Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), 2023 Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezleri Raporu’nu yayınladı. 30 yılı aşkın süredir işkencenin önlenmesi ve işkenceye maruz kalmış kişilerin tedavi ve rehabilitasyonuna yönelik çalışmalar yapan TİHV’in raporuna göre, geçtiğimiz yıl 739 kişi kendisi, 42 kişi ise bir yakını işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı için vakfın tedavi ve rehabilitasyon merkezlerine başvurdu.
Rapora göre işkence görenlerin en küçüğü 7 yaşında. Zirvede ise İstanbul Emniyet Müdürlüğü var! İstanbul Emniyet’i son dönemde işkence vakalarıyla anılıyordu. Toplam başvuruların yüzde 62,2’sini Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi doğumlular oluşturdu.
İşkence nedeniyle TİHV’e son 10 yılda yapılan başvuru sayısı 7 bin 548’e, vakfın kurulduğu 1990 yılından bu yana yapılan başvuru sayısı ise 21 bin 894’e ulaştı. 2023 yılında vakfa başvuranlardan 731’i Türkiye sınırları içinde, 8’i Türkiye sınırları dışında işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.
Rapora göre geçtiğimiz yıl TİHV’e başvuran her 10 kişiden en az 7’si geçtiğimiz yıl, en az 9’u ise son 6 yıl içinde işkence ve kötü muamele gördü. 2023 yılında işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı iddia edilen 6 kişinin gözaltı süreçlerinde ölümüyle birlikte düşünüldüğünde bu durumun “işkence uygulamalarının yaygınlığı ve ciddiyeti konusunda önemli bir gösterge” olduğuna raporda özel olarak vurgu yapıldı.
İşkenceye maruz kalanların 240’ı kendini kadın (yüzde 32,8), 428’i erkek (yüzde 58,5), 63’ü non-binary/queer olarak tanımladı.
2023 yılında işkence nedeniyle en çok başvuru vakfın İstanbul’daki tedavi ve rehabilitasyon merkezine yapıldı. İstanbul’daki merkeze 251 başvuru, İzmir’deki merkeze 172 başvuru, Van’dakine ise 161 başvuru yapıldı. TİHV Diyarbakır temsilciliğine yapılan başvuru sayısı ise, Şubat 2023 depremleri nedeniyle 4 aya yakın hizmet verememiş olmasına rağmen 125’e ulaştı. Cizre ve Ankara’ya yapılan başvuru sayısı ise sırasıyla 40 ve 32 oldu.
İstanbul Emniyet Müdürlüğü, gözaltına alınanların işkence uygulamalarına maruz kaldıkları yerler arasında ilk sırada yer alırken, onu Diyarbakır, Ankara ve Van Emniyet Müdürlükleri takip etti.
Kürt nüfusun yoğun olduğu bölgelerde oran daha yüksek
Başvuranların bölgelere dağılımına bakıldığındaysa Kürt nüfusun yoğun olarak yaşadığı Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesindeki oran dikkat çekti. Toplam başvuruların yüzde 62,2’sini Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi doğumlular oluşturdu. Raporda bu duruma ilişkin, “TİHV’e yapılan başvurularda doğum yerleri ve anadil birlikte değerlendirildiğinde Kürt etnik kimliğinde olanların diğer etnik kimliklere oranla işkenceye daha fazla maruz kaldığı ve bu durumun 2023 yılında da değişmediği anlaşılmaktadır” değerlendirmesi yapıldı.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***