İspanya, İrlanda ve Norveç, bugün Filistin’i resmen devlet olarak tanıyor

AFP’nin aktardığına göre İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares Pazartesi günü Brüksel’de yaptığı açıklamada ”Filistin devletini tanımak Filistin halkı için adalet demektir” diye konuştu.

İrlandalı ve Norveçli mevkidaşlarıyla birlikte yaptığı açıklamada Albares, kararlarının aynı zamanda “İsrail için de en iyi güvenlik garantisi” olduğunu savundu.

Albares, Filistin’i devlet olarak tanımanın bölgede barışa ulaşmak için kesinlikle elzem olduğunu da sözlerine ekledi.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, bugün ulusal parlamentoda bir konuşma yapacak. Ardından Sanchez’in başbakanlık kabinesinin Filistin’i devlet olarak tanıyan bir kararnameyi kabul etmesi bekleniyor.

İrlanda hükümeti de sabah saatlerinde toplanacak.

Press Association’ın bildirdiğine göre İrlanda parlamentosunda özel bir oturum düzenlenecek. İrlanda’daki Filistin Misyonu büyükelçiliğe dönüştürülecek ve İrlanda’ya bir Filistin büyükelçisi atanacak.

Dublin’deki mevcut Büyükelçi Jilan Wahba Abdelmecid bu hamlenin “umut verdiğini” ve bir Filistin devletini tanımak için “doğru zaman” olduğunu söyledi.

Abdelmecid, “İrlanda Parlamentosu’nda Filistin bayrağının dalgalandığını görmek için sabırsızlanıyorum. Bu büyük bir an” diye konuştu.

İspanya, İrlanda ve Norveç’in attığı adımla BM’nin 193 üye ülkesinden 145’i Filistin devletini tanımış olacak.

‘Tek inandırıcı yol’

Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store, geçen hafta yaptığı değerlendirmede, Gazze’de devam eden savaşın, barış ve istikrara ulaşmanın Filistin sorununun çözümüne bağlı olması gerektiğini “çok açık bir şekilde” ortaya koyduğunu söyledi.

Norveç’in ardından İrlanda ve İspanya hükümetleri de Filistin’i resmen devlet olarak tanıyacaklarını açıklamıştı. Üç ülke de kararın 28 Mayıs itibarıyla yürürlüğe gireceğini ifade etmişti.

İsrail ise üç ülkeyi de “terörizmi ödüllendirmekle” suçladı ve ülkelerdeki büyükelçilerini geri çekti.

Norveç Başbakanı Store, hedefin “siyasi olarak bütünlüklü” ve Filistin Yönetimi’nden türeyen bir devlete ulaşmak olduğunu söyledi ve iki devletli çözümün İsrail’in de yararına olacağını belirtti.

İrlanda Başbakanı Simon Harris de iki devletli çözümün barış için “tek inandırıcı yol” olduğunu söyledi.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda bu ayın başında 143 ülkenin Filistin’in BM üyeliğinin yeniden değerlendirilmesi ve Filistin’e daha geniş yetki ve ayrıcalıklar tanınması yönünde oy kullandığını hatırlatan Harris, “Kalıcı barış ancak özgür bir halkın özgür iradesi temelinde güvence altına alınabilir” dedi.

Harris, “Gazze’deki Filistinliler korkunç acılara, zorluklara ve açlığa katlanıyor. Çoğu kişi için hayal bile edilemeyecek bir insani felaket gerçek zamanlı olarak yaşanıyor” diye konuştu.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de iki devletli çözüme işaret ederek, “Filistin’i birçok nedenden dolayı tanıyacağız ve bunu üç kelimeyle özetleyebiliriz: Barış, adalet ve tutarlılık” diye konuştu.

Bunun İsrail’e ve Yahudilere karşı alınmış bir karar olmadığını söyleyen Sanchez, “Hamas’ın lehine de değil. Bu tanıma kimseye karşı alınmış bir karar değil, barış ve bir arada yaşama lehine bir karar” dedi.

Beyaz Saray sözcüsü ise ABD Başkanı Joe Biden’ın iki devletli çözümün “güçlü bir destekçisi” olduğunu ve “bir Filistin devletinin tek taraflı tanıma yoluyla değil, doğrudan müzakereler yoluyla gerçekleştirilmesi gerektiğine” inandığını söyledi.

İsrail ne tepki verdi?

İsrail, tanıma kararının ilan edilmesinin ardından İrlanda ve Norveç’teki elçilerini “acil istişareler için” geri çağırdığını açıkladı.

İsrail Dışişleri Bakanı İsrael Katz, “Bugünkü karar Filistinlilere ve dünyaya bir mesaj veriyor: terörizm kazandırır” dedi.

“Hamas terör örgütü Holokost’tan bu yana en büyük Yahudi katliamını gerçekleştirdikten ve dünyanın tanık olduğu iğrenç cinsel suçlar işledikten sonra, bu ülkeler bir Filistin devletini tanıyarak Hamas ve İran’ı ödüllendirmeyi seçtiler” diyen Katz şöyle devam etti:

“Bu ülkelerin attığı bu çarpık adım, 7 Ekim kurbanlarının anısına haksızlık, 128 rehinenin geri dönmesi çabalarına darbe, Hamas ve İran cihatçılarına destek anlamına geliyor, barış şansını baltalıyor.”

Katz’ın bu açıklamaları ile eş zamanlı olarak İsrail diplomatik alanda, diğer ülkelerin benzer bir adım atmasını engellemek için bir karşı atak başlatıyor.

Slovenya ve Malta’nın da bu Filistin’i tanıma konusunda üç ülkeyi takip etmesi bekleniyordu.

Filistin Yönetimi ne dedi?

Batı Şeria’daki Filistin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Bu önemli adımla İspanya, Norveç ve İrlanda iki devletli çözüme ve Filistin halkına gecikmiş adaletin sağlanmasına olan sarsılmaz bağlılıklarını bir kez daha ortaya koydu” denildi.

Bakanlık kararın ayrıca “uluslararası hukuka ve Birleşmiş Milletler’in ilgili tüm kararlarına uygun olup, İsrail’in yasa dışı işgalinin sona erdirilmesi ve bölgede barış ve istikrarın sağlanmasına yönelik tüm uluslararası çabalara olumlu katkıda bulunacağını” söyledi.

Hamas ne açıkladı?

Hamas’ın üst düzey isimlerinden Bassem Naim AFP’ye yaptığı açıklamada bu hamlenin arkasında Filistin halkının “cesur direnişinin” olduğunu söyledi.

Naim, “Art arda gelen bu tanımalar, bu cesur direnişin ve Filistin halkının efsanevi kararlılığının doğrudan sonucudur. Bunun Filistin meselesine ilişkin uluslararası tutumda bir dönüm noktası olacağına inanıyoruz” diye konuştu.

Filistin’i kaç ülke tanıyor?

Filistin devletinin kurulması konusu yıllardır gündemde.

Filistin Kurtuluş Örgütü ilk olarak 1988 yılında Filistin Devleti’nin kurulduğunu ilan etti.

Uygulamada Filistinliler, İsrail işgali altındaki Batı Şeria’nın bazı bölgelerinde Filistin Yönetimi aracılığıyla sınırlı bir özyönetime sahip.

Filistin Yönetimi, 2007 yılında Gazze Şeridi’nin kontrolünü Hamas’a kaptırdı.

BM her iki bölgeyi de İsrail tarafından işgal edilmiş ve tek bir siyasi varlık olarak kabul ediyor.

Birleşmiş Milletler’e (BM) üye 193 ülkeden 139’u Filistin’i devlet olarak tanıyor.

Bunların arasında BM’deki 22 üyeli Arap Grubu, 57 ülkeli İslam İşbirliği Teşkilatı ve 120 üyeli Bağlantısızlar Hareketi de bulunuyor.

Son açıklama ile Filistin’i tanıyan ülke sayısı 142’ye yükselmiş olacak.

Türkiye: Önemli bir adım

Türkiye Dışişleri Bakanlığı da İspanya, İrlanda ve Norveç’in Filistin Devleti’ni tanıyacaklarına dair açıklamalarından büyük memnuniyet duyulduğunu kaydetti.

Bakanlık açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

“Filistin’in tanınması, uluslararası hukukun, adaletin ve vicdanın gereğidir. İşgal altındaki Filistin halkının gasbedilen haklarının geri alınması ve Filistin’in uluslararası camiada hak ettiği statüye kavuşabilmesi bakımından son derece önemli bir adımdır.

“Türkiye olarak, daha fazla ülkenin Filistin’i tanıması yönünde çaba harcamayı sürdüreceğiz.”