Gazze Şeridi’nde altı aydan fazla süren savaşla birlikte Türkiye’nin İsrail’le ticareti daha çok sorgulanırken, Ticaret Bakanlığı bu sabah bazı ürün gruplarında İsrail’e ihracatı kısıtlama kararı aldı.
Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, 54 ürün grubunda 9 Nisan 2024 tarihinden itibaren kısıtlama uygulanacağı belirtildi.
Bakanlık açıklamasında, kısıtlama gerekçesi olarak şu ifadelere yer verildi:
“İsrail’in, 7 Ekim 2023’den bu yana, altı ayı aşkın süredir Gazze Şeridi’nde yürüttüğü ve ayrım gözetmeden masum Filistin halkına ve sivil yerleşim yerlerine yönelik topyekûn katliamda hayatını kaybeden Filistinli kardeşlerimizin sayısı 33 binin, yaralı sayısı yüzbinlerin üzerindedir. Bunların büyük çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşmaktadır. Gazze Şeridi yerle bir olmuş, büyük bir yıkıma uğramıştır.”
Çelik, inşaat malzemeleri, kimyasal ve yakıtları da kapsayan kısıtlama maddeleri açıklamada sıralandı.
“İsrail bugüne kadar uluslararası hukukun ve düzenin temel yapıtaşları olan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, BM Genel Kurulu, BM İnsan Hakları Konseyi ve Uluslararası Adalet Divanı’nın bu yönde almış olduğu hiçbir kararı maalesef uygulamamıştır” denilen açıklamada, BM ilgili kararlarına vurgu yapıldı.
“Gazze’de ateşkes ilan edilene kadar yürürlükte kalacak”
Bakanlık, kısıtlamanın “İsrail, uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülükleri çerçevesinde, Gazze’de derhal ateşkes ilan edene ve Gazze Şeridi’ne yeterli miktarda ve kesintisiz insani yardım akışına izin verinceye kadar yürürlükte kalacağını” açıkladı.
İsrail’e ihracatı kısıtlanan ürün grupları şöyle sıralandı:
• Alüminyum profiller
• Alüminyum teller
• Boyalar
• Bakır profiller, çubuklar ve teller
• Beton mikserleri
• Çelik borular ve bağlantı parçaları
• Çelik filmaşin
• Çelik kaplar ve depolar
• Çelik köprü aksamı
• Çelik kuleler
• Çelik profiller
• Çimento
• Çimentodan, betondan veya suni taştan inşaat için bloklar ve levhalar
• Demir çelikten tüm inşaat malzemeleri
• Demir-çelik tüm teller
• Ekskavatörler
• Elektrik kabloları
• Elektrik panoları
• Fayanslar
• Fiberoptik kablolar ve elektrik iletkenleri
• Forkliftler
• Granit
• Halat ve kablolar
• Hırdavat ürünleri
• Hidrolik yağlar
• İnşaat demiri
• İnşaat makinaları
• İnşaat yalıtım malzemeleri
• İnşaatta kullanılan camlar
• Kimyasal bileşikler
• Kimyasal gübreler
• Klinker
• Kovalar, kepçeler, kürekler, kıskaçlar ve kancalar
• Kükürt
• Madeni yağlar
• Makaralı zincirler
• Mermer
• Metal işleme makinaları
• Metallerin işlenmesinde kullanılan kimyasallar
• Mineral gübreler
• Motor yağları
• Paletler
• Plastik borular
• Sandviç paneller
• Seramikler
• Solvent boyalar
• Tel çekme makinaları
• Testere makinaları
• Tuğlalar
• Uçak benzini ve jet yakıtı
• Vernikler
• Vinçler
• Yapıştırıcılar ve tutkallar
• Yassı çelik ürünleri
İsrail’den tepki: “Benzer kararlar alınacak”
Türkiye’nin İsrail’le ticarete kısıtlama getirmesinin ardından İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz açıklama yaptı.
Bakan Katz, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Hamas’ı desteklemek için Türkiye’nin ekonomik çıkarlarını feda ettiğini iddia etti. Katz, İsrail’in de Türkiye’den gelen ürünlere yönelik kendi ticari kısıtlamalarını hazırlayacağını söyledi.
Katz, X sosyal medya platformundan, “Erdoğan, Gazze’de kadınlara, kız çocuklarına, yetişkinlere tecavüz eden, öldüren, bedenlerine saygısızlık eden ve çocukları diri diri yakan Hamas katillerine verdiği destek uğruna Türkiye halkının ekonomik çıkarlarını bir kez daha feda ediyor” dedi.
İsrail’in şiddete ve şantaja boyun eğmeyeceğini, ticaret anlaşmalarının tek taraflı olarak ihlal edilmesine göz yummayacağını belirten Katz, şunları ifade etti:
“İsrail, Türkiye’ye karşı, Türk ekonomisine zarar verecek paralel tedbirler alacaktır. İsrail’in Türkiye’ye ihracatını engelleyeceği ürünlerin bir listesinin daha hazırlanması ve ayrıca ABD’deki kuruluşlarla ve ülkelerle temasa geçilmesi, Türkiye’deki yatırımların durdurulması, Türkiye’den ürün ithalatının engellenmesi ve Amerikan Kongresi’ndeki dostlarımıza boykot yasalarının ihlalinin incelenmesi ve buna göre Türkiye’ye yaptırım uygulanması talimatını verdim.”
2024’te İsrail Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı 20 ülke arasında 13’üncü sırada yer alıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2022’de İsrail Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı 10’uncu ülkeyken 2024’ün ilk iki ayında 13’üncü ülke konumuna geriledi.
Ocak-Şubat 2023’te İsrail ile ihracat 942 milyon 820 bin dolarken, bu rakam bu yılın aynı döneminde 771 milyon 739 bin dolar oldu.