Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi, İsrail’i Gazze Şeridi’nde işlenen olası savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan sorumlu tutmaya çağıran ve bu ülkeye yönelik tüm silah satışlarının durdurulmasını talep eden kararı kabul etti.
Cuma günkü oylama, BM’nin en yüksek insan hakları organının yaklaşık altı aydır süre giden savaşla ilgili olarak ilk kez açık bir tutum alması ve 33 bini aşkın insanın ölümüne yol açan çatışma kapsamında “soykırım” uyarılarına işaret etmesiyle dikkat çekti.
Karar, konseye üye 47 üye ülkeden 28’inin lehte oyuyla alındı. Karara karşı oy kullanan ülkerlerin başını ABD ve Almanya çekerken, Fransa, Arnavutluk ve 11 ülke çekimser kaldı.
Konsey kararın, diğer gereklerinin yanı sıra, “uluslararası insancıl hukukun daha fazla ihlal edilmesi ve insan hakları ihlallerinin ve suistimallerinin önlenmesi için” gerekli bir önlem olduğunu belirtti.
Konsey, Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) Ocak’ta Gazze’de “makul bir soykırım riski bulunduğuna” karar verdiğini vurgulayarak, “yerleşim bölgesinde olası savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar da dahil olmak üzere ciddi insan hakları ihlallerine ilişkin raporlardan duyulan derin kaygıyı” dile getirdi.
Dünya Mahkemesi, Mart’ta da oybirliğiyle İsrail’e, temel gıda malzemelerinin gecikmeden bölgeye ulaşmasını sağlamak için gerekli ve etkili tüm adımları atmasını emretmiş ve Filistinlilerin koşullarının kötüleştiği, kıtlık ve açlığın yayıldığı konusunda uyarmıştı.
Cuma günü oylanan karar tasarısı, Arnavutluk dışındaki tüm İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyesi ülkeler adına Pakistan tarafından Konsey Genel Kurulu’na sunulmuştu.
İsrail’in Cenevre’deki BM Büyükelçisi Meyrav Eilon Şahar, tedbiri “İnsan Hakları Konseyi ve bir bütün olarak BM için bir leke” olarak niteledi.
Bu oylama öncesinde Mart’ta BM Güvenlik Konseyi de Gazze’de ateşkes çağrısı kararını kabul etmişti.
Kanada, Hollanda, Japonya, İspanya ve Belçika gibi ülkeler İsrail’e silah satışlarını askıya alırken, diğer birçok Batılı ülke, artan sivil kayıplarına yönelik artan eleştirilere rağmen ölümcül silahlar sağlamaya devam ediyor.
Amerika Birleşik Devletleri, 2000 kiloluk sığınak patlatıcı bombalar da dahil olmak üzere İsrail’in savunma gereksinimlerinin büyük kısmını sağladı. Bu yıl ABD Kongresi İsrail’e 14 milyar dolarlık ek askeri yardım paketini de onayladı.
Konsey kararında, BM’nin kıtlığın yaklaşmakta olduğu konusunda uyardığı “Gazze’de sivilleri aç bırakmanın bir savaş yöntemi olarak kullanılması” ve İsrail’in “insani yardım erişiminin hukuka aykırı bir şekilde engellenmesini, yardım malzemelerinin kasıtlı olarak engellenmesini ve gıda, su, elektrik, yakıt ve telekomünikasyon da dahil olmak üzere sivillerin hayatta kalması için vazgeçilmez olan nesnelerden mahrum bırakılmasını” da kınadı.
BM İnsan Hakları Yüksek Konseyi, İsrail’in çok sayıda soruşturma için çıkarttığı emirler doğrultusunda işbirliği yapmayı ısrarla reddetmesini de eleştirdi.
Katar’daki Hamad Bin Khalifa Üniversitesi’nde Orta Doğu çalışmaları doçenti olan Marc Owen Jones, Al Jazeera’ya verdiği demeçte kararın “Sembolik olarak önemli” olduğunu söyledi.
“İnsan hakları konusundaki en yüksek organın bu çatışmayla ilgili ilk kez tavır almasıydı. Bu da, bu [çatışmanın] benzeri görülmemiş doğasını yansıtıyor,” dedi.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***