına karşı sürdürülen bu alçakça saldırıların sona ermesi, ateşkesin bir an önce tesisi ve insani yardımların kayıtsız şartsız ulaştırılması için derhal adımların atılması gerekir.”
‘ÖNÜMÜZDE BİRÇOK ANLAŞMA TASLAĞI VAR’
Abdulati, Fidan’la iki ülke arasında yapılması planlanan anlaşmaları da ele aldıklarını aktardı:
“Önümüzde birçok anlaşma taslağı var. Anlaşmalar konusunda görüşmeler devam ediyor. Bunlar üzerinde nihai karara vardıktan sonra, hayata geçirilmesi için çaba harcayacağız.”
“İki kardeş halk ve ülke her alanda işbirliğini geliştirmeyi arzulamaktadır. Bu anlaşmaların bir an önce hayata geçirilmesi konusunda görüş birliği içerisindeyiz.”
FİDAN: UKRAYNA’DA İŞGALİ SUÇ SAYAN, İSRAİL’E GELİNCE ÜÇ MAYMUN
Fidan da müzakere sürecinde Filistin’in yapıcı tutum sergilediğini, İsrail’in ise “oyun bozanlık” yaptığını söyleyerek şöyle konuştu:
“(İsrail) Ateşkes görüşmelerinin başmüzakerecisini (Hamas siyasi lideri İsmail Haniye) kalleşçe bir suikastla öldürmüştür.”
“Bu suikast şunu açıkça ortaya koymuştur, Netanyahu barış istemiyor, Netanyahu tüm bölgeyi ateşe vermek istiyor. İsrail, şiddet ve yayılmacılık peşinde koşuyor.”
GÜNEY AFRİKA’NIN UAD’DE AÇTIĞI SOYKIRIM DAVASINA MÜDAHİLLİK
İsrail’i “kayıtsız şartsız” destekleyenlerin uluslararası düzenin temellerinin sarsılmasının baş sorumlusu olduğunu söyleyerek “Ukrayna’da işgali suç sayanlar İsrail işgalciliği karşısında üç maymunu oynuyorlar” vurgusunu yapan Fidan, Gazze’deki katliamın faillerinin yargılanması için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde yoğun bir diplomasi yürütüldüğünü anlatarak şu duyuruyu yaptı:
“Uluslararası Adalet Divanı’nda İsrail aleyhine açılan soykırım davasına müdahil olmak için hazırlanan dosyamızı çarşamba günü Lahey’de sunacağız.”
#Canlı ????
Bakanımız @HakanFidan‘ın Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati ile Ortak Basın Toplantısı
????Kahire https://t.co/m8kLITxBjJ
— T.C. Dışişleri Bakanlığı (@TC_Disisleri) August 5, 2024
‘SAVAŞ SUÇLARININ YERİ ABD KONGRESİ KÜRSÜSÜ OLAMAZ’
İsrail’in yaptığı her türlü kötülüğü ABD’nin “hafifletmeye” çalışmasının kabul edilebilir bir yol olmaktan çıktığını dile getiren Fidan “(İsrail’in) Tasmasını sahipleri ele almalı” diye çıkıştı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun ABD Kongresi’nde alkışlanmasını şöyle eleştirdi:
“Uluslararası Adalet Divanı’nda soykırım suçlamasıyla yargılanan Netanyahu’ya, demokrasinin beşiği olma iddiasındaki ABD Kongresi’nde konuşma yaptırıldığını gördük. Biz şuna inanıyoruz, savaş suçlarının yeri parlamento kürsüsü olamaz, savaş suçlularının oturtulması gereken yer, ancak ve ancak sanık sandalyesi olmalıdır. İsrail’e destek verenler bu yanlıştan bir an önce geri dönmelidir. Gazze’deki katliama dur denilmezse sadece bölgemiz değil, tüm dünya ağır bedeller ödeyecek.”
‘BAĞIMSIZ, EGEMEN, COĞRAFİ BÜTÜNLÜĞE HAİZ FİLİSTİN DEVLETİ’
“İsrail, Gazze’ye insani yardım ulaştırılmasından rahatsız. Bombalarla öldürülemeyen Gazzelilerin sistematik biçimde aç ve susuz bırakılıyor” diyen Fidan, Mısırlı mevkidaşıyla aynı mesajları verdi:
“Ortadoğu’da barışın yolu gerçek anlamda bir Filistin devleti kurulmasından geçiyor. Filistinli kardeşlerimizin başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız egemen ve coğrafi bütünlüğe haiz bir devleti olmalı. Bu onların en doğal hakkıdır. İsrail ya da Batılı ülkelerin bu konuda herhangi bir dayatmada bulunmasına karşıyız. Filistin halkı kendi yönünü kendisi çizebilecek, kendi yöneticilerini kendisi seçebilecek güçtedir.”
‘MISIR’LA YAKIN İSTİŞAREDE OLMAYA ÖZEN GÖSTERİYORUZ’
Türkiye ile Mısır’ın ikili ilişkilerini güçlendirmek için “canla başla çalışmaya devam edeceğini” dile getiren Fidan, “Bölgemizin bir ateş çemberine döndüğü bugünlerde Mısırlı kardeşlerimizle yakın istişare içerisinde olmaya özen gösteriyoruz” vurgusunu yaptı.
‘İLK YÜKSEK DÜZEYLİ STRATEJİK İŞBİRLİĞİ KONSEYİ YOLDA’
Dışişleri Bakanı, Sisi tarafından kabul edildiğini anımsatarak şu duyuruyu yaptı:
“Mısır Cumhurbaşkanı’nın Türkiye’ye yapacağı ziyaret sırasında ilk Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi (YDSK) toplantısı yapılacak. Mısırlı mevkidaşımla bu toplantının hazırlık çalışmalarını ele aldık.”
Egypt urging restraint amid ‘critical juncture’ in Middle East: Sisi to Turkish FM https://t.co/qshZ67n4Xz
— Ahram Online (@ahramonline) August 5, 2024
‘LİBYA’NIN BİRLİĞİNDE MUTABIKIZ’
Mısırlı mevkidaşı ile Afrika konusunda da temaslarda bulunduklarını, Libya, Somali, Sudan dahil birçok meseleye aynı perspektiften yaklaştıklarını söyleyen Fidan, daha önce ihtilaf konusu olan Libya için “başkanlık ve parlamento seçimlerinin düzenlenmesi suretiyle devlet kurumlarının birleşmesi gerektiği hususunda mutabık olduklarını” aktardı.
‘KIYMETLİ NORMAL İLİŞKİLERİN’ DİĞER MADDELERİ
İlişkilerin normalleşmesinin stratejik konuların konuşulmasını rahatlattığını, bunun kıymetli olduğunun farkında olduğunu belirten Fidan, ikili ilişkilerle ilgili şu adımları paylaştı:
* Türkiye-Mısır serbest ticaret anlaşmasının kapsamının genişletilmesi ve Mersin-İskenderiye Roro seferlerinin yeniden başlatılmasına yönelik çalışmaları devam ediyor.
* Daha önce iki ülke arasındaki ticaret hacmini 5 yıl içinde 15 milyar dolara yükseltmeyi kararlaştırdık.
* Enerji konusunun da ele aldık. Enerji alanında Mısır’ı uzun vadeli güvenilir bir ortak olarak telakki ediyoruz. LNG ve nükleer enerji başta olmak üzere bu sektördeki potansiyelimizi de konuşma imkanımız oldu.
* Eğitim ve kültür alanlarındaki işbirliğini önemsiyoruz. Mısırlı öğrencilere Türkiye’de daha fazla burs imkanı sağlamayı planlıyoruz. (AA, Dış Haberler)
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***