– Latin Amerika’nın zengin lityum yataklarına sahip ülkesi Bolivya’da askeri darbe girişiminin başarısızlığa uğramasının ardından lideri de yakalandı. Başkent La Paz’da önemli hükümet binalarının bulunduğu Murillo Meydanı’nda mevzilenen zırhlı araçlar ve birliklerin başkanlık sarayını basıp daha sonra geri çekilmesi, darbe girişiminin ordunun tamamının desteğine sahip olmadığını gösterdi. Kalkışmanın lideri olarak açıklama yapan General Juan Jose Zuniga, savcılığın hakkında soruşturma açmasının ardından, polis tarafından gözaltına alındı.
SOSYALİST LİDERLERDEN HALKA SEFERBER OLMA ÇAĞRISI
Bolivya’nın ilk yerli sosyalist devlet başkanı olan ve ‘lityum darbesine’ uğrayan Evo Morales’in ekonomi bakanlığını yapmış görevdeki Devlet Başkanı Luis Arce, darbe girişimi sırasında halkı “demokrasi adına örgütlenmeye ve harekete geçmeye” çağırdı. “Bolivya’da can almaya yönelik darbe girişimlerine bir kez daha izin veremeyiz” dedi.
Morales de destekçilerine, özellikle yerli koka yetiştiricilerine, darbe girişimini sona erdirmek için sokaklara çıkma çağrısında bulundu.
Çok sağlam işçi ve yerli örgütlenmelerinin olduğu Andlar ülkesinde halk, çağrıya uyarak, hükümeti ve demokrasiyi desteklemek için sokaklara çıktı.
ZUNİGA ÖNCE MORALES’İ HEDEF ALDI
General Zuniga’nın Morales’i alenen eleştirmesi üzerine birkaç gün önce komutanlık görevinden alındığı haberlerini doğrulayan Devlet Başkanı Arce, yeni komutanlar atadı. Bunların kışlaya geri dönülmesi emrine askerler itaat etti. Morales’in Zuniga ile suç ortaklarına karşı suç duyurusu çağrısının ardından savcılığın ceza soruşturması başlattığı eski komutan, polis tarafından götürülürken görüntülendi.
Zuniga, pazartesi günü televizyona çıkıp gelecek yıl yeniden aday olması halinde Morales’i tutuklayacağını söylemesinin ardından görevden alınmıştı. Başkanlık görev dönemini sınırlayan yasalar, Morales’in yeniden aday olmasına izin vermiyor.
MORALES’E DE DARBE DÜZENLENMİŞTİ
Eskiden müttefik olan Arce ile Morales, son zamanlarda pek aynı fikirde değildi, ancak Bolivya’da siyasi değişimi zorlamak için birliklerin kullanılmasını kınama konusunda birlikte hareket etti.
2005’te devlet başkanı seçilmesinin ardından Bolivya’ya istikrar, eşitlik ve refah getiren Morales, lityum madenlerini de devletleştirmeye başlayarak küresel ekonomi çevrelerini rahatsız etmişti. 2019’da komutanlar tarafından başkanlık seçiminin sonucunu manipüle etmeye çalışmakla suçlanmasının ardından, Meksika’ya sürgüne gitmek zorunda kalmıştı.
Ancak darbecilerin desteklediği geçici yönetim halkın protestolarıyla karşılandığından, 2020’deki seçimle sosyalistler iktidara geri döndü.
ARCE’YE MEYDAN OKUMALAR ARTABİLİR
Britanya kamusal yayın kuruluşu BBC, “Zuniga’nın askeri ayaklanmasının münferit bir olay olup olmadığının zamanla netleşeceği, ancak bundan sonra Arce’nin yönetimini askeri yollarla değilse bile siyasi yollarla yerinden etmeye çalışanlar çıkabileceği” değerlendirmesini yaptı.
‘KİMSE KARANLIK DÖNEME GERİ DÖNÜLMESİNİ İSTEMİYOR’
BBC, şu öngörüde bulundu: “Bolivya’da sosyalist yönetime karşı çıkanlar bile korkunç insan hakları siciline sahip orduların ülkelerin demokratik yollarla seçilmiş liderlerini silah namlusuyla devirdiği Güney Amerika’nın karanlık dönemine geri dönülmesini istemeyecek.”
WASHİNGTON’IN MANİDAR SESSİZLİĞİ
Ancak Bolivya’daki darbe girişimine Latin Amerika ülkeleri başta olmak üzere AB dahil tüm dünyadan kınama yağarken, önceki darbelerin hamisi ABD’de Biden yönetimi “Durumu yakından izliyoruz” diyerek itidal çağrısıyla yetindi (BBC, Dış Haberler)
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***