Depremlerin üzerinden bir yıl geçmesine karşın yurttaşların normal standartlardaki yaşamlarına dönememesi eleştirilerin başında geliyor.
Türkiye, geçen yıl 6 Şubat’ta meydana gelen ve 11 ilde geniş çapta hasara ve yıkıma neden olan depremlerin birinci yıl dönümünde yaşamını kaybedenleri anıyor.
Merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler, resmi rakamlara göre en az 53 bin kişinin ölümüne 100 binden fazla kişinin yaralanmasına yol açtı.
Bu depremler, Türkiye’de son yüzyılda en fazla can kaybına ve yıkıma neden olan, en geniş alanı etkileyen ve en fazla sayıda binanın yıkılmasına ve en fazla ekonomik kayıp yaşatan depremler olarak kayıtlara geçti.
Üzerinden bir yıl geçmesine rağmen deprem bölgesinde hala çadırlarda yaşayanlar var.
Hatay’ın Tepehan köyü depremde en fazla yıkımı yaşayan yerlerden biriydi. Bu köyde beş çocuklu bir depremzede aile çadırda kalıyor.
Kendisini ‘Julia’ olarak tanıtan kadın, evlerinin bahçesine kurdukları bir çadırda kaldıklarını söylüyor. Diğer pek çok mağdur gibi onlar da sadece evlerini değil zeytinliklerinin bir kısmını da kaybetmişler. Baba ise “1 yıl oldu depremden bu yana, sağolsun yetkililerimiz daha bizi gelip gören, soran yok” diyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, depremlerin ikinci yıl dönümünde “herkesin bir evde ya da dairede yaşıyor olacağı” sözünü verdi.
Mali zarar en az 100 milyar dolar
Deprem Dünya Bankası ve IMF’ye göre, Türk ekonomisine en 100 milyar dolardan fazla zarar verdi.
Depremden doğrudan etkilenen 11 ilde çok sayıda konutun yanı sıra okul ve hastane yıkılırken, bölgede başta yollar olmak üzere alt yapı büyük zarar gördü.
11 ilde alt yapı tahrip oldu
Depremler bölgede elektrik, su, internet, kanalizasyon, yol, ulaşım gibi alt yapı ve üst yapı temelli sorunların artmasına yol açtı.
Hükümete göre bölgede depremlerin sürmesi, TOKİ inşaatlarının gecikmesindeki en önemli nedenlerden biri. Depremlerden etkilenen 11 kent, son bir yılda 57 bin 15 kez sallandı.
Depremden sonra devlet kurumları ve AFAD’ın bölgeye geç ulaşması ise yıkımın etkisini büyüttüğü eleştirisi yapıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın deprem sonra evsiz kalanlara yeni inşa edilecek evler verileceği vaadine rağmen, muhalefet partileri verilen sözlere rağmen konteynır kentlerde ve çadırlarda kalan depremzedelerin koşullarının hala çok kötü olmasından şikayetçi.
Muhalefet neden eleştiriyor?
Depremlerinin ardından bir yıl geçmesine karşın, hala sorunların en üst derecede devam etmesi, kentlerin ve kentlerdeki yurttaşların normal standartlardaki yaşamlarına dönememesi, yine muhalefet partilerin en fazla eleştirdikleri konuların başında geliyor.
Deprem ülkesi olan Türkiye’de yapıların denetlenmesinde yaşanan sorunlar, dolgu yerlerine ve dere yataklarına bina inşa edilmesine izin verilmesi hem hükümet hem yerel yönetimlere yönelik eleştirilerin başında yer alıyor.
Muhalefet partileri, depremin etkilediği bölgelerde eğitimin, sağlığın, ulaşımın ve daha birçok alanın nitelikli, ulaşılabilir ve ücretsiz olmasını isterken, üreticilerin ekonomik anlamda desteklenmesi, istihdamın sağlanması ve işsizliğin giderilmesi, kalıcı konutların hızlıca ama güvenli bir şekilde ücretsiz teslim edilmesi, esnafların desteklenmesi, kamu çalışanlarının maaşlarında iyileştirme yapılması için çağrıda bulunuyor.
Deprem yardımları nereye gitti?
Deprem vergileri ve deprem sonrası halktan toplanan yardımların adil ve şeffaf bir biçimde bölgede yatırıma dönüşmesi ise yine taleplerin başında geliyor.
Depremlerden sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Adıyaman’da yaptığı bir konuşmada “…arzu ettiğimiz hıza ulaştıramadığımız bir gerçektir” ve “Depremin yıkım etkisi 500 kilometrelik bir alana yayıldığı için işimiz maalesef çok zor oldu.
Bölgenin yakın dönemde rastlamadığımız şiddette bir kış yaşıyor olması da önümüze başka bir engel olarak çıkmıştır.” ifadesini kullanmıştı.
Erdoğan’ın tepki çeken Hatay açıklaması
Bu arada 6 Şubat depremlerinde en büyük yıkımı alan Hatay’a, depremin yıl dönümü öncesi giden Erdoğan’ın, aday tanıtım toplantısında mevcut başkan ve CHP’den yeniden aday olan Lütfü Savaş yönetimi ile CHP’li yönetimlere isim vermeden eleştirmesi ve kentin AK Parti yönteminde olması gerektiği mesajını vererek, “Merkezi yönetimle yerel yönetim el ele vermezse, dayanışma halinde olmazsa o şehre herhangi bir şey gelmez. Hatay’a geldi mi? Şu anda Hatay garip kaldı” ifadelerini kullanmasına muhalefetten tepki gecikmedi.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, “Hatay’a siyasi şantaj yapıyor olmasının ayıbını Hataylılara havale ediyorum” dedi.
Özel: Erdoğan siyasi şantaj yapıyor
Özel, Erdoğan’ın tepki çeken sözleri için, “Diyor ki ‘Benim partimden bir belediye başkanı olmadığı için ben Hatay’ı hizmetsiz bıraktım, seçmezseniz yine getirmem.’ Yalan da söylüyor. Kendi belediyelerinin olduğu yerde de sorunları çözmüş değil. Siyasi şantaj yapıyor ve oy istiyor. Ben bunu bütün milletimize şikayet ediyorum. Bilhassa AK Parti’ye oy veren vicdan sahibi insanlara havale ediyorum. Depremzedeye tehdit olur mu, böyle vicdan olur mu! Recep Tayyip Erdoğan’ın kalbinin yerinde taş olsa bu laf edilmez… Olmaz olsun senden gelecek hizmet. Yazıklar olsun! Bir insanın gözü bu kadar nasıl döndü gerçekten inanmıyorum! Kalbinin yerinde taş var demek ki bu adamın!” ifadelerini kullandı
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***