Türkiye Büyük Millet Meclisi, sokak hayvanlarıyla ilgili düzenlemeler içeren ve kamuoyunda tepkilere neden olan 17 maddelik “Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ni sabaha karşı Genel Kurul’da kabul ederek yasalaştırdı.
Kanun, Resmi Gazete’de yayınlanmasının ardından yürürlüğe girecek.
Milyonlarca başıboş köpeği Türkiye sokaklarından kaldırmayı amaçlayan yasanın 5. maddesi, sokak hayvanlarının öldürülmesinin yolunu açıyor.
Tasarının yasalaşmasına karşı çıkan hayvanseverler, yasanın hayvanların öldürülmesine veya bakımsız, aşırı kalabalık barınaklara gitmelerine yol açacağından korkuyorlar.
İki gün ve 28 saat süren görüşmeler sonunda 17 maddenin tamamının kabul edildiği oylamaya 594 milletvekilinin 500’ü katıldı. 275 milletvekili kabul, 224 milletvekili ret oyu verdi. Bir milletvekili ise çekimser kaldı.
Meclis, oylama sonrası 1 Ekim’e kadar tatile girdi.
Protestolar dün de devam etti
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki milletvekilleri, hükümetin yaz tatilinden önce yasanın geçirilmesi için baskı yapması ve Türkiye genelindeki şehirlerde binlerce kişinin bazı başıboş hayvanların uyutulması için yasanın kaldırılmasını talep etmesiyle, maraton şeklinde geçen süreç bir gece oturumunun ardından onaylandı.
Muhalefet milletvekilleri ve hayvan hakları grupları yasa tasarısını “katliam yasası” olarak adlandırdı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni yasanın ülkenin “başıboş köpek sorunu” ile başa çıkması için gerekli olduğunu söylüyor.
Tasarının maddeleri mecliste tartışılmaya devam ederken, dün akşam İstanbul’un Şişhane Meydanı’nda yüzlerce kişi toplandı. “Katliam yasanız bizim için sadece bir kağıt parçası” diyen grup, “Yasayı sokaklara yazacağız. Nefret ve düşmanlık değil, yaşam ve dayanışma kazanacak” dedi.
Başkent Ankara’daki hayvanseverler de protesto düzenledi.
Düdükler ve yuhalamalar arasında okunan basın açıklamasında, “Hükümeti tekrar tekrar uyarıyoruz, yasayı durdurun. Bu ülkeye karşı bu suçu işlemeyin” diyen protestocular günlerdir süren eylemlerine kulak tıkanmasına tepkililerdi.
Avrupa’daki bazı şehirlerde de benzer protestolar gerçekleşti.
Protestocular, yasanın turistleri Türkiye’yi ziyaret etmekten caydırabileceği uyarılarında bulundu.
CHP yasayı Anayasa Mahkemesi’ne götürecek
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel, yürütmeyi durdurma talebiyle yasayı Anayasa Mahkemesi’ne götüreceklerini söyledi.
CHP Milletvekili Murat Emir, Pazar gecesi parlamentoda yaptığı konuşmada, “Ahlaki, vicdani ve yasal olarak ihlal edilmiş bir yasa çıkardınız. Ellerinizi kandan yıkayamazsınız” dedi.
İktidar başıboş köpeklerin yakalanmasını, kısırlaştırılmasını ve bulundukları yere geri bırakılmasını gerektiren önceki düzenlemelerin uygulanmamasının, köpek popülasyonundaki artışa yol açtığını söyledi.
Uluslararası hayvan hakları savunucu grubu Humane Society International, yaptığı açıklamada, yasanın “uzun vadeli bir çözüm sunmayacak kısa vadeli bir çözümde sayısız hayvanın gereksiz yere acı çekmesine ve ölmesine” yol açacağı endişelerini dile getirmek için Erdoğan’a mektup yazdıklarını söyledi.
AK Parti’den Ali Özkaya, yasa tasarısını “ulusun talebi” olarak nitelendirdi.
“Yerel yönetimler nasıl bütçe yaratacak?” sorusu henüz yanıtsız
Yeni yasa, belediyelerin sahipsiz köpekleri toplayıp, evlat edinilmeye sunulmadan önce aşılanmaları, kısırlaştırılmaları ve barınaklara yerleştirmelerini gerektiriyor. Acı çeken, ölümcül derecede hasta olan veya insanlar için sağlık riski oluşturan köpeklere ötanazi uygulanacak.
Ancak, nakit sıkıntısı çeken belediyelerin gerekli ek barınakları inşa etmek için parayı nereden bulacakları konusunda soru işaretleri yanıtlanmadı.
Veteriner hekim Türkan Ceylan, “Barınaklarda yeterli yer olmadığından sokak hayvanlarının öldürülmesi için bir yol açıldı. Biz hayvan hakları aktivistleri bunun ölüm anlamına geldiğini çok iyi biliyoruz” dedi.
CHP, belediyelerinin yasayı uygulamayacağını söylüyor ancak, yeni kabul edilen yasa tasarısı, sokak hayvanlarıyla mücadele görevini yerine getirmeyen belediye başkanlarına iki yıla kadar hapis cezası getiriyor ve bu da yasanın muhalif belediye başkanlarına karşı bir strateji olarak yorumlanıyor.
Saadet Partisi Grup Başkanvekili İsa Mesih Şahin, sokakların güvenli hale getirilmesi gerektiğini ancak kanun teklifinin gerekçesinin yetersiz olduğunu vurguladı.
Şahin, hayvanlara yaşam alanlarının oluşturulmasını isteyerek, “Bu iş, belediyelerin tek başına yapacağı iş değildir. Merkezi yönetimin, elini taşın altına koyması gerekiyor” dedi.
Hükümet, yasa tasarısının yaygın bir itlafa yol açacağı iddiasını reddediyor.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç geçen hafta gazetecilere, sokak hayvanlarını “hiçbir sebep olmaksızın” öldüren herkesin cezalandırılacağını söyledi.