– ABD’liler, kasımdaki seçimde yarışacak görevdeki Demokrat Partili Başkan Joe Biden ile önceki Cumhuriyetçi Partili Başkan Donald Trump arasındaki TV münazaralarının ilki için ekranlara kilitlendi. Bugüne kadarki en yaşlı iki başkan adayı arasında hakaretlerin havada uçuştuğu kapışmada Trump’ın Biden’ı “dövdüğü” konusunda Demokrat Parti çizgisindeki ana akım medya sözbirliği etti.
İki rakip içerde ekonomiden göçmenler ve kürtaja, dışarıda İsrail’in Gazze Savaşı, Rusya-Ukrayna Savaşı ve ABD’nin Afganistan’dan çekilmesine dek bir dizi meseleyi tartıştı.
KAYITLI SEÇMENLERİN YÜZDE 67’SİNE GÖRE TRUMP BIDEN’I YENDİ
İlk TV münazarasından önce anketler seçimin neredeyse başa baş geçeceğini öngörüyordu. Ancak CNN’deki canlı yayın bittikten sonra CNN’in nabız yoklaması yaptığı 565 kayıtlı seçmenin yüzde 67’si, münazarada Trump’ın Biden’ı yendiğinin net olduğunu söyledi.
Forceful Trump, halting Biden clash in fiery debate.
Biden and Trump traded fiery barbs as they bitterly attacked each other’s records and conduct, in a debate with enormous stakes as each seeks to shift the razor-tight race for the White House https://t.co/Swtadrjr1W pic.twitter.com/T607eXvMbD
— AFP News Agency (@AFP) June 28, 2024
Seçimi kimin kazanacağıyla ilgili bahis oranlarını güncelleyen Polymarket, Trump’a yüzde 65, Biden’a yüzde 23 oran biçti.
NYT: ÖNDE GELEN DEMOKRATLAR BIDEN’I İKAME ETMEYİ KONUŞUYOR
New York Times, Wall Street Journal, Vox, Forbes, USA Today, Politico, NBC News gibi ana akım medya organları, “Biden’ın performansı Demokratları panikletti”, “Önde gelen Demokratlar Biden’ı ikame etmeyi değerlendiriyor”, “Demokratlar Biden’ın yerine başkasını aday gösterebilir mi”, “Biden bırakırsa Demokratların olası adayı kim olabilir” gibi başlıklar attı.
When asked about the national debt, President Biden appeared to lose his train of thought and freeze as he described healthcare for Americans.
Concerns about his age have been top of mind for voters heading into the #PresidentialDebate, polls show. https://t.co/CaEh52qROD
— The Wall Street Journal (@WSJ) June 28, 2024
BEYAZ SARAY MAZERET BEYAN ETTİ: BIDEN NEZLE OLDU
ABD tarihinde görevdeki en yaşlı başkan olan Biden’ın performansının ardından, ekibinin “her şey yolundaymış gibi davranmaya çalıştığını” aktaran Reuters haber ajansı, Beyaz Saray’dan iki yetkilinin “Biden’ın nezle olduğu” mazeretine sığındığını belirtti. Reuters, “ancak seçmenlerin 81 yaşındaki Biden’ın dört yıl daha görev yapamayacak kadar yaşlı olduğu yönündeki endişelerinin derinleşeceğine” dikkat çekti. Trump’ın 78 yaşında olması ise performansını etkilememiş gözüktü.
BIDEN’IN ÖNDE GELEN BAĞIŞÇISI: DİSKALİFİYE EDİCİ PERFORMANS
Reuters’e adının açıklanmaması şartıyla konuşan Biden’ın önde gelen bağışçılarından biri, Başkan’ın performansını “diskalifiye edici” olarak niteledi ve Demokrat Parti’nin ağustos ayında resmen aday ilanı yapılacak kurultayı öncesi çekilmesi için çağrı yapılmasını beklediğini söyledi.
YARDIMCISINA GÖRE BİDEN ‘YAVAŞ BAŞLANGIÇ’ YAPTI
Münazaranın ardından CNN yayınına katılan Başkan Yardımcısı Kamala Harris, Biden’ın “yavaş başlangıç” yaptığını kabul etti, ancak seçmenlerin onu ve Trump’ı görevdeki performansına göre yargılaması gerektiğini savundu. Harris, CNN sunucusu Anderson Cooper’a, “Son üç buçuk yılın performansını izlemişken, bütün geceyi sizinle son 90 dakika hakkında konuşarak geçirmeyeceğim” dedi.
BREAKING: CNN grills Kamala Harris—should Joe Biden step aside?
“CNN’s John King has described a panic in the Democratic Party right now because of Biden’s performance. Some in your party are even asking if President Biden should step aside. What do you say to that?”
“The… pic.twitter.com/qCMMQ9adx3
— KanekoaTheGreat (@KanekoaTheGreat) June 28, 2024
İLK SALVOLAR
Münazarada sesi kısık çıkan, ilk yarım saat boyunca konuşurken sık sık lafı dolaşan, takılıp, hatta donup kalan, ne diyeceğini unutmuş gözüken Biden, Trump’a ilk saldırısını, porno yıldızı Stormy Daniels’a sus parası ödemesiyle ilgili davada mahkum edilmesi üzerinden düzenleyip rakibini “suçlu” diye niteledi.
Bunun üzerine Trump, Biden’ın oğlu Hunter’ın silah satın alırken uyuşturucu kullanımıyla ilgili yalan söyleme suçlamasından mahkum edildiğini hatırlattı. “Muhtemelen kendisi de görevi biter bitmez sınırdaki ölümlerden, Ukrayna’daki olaylardan dolayı hüküm giymiş bir suçlu olabilir” öngörüsünde bulundu.
Biden ise eski Başkan Yardımcısı Mike Pence dahil eski kabine üyelerinin neredeyse tamamının Trump’ın kampanyasını desteklememesini gündeme getirip “Onu iyi tanıyorlar, onunla hizmet ettiler. Neden onu desteklemiyorlar” sorusunu yöneltti.
this was a bad moment for Biden pic.twitter.com/A0hNWmTr0y
— Aaron Rupar (@atrupar) June 28, 2024
TRUMP KONGRE BASKININI KINAMAMAYA DEVAM ETTİ
Göçmenlerin suç dalgası yarattığı, Demokratların bebek öldürmeyi desteklediği, 2020 seçimini aslında kendisinin kazandığı gibi bildik iddialarını tekrarlayan Trump, 6 Ocak 2021’de Washington DC’de düzenlediği mitingin ardından destekçilerinin ABD Kongresi’ni basması hakkında herhangi bir sorumluluk kabul etmeyi reddetti ve tutuklananların çoğunun masum olduğunu iddia etti. Biden “Bu adamın Amerikan demokrasisinden haberi yok” yanıtını verdi.
BREAKING: CNN just released their fact check of Donald Trump throughout the debate. It turns out Donald Trump lied on just about every answer. Retweet so all Americans see this vital fact check on Trump’s BS. pic.twitter.com/cf6CMKOtIM
— Biden’s Wins (@BidensWins) June 28, 2024
SEÇİM SONUCUNU TANIMA SÖZÜ VERMEDİ
Kasımdaki seçim sonuçlarını ne olursa olsun kabul edip etmeyeceği ve siyasi şiddetti reddetmeyi taahhüt edip etmeyeceği sorusuna “Eğer seçimler adil ve özgür bir şekilde olursa” yanıtını veren Trump, Biden’a neden meydan okuduğunu şöyle açıkladı:
‘ABD TARİHİNDEKİ AÇIK ARA EN KÖTÜ BAŞKAN’
“Keşke harika bir başkan olsaydı, o zaman şu anda burada olmazdım. Burada olmamın tek nedeni onun çok kötü bir başkan olması. Biden, ABD için varoluşsal bir tehdit. Bu gidişle muhtemelen artık bir ülkemiz kalmayacak. Onunki hiç şüphesiz ülkemizin tarihindeki açık ara en kötü başkanlık. Bu konuda tartışılacak bir şey yok.”
ZİHİNSEL DURUM ATIŞMASI
Trump’ı “kaybeden” ve “mızmız” diye niteleyen Biden, yaşı ve sağlık durumu ile ilgili soruya “Kariyerimin yarısını siyasetin en genç insanı olmakla eleştirilerek geçirdim, ABD Senatosu’na seçilen en genç ikinci kişiydim ve şimdi en yaşlısıyım. Bu adam (Trump) benden üç yaş daha genç, ama çok daha az yetenekli. Bence sadece kayıtlara bakın. Ne yaptığımı görün” yanıtını verdi.
Biden and Trump responded to questions about voter concerns regarding age and capability to serve during the CNN presidential debate in Atlanta. Watch CNN and follow live: https://t.co/1L1VCZQBWF pic.twitter.com/02QySSSKkj
— CNN (@CNN) June 28, 2024
Trump ise iki defa zihin sağlığını gösteren bilişsel test aldığını ve bunları kamuya açıkladığını belirterek “Bu (Biden) ise hiçbirini almadı. Onun sadece bir tane almasını, en kolayını almasını görmek isterdim” dedi.
GOLF MEYDAN OKUMASI
İki ayrı golf şampiyonluğu bulunduğuna hatırlatan Trump, “Bunu yapabilmek için akıllı olmanız ve topa uzun bir mesafeden vurabilmeniz gerekir. Ben bunu yapıyorum. Biden bunu yapamaz, topu 40 metre öteye vuramaz” diye meydan okudu.
TRUMP’A GÖRE DÜNYA: İSRAİL GAZZE KATLİAMLARINA DEVAM ETMELİ, UKRAYNA’DA BARIŞ OLMALI
Dünyayı ilgilendiren meselelerde şu tartışmalar yaşandı:
* Trump, Biden’ın İsrail’e verdiği destekte tereddüt ettiğini iddia edip “İsrail’in Gazze’deki işi bitirmesine izin verilmeli” dedi. “(Biden) Filistinli gibi olduğu için bunu yapmak istemiyor. Ama zayıf bir Filistinli olduğu için onu sevmiyorlar” diye ekledi. Filistin devletini destekleyip desteklemeyeceği sorusuna “önce bunu görmek zorunda olduğu” yanıtını verdi.
* Rusya-Ukrayna çatışmasının “hiç başlamamış olması gerektiğini” söyleyen Trump, “Bu savaş asla başlamamalıydı. Ben olsaydım asla başlamazdı… Şu anda bizi Ukrayna ve Rusya ile çok kötü bir duruma soktu, çünkü Ukrayna bu savaşı kazanmıyor. İnsanları tükeniyor, askerleri tükeniyor. Çok fazla insan kaybettiler” vurgusunu yaptı. “Göreve başlamadan önce bunu çözüme kavuşturacağım” diyerek barışı sağlama vaadini yineledi.
“You had no terror at all under my administration. … The whole world is blowing up under him.”
— Trump hits Biden over the Russia-Ukraine and Israel-Hamas wars, arguing they never would have happened if he was president. pic.twitter.com/lAqObQsmHn
— The Recount (@therecount) June 28, 2024
* 45 Başkan, kendi döneminde Rusya ile ilişkilerden “Putin, Trump’tan hiçbir toprak, hiçbir şey alamadı” diye söz etti.
‘ZELENSKİY EN BÜYÜK SATICI’
* Trump, ABD’nin savaşı finanse etmek için harcadığı paranın miktarını eleştirirken, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’den “Ne zaman ülkemize gelse 60 milyar dolar alıp götürüyor. O gelmiş geçmiş en büyük satıcı” diye söz etti.
* Biden, Trump’ı ABD’yi NATO’dan çıkarmayı planlamakla suçladı. Trump, Avrupa’nın Ukrayna savaşı için daha fazla ödeme yapması gerektiği yanıtını verdi.
‘BİZİ 3. DÜNYA SAVAŞI’NA GÖTÜRÜYOR’
* Trump, “Biden’ın politikaları o kadar kötü ki, askeri politikaları çılgınca. Bunlar onun asla bitmeyecek savaşları. Bizi 3. Dünya Savaşı’na sürükleyecek ve biz 3. Dünya Savaşı’na herkesin hayal edebileceğinden daha yakınız. 3. Dünya Savaşı’na çok ama çok yakınız ve (Biden) bizi oraya götürüyor” dedi. Demokrat Başkan, “3. Dünya Savaşı’nı mı istiyorsunuz? Bırakın (Trump) kazansın ve Putin’e NATO’ya ne istiyorsa yapmasını söylesin” karşılığını verdi.
‘İRAN’I HAMAS YA DA HİZBULLAH’A PARA VEREMEYECEK HALDE BIRAKMIŞTIM’
* Trump, İran’la nükleer anlaşmadan çıkıp Tahran’a yaptırımları misliyle geri getirmesi icraatına ilişkin “İran beş parasız kaldı. Çin dahil olmak üzere İran’la iş yapan hiç kimse ABD ile iş yapamazdı… İran meteliksizdi, Hamas ya da Hizbullah için paraları yoktu” dedi.
AFGANİSTAN’DAN ÇEKİLMEDE SUÇU BİRBİRLERİNE ATTILAR
* Biden’ın Afganistan’dan çekilme ‘fiyaskosunu’ eleştiren Trump, “Ordumuz ona (Biden) saygı duymuyor. Afganistan’da aptal gibi görünüyorduk. Tüm dünyada artık ülke olarak saygı görmüyoruz” diyerek ekledi: “Ülkemizin tarihindeki en utanç verici an olan Afganistan korku şovuna katılan her askeri yetkiliyi kovmalıydı.”
* Trump’ı Afganistan’dan çekilme anlaşmasını yapan kişi olmasına rağmen görev süresi boyunca asker çekmediği için eleştiren Biden, kendisinin son 10 yılda yurtdışında ABD askerlerinin ölmediği ilk başkan olduğunu iddia etti.
İki lider, tokalaşmadan sahneye çıkıp 90 dakika tartıştıktan sonra yine tokalaşmadan sahneden ayrıldı. (Reuters, CNN, AA, Dış Haberler)
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***