Türkiye, İran’ın İsrail’e yönelik insansız hava araçları ve füze saldırılarıyla Gazze için misilleme yapılması üzerine bölgedeki tansiyonu düşürmek amacıyla Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın öncülüğünde diplomatik temaslar yürüttü.
Türk Dışişleri Bakanlığı, İran’ın misilleme saldırısı başlatması ardından, yaklaşık 18 saat sessizliğini korudu.
Bu sessizlik saatlerinde Bakan Fidan’ın, Milli Savunma Bakanlığı (MSB) ve Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) ile koordineli şekilde diplomatik temaslarla süreci izlediği aktarıldı.
Türkiye’nin en önemli önceliğinin, “Ortadoğu coğrafyasında mevcut savaş durumunu yaygınlaştıracak her türlü adımdan kaçınılması” olduğuna işaret edildi.
Türkiye adına Dışişleri Bakanlığı’nın resmi açıklamasında, İsrail’in de saldırgan tutumunu anımsatacak şekilde İran’ın misilleme saldırısıyla ilgili soğukkanlılık çağrısı yaptığı görüldü.
Açıklamada, “İsrail’in Gazze’de sürdürdüğü savaşın yayılma ve tırmanma riski barındırdığına dair uyarılarımızı uzun süredir tüm muhataplarımıza hatırlatmaktayız. İsrail’in, İran’ın Şam Büyükelçiliğine gerçekleştirdiği uluslararası hukuka aykırı saldırı, kaygılarımızı haklı çıkarmıştır. İran’ın bu saldırıya yaptığı misilleme ve takip eden gelişmeler, olayların hızlı biçimde bölgesel bir savaşa dönüşebileceğini bir kez daha göstermiştir. Yaşanan hadise öncesinde İran ve ABD makamlarıyla görüşerek itidal çağrısında bulunmuştuk. Tarafların karşılıklı beklenti ve mesajları da ülkemiz üzerinden iletilmiş, tepkilerin orantılı olması yönünde gerekli girişimler yapılmıştır. Bugün de İranlı yetkililere ve İsrail üzerinde etkisi olan Batılı ülkelere, tırmanmaya son verilmesi yönündeki mesajlarımızı açık biçimde aktarmaktayız. Bölgemizin istikrarına kalıcı biçimde zarar verecek ve küresel düzeyde daha büyük çatışmalara neden olacak bir sürecin tetiklenmemesi için çabalarımızı sürdüreceğiz” denildi.
Resmi açıklamada, İsrail ile İran arasındaki durumu Türkiye’nin “güvenlik tehditleri bakımından da yakından takip ettiği” vurgulanarak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a da düzenli bilgi aktarıldığı ifade edildi.
ABD ile Türkiye yüz yüze de değerlendirmede bulunma kararı aldı
Diplomatik kaynaklarca aktarılan bilgilere göre; Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile dün (14 Nisan) bir telefon görüşmesi gerçekleştirerek, İran’ın İsrail’e yönelik misilleme saldırısı sonrasında bölgedeki mevcut durumu ele aldı.
Türkiye’nin Ortadoğu bölgesinde mevcut krizin yayılması ihtimalinden endişe duyulduğunu vurgulayan Fidan, Türkiye’nin Gazze’deki krizin başlangıcından bu yana bunun bir bölgesel çatışmaya dönüşme riski taşıdığını defalarca belirtmiş olduğuna dikkati çekti.
ABD tarafına, acilen ateşkes ilan edilmesi ve Gazze’ye kesintisiz insani yardım ulaştırılması gerektiğini belirten Fidan, aksi halde krizin büyüyerek devam edeceğini hatırlatarak, İsrail üzerinde etkisi olan ülkeler olarak gerilimi tırmandırmamak için doğru mesajlar verilmesine ihtiyaç olduğunu dile getirdi.
Fidan ile Blinken arasındaki görüşmede iki ülke arasında yüz yüze değerlendirme yapılmasına da karar verildi. Bu kapsamda, ABD Dışişleri Bakanlığı İdari İşler Müsteşarı ve Siyasi İşler Müsteşar Vekili John Bass’ın bugün (15 Nisan) Ankara’ya geleceği aktarıldı. Bass’a Türkiye ziyaretinde Dışişleri Bakan Yardımcısı, Büyükelçi Burak Akçapar ev sahipliği yapacak.
Yarın ki görüşmede İran -İsrail bölgesel geriliminin yanı sıra, “Fidan ile Blinken’in eşbaşkanlıklarında 7 – 8 Mart’ta Washington’da düzenlenecek 7. Türkiye-ABD Stratejik Mekanizma toplantısında kararlaştırılan hususlar da dahil olmak üzere ikili ilişkile de ele alınacak. Görüşmeler kapsamında, “Gazze’deki güncel gelişmeler, bölgesel ve uluslararası konularda görüş teatisinde bulunulacağı” bilgisi verildi.
Fidan, İran tarafıyla da diplomatik temasta bulundu
Diplomatik kaynaklarca aktarılan bilgilere göre; Bakan Fidan, dün (14 Nisan) İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Türkiye’nin, İran’ın İsrail’e yönelik gerçekleştirdiği misillemeyle birlikte bölgede daha fazla gerilimin tırmanmasını istemediğini ileten Fidan, bu yönde adımların sona ermesi arzusunu muhatabına aktardığı bildirildi.
İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan ise, İsrail’e karşı misilleme operasyonunun sona erdiğini ve İran’ın saldırıya uğramadığı takdirde yeni bir harekata girişmeyeceği bilgisini verdi. Ancak Abdullahiyan, İran’ın yeni bir saldırıya uğraması halinde bu defa daha güçlü bir karşılık vereceğini de aktardı.
Fidan, dün ayrıca İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron ile bir telefon görüşmesi yaparak bölgedeki durumu değerlendirdi.
CHP’nin Filistin’i ziyaret planı ertelenmek zorunda kaldı
CHP Genel Başkanı Özgür Özel bugün bir açıklama yaparak, Filistin ziyaretini hava sahası kapalı olduğu için ertelemek zorunda kaldığını açıkladı.
Özel, “Bugün için Filistin’e gideceğimizi daha önce duyurmuştum. Ancak bölgede yaşanan son gelişmeler ve hava sahalarının uçuşa kapanması sebebi ile programımızı maalesef bugün gerçekleştiremiyoruz. Mümkün olan ilk fırsatta Filistin’e gideceğim. Filistin halkının yanındayız, ateşkes bir an önce sağlanmalı, insani yardımların bölgeye sorunsuz ulaşımı temin edilmelidir” dedi.
Özgür Özel dünkü açıklamasında ise, “Bölgemizi tehdit eden İsrail ile İran arasındaki karşılıklı saldırıları büyük endişeyle izliyoruz. Ortadoğu’da tansiyon bu denli yükselmişken tarafların gerginliği artıracak hareketlerden kaçınması çağrısında bulunuyoruz. Kurucumuzun ‘Yurtta barış dünyada barış’ vasiyetini hatırlama ve sahiplenmemizin gerektiği bir dönemdeyiz. Etrafımız ateş çemberine dönüşmüşken ülkemiz tansiyonu düşürecek her çabanın öncüsü olmalıdır. İnanıyoruz ki Gazze’de kalıcı ateşkes sağlanmadan bölgedeki tırmanmanın durdurulması ve çatışma riskinin azaltılması mümkün olmayacaktır. Bu çerçevede barış, huzur ve istikrarın sağlanmasının tek geçerli çözümünün 1967 sınırlarında, başkenti Doğu Kudüs olan bir Filistin devletinin kurulması olduğu inancımızı yineliyoruz” mesajlarını vermişti.