Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) Açık Radyo hakkında verdiği “lisans iptali” kararı dün, İstanbul’daki bir idare mahkemesi tarafından durduruldu.
Açık Radyo’nun internet sayfasında yapılan duyuruda mahkemenin, “Davaya konu işlem, program yayınının durdurulmasına yönelik olduğundan ve uygulanması halinde telafisi güç zarar doğurabilecek nitelikte bulunduğundan, davalı idarenin savunması ve ara karar cevabı alınıp ya da savunma ve ara kararına cevap verme süresi geçip yeni bir karar verilinceye kadar” yürütmeyi durdurduğu belirtildi.
1995’ten beri 95.0 FM frekansından yayın yapan Açık Radyo, kararı kamuoyuna duyururken kendilerine destek veren herkese teşekkür ederken, “Bugüne kadar her zaman yanımızda olan siz sevgili dinleyicilerimizin, dostlarımızın, programcılarımızın, bu süreçte katlanarak artan desteği bizler için ölçülemez değerdedir” ifadelerini kullandı.
Bundan sonra süreç nasıl işleyecek? Açık Radyo’nun kapatılması riski ortadan kalktı mı?
Açık Radyo avukatlarının aldığı yürütmeyi durdurma kararından sonra RTÜK Hukuk Müşavirliği, bu kararın iptali için İstanbul Bölge İdare Mahkemesi’ne (İstinaf Mahkemesi) başvuracak.
VOA Türkçe’nin konuştuğu hukukçular, 20 Temmuz’da adli tatilin başlayacağının altını çizerek dosyanın düşeceği istinaf mahkemesinin kararını adli tatilinin sona ereceği 31 Ağustos’tan vermesinin kuvvetle muhtemel olduğunu söyledi.
İstinaf mahkemesinin, ilk derece mahkemenin kararını onaması halinde RTÜK’ün Açık Radyo’nun yayın lisansı iptal kararı yürürlükten kalkmış olacak. Aksi halde yayın lisansı iptal edilecek.
18 basın ve ifade özgürlüğü örgütünden RTÜK’ün Açık Radyo kararına tepki: “Bağımsız medyayı sansürlemek yerine korumaya davet ediyoruz”
Açık Radyo’nun yayın lisansının iptaline, ulusal ve uluslararası basın ve ifade özgürlüğü örgütlerinden de güçlü itirazlar geliyor.
Aralarında Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Article 19, Uluslararası PEN’in de bulunduğu 18 örgüt yayınladıkları bildiride Açık Radyo’nun yayın lisansının kuruma iade edilmesini talep etti.
Açıklamada, “Ceza gerekçesi olarak gösterilen ifadeler, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi de dahil olmak üzere uluslararası insan hakları hukuku tarafından güvence altına alınan ifade özgürlüğü kapsamındadır. RTÜK’ü, Açık Radyo’nun lisansını derhal iade etmeye çağırıyoruz. RTÜK’ü görevi gereğince hareket etmeye, ifade özgürlüğünü ve medyada çoğulculuğu güvence altına almaya, eleştirel ve bağımsız medyayı sansürlemek yerine korumaya davet ediyoruz” ifadelerine yer verildi.
CPJ’den Özgür Öğret: “Türkiye’nin köklü özel radyolarından birinin lisansını iptal etmek için gösterilen telaş utanç verici”
CPJ Türkiye Temsilcisi Özgür Öğret de RTÜK’ün Açık Radyo’nun kapatılması yönündeki tutumuyla yetkisini kötüye kullanmayı tercih ettiğini söyledi.
VOA Türkçe’nin konuştuğu Öğret, “Açık Radyo vakasında resmi otorite olarak RTÜK, yetkisini nasıl kötüye kullanabilir ve hatta yetkisini aşabilir, bunun çok net bir örneğini gözlemledik. Açık Radyo’ya verilen cezanın yersizliği bir kenarda dursun, Türkiye’nin köklü özel radyolarından birinin lisansını iptal etmek için içine girilen gayret ve gösterilen telaş, görev tanımı ve yasası gereği önüne gelen vakalara objektif şekilde bakması beklenen bir kurum için utanç vericidir” dedi.
“İktidar değişikliği olsa dahi çözülemeyecek yapısal bir sorun”
Özgür Öğret’e göre RTÜK’ün antidemokratik tercihleri, yapısı nedeniyle bir iktidar değişikliğinde bile devam edebilir. Öğret, şunları söyledi:
“RTÜK ne yazık ki, üyelerinin partilerin meclisteki sandalye sayılarına göre belirlenmesi sebebiyle, çoğunluk oyuyla alınan kararlarda iktidar bloğunun tercihlerine göre hareket etmektedir. Ve gene ne yazık ki, bu durum iktidar değişikliği olsa dahi çözülemeyecek yapısal bir sorundur. Mevcut durumda elimizden gelen şey, RTÜK üyelerine basın özgürlüğünü kısıtlamaya değil genişletmeye gayret etmesinin yanı sıra medyanın her kurum ve aktörüne eşit mesafede durması için çağrıda bulunmak, daha doğrusu yıllardır yapılan bu çağrılara yenisini eklemek.”
Açık Radyo’nun yayın lisansı neden iptal edildi?
RTÜK 24 Nisan 2024’te Açık Radyo’da yayınlanan Açık Gazete adlı programına katılan bir konuğun, “Osmanlı topraklarında gerçekleşen tehcir ve katliamların, soykırım olarak adlandırılan katliamların 109. yıldönümü, sene-i devriyesi. Bu yıl da yasaklandı biliyorsunuz Ermeni soykırım anması” ifadeleri nedeniyle, radyoya idari para cezası ve programa da beş gün yayın durdurma cezası verdi.
22 Mayıs’taki toplantıda bu kararı alan RTÜK, Açık Radyo’nun idari para cezasının ilk taksitini ödemesine rağmen program durdurma kararı yerine getirmediği için 3 Temmuz’da radyonun yayın lisansını oy çokluğuyla iptal etti.
Açık Radyo, kararının tebliğinin ardından yasal süre olan üç gün içinde “bu işlemin telafisi güç sonuçlar doğuracağı” gerekçesiyle yürütmenin durdurulması istemiyle idare mahkemesine başvurdu.