İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la Gazze’de genişleyen çatışmaları ve iki komşu ülke arasındaki enerji işbirliğini görüşmek ve Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi 8. Toplantısı’na katılmak üzere Çarşamba günü Ankara’ya gitti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Reisi’yi Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde resmi törenle karşıladı.
Törende Türkiye tarafında Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, MİT Başkanı İbrahim Kalın ve Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan da hazır bulundu.
Reisi, Kasım ayında yapılması planlanan ziyaretini zamanlamada yaşanan sorunlar ve İran’ın güneydoğusundaki Kerman kentinde meydana gelen saldırılar nedeniyle iki kez ertelemişti.
Cumhurbaşkanlığı’ndan Salı günü yapılan açıklamada “Görüşmelerde ikili münasebetlerin yanısıra, Gazze ve işgal edilmiş Filistin topraklarında yaşanan İsrail saldırıları başta olmak üzere, güncel bölgesel ve küresel meseleler hakkında fikir teatisinde de bulunulacaktır” denilmişti.
Açıklamada ayrıca iki liderin Türk-İran iş konseyine başkanlık edeceği ve bazı anlaşmaların imzalanabileceği belirtilmişti. Öte yandan Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar, Salı günü Ankara’da İran Petrol Bakanı Cevad Owji ile yaptığı görüşmelerde enerji işbirliğini ele aldıklarını kaydetti.
Bakan Bayraktar, X hesabı üzerinden Owji’yle görüşmesine ilişkin yaptığı açıklamada, “Derin ilişkilere sahip olduğumuz İran ile enerji alanındaki iş birliğimizi daha da ileri taşıma konusundaki kararlılığımızı dile getirdik. Özellikle doğal gaz alanında iş birliğimizi yeni dönemde daha geniş çerçevede ele alınması gerektiğini ifade ettik” ifadelerini kullanmıştı.
İsrail-Filistin çatışmalarında iki devletli çözümü destekleyen Türkiye, Gazze’ye saldırıları nedeniyle İsrail’i sert bir dille eleştirmiş, acil ateşkes çağrısında bulunmuş ve İsrail’in soykırım suçundan yargılanması için yasal adımlar atılmasını desteklemişti.
Ankara bir yandansa İsrail’le ticari ilişkilerini sürdürüyor ve bu durum, ülke içinde ve İran’da eleştirilere neden oluyor.
NATO üyesi Türkiye, Batılı müttefiklerinin ve bazı Arap ülkelerinin aksine, Hamas’ı terör örgütü olarak görmüyor.
Direniş Ekseni olarak adlandırdığı, Hamas ve bölgedeki silahlı Şii Müslüman grupları içeren, İsrail ve Batılı müttefikleriyle askeri olarak karşı karşıya gelen gevşek bir koalisyona liderlik eden İran da Hamas’a da destek veriyor.
Çatışmanın genişlediğinin bir işareti olarak, ABD ve İngiltere bu ay Kızıldeniz gemilerine yapılan saldırılara karşılık Yemen’deki İran destekli Husi hedeflerini vurdu. Erdoğan bu saldırıları orantısız güç kullanımı olarak eleştirmişti.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da geçen hafta İran ve Pakistan dışişleri bakanlarıyla, komşuların sınır ötesi ateş açmasının ardından görüştüğünü ve sükunet çağrısında bulunduğunu söylemişti.
Başta Suriye’deki iç savaş olmak üzere bir dizi konuda anlaşmazlığa düşen Türkiye ve İran, tarihsel olarak karmaşık ilişkilere sahip.
Ankara, Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat’ı devirmek isteyen isyancıları destekleyip militanlara karşı Suriye’nin kuzeyine birçok saldırı düzenlerken Tahran, Esat hükümetini destekliyor. Türkiye son dönemde Şam ile ilişkilerini geliştirmek için adımlar atıyor.
Reuters haber ajansından yararlanılmıştır.