New York’ta resmi temaslarını sürdüren Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin üst düzey “Gazze krizi” oturumuna katıldı. Fidan, New York’taki resmi temaslarında ikili görüşmelerde de bulundu.
Güvenlik Konseyi’nin üst düzey özel oturumuna Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne başkanlık etti. Özel oturumun açılış konuşmasını, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres yaptı.
Acil ateşkes çağrısını yineleyen Guterres, iki devletli çözüm yolunun hem İsraillilerin hem de Filistinlilerin isteklerini karşılayacağını kaydetti.
Dışişleri Bakanı Fidan, konsey üyelerine hitaben yaptığı konuşmada, uluslararası toplumun Gazze ve Batı Şeria’da yaşanan insani krizi ve akan kani sonlandırmakta aciz kaldığını, savaşı sonlandırmanın ise tarihi bir görev olduğunu ve İsrail’in savaş suçu işlediğini kaydetti.
Fidan, iki ay önce yapılan Güvenlik Konseyi toplantısında, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırısının bölgesel ve küresel barışa yönelik güvenlik risklere karşı uyarılarda bulunan bir konuşma yaptığını konsey üyelerine hatırlatarak “Bugün çatışmanın 109. Günü. Uluslararası toplumun Gazze ve Batı Şeria’da akan kanı durdurmakta hala aciz kaldığını maalesef görüyoruz” dedi.
“İsrail ciddi savaş suçları işlemektedir”
Hakan Fidan, Gazze’nin öncesinde bir açık hava hapishanesi olduğunu, ancak şimdi İsrail Başbakanı’nın siyasi bekasını uzatmak amacıyla askeri operasyonlar düzenleyerek sivilleri katlettiği bir savaş alanına döndüğünü söyledi.
Fidan, yaşanan savaşın İsrail’in güvenliğini sağlamak amacı güttüğüne, İsrail’in meşru müdafaa hakkı olduğuna dair iddiaların, inandırıcı olmaktan çok uzak olduğunu vurgulayarak, “Bu iddiaları ortaya atanlar, Filistin’in güvenliğinden ya da meşru müdafaa hakkından ise hiçbir şekilde bahsetmiyorlar. Gazze ve Batı Şeria’daki tablo, güvenliğe ve meşru müdafaa hakkına en çok kimin ihtiyacı olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. İsrail ciddi savaş suçları işlemektedir. Uluslararası hukuka ve kurallara dayalı düzene olan inancın yeniden tesis edilmesini istiyorsak sorumlular hesap vermelidir. İsrail’in Gazze’de işlediği savaş suçlarının soykırım seviyesine ulaşmış olabileceği yönündeki haberlerden ciddi endişe duyuyoruz” dedi.
Fidan, İsrail’in 1948 Soykırım Sözleşmesi kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal ettiğine ilişkin Uluslararası Adalet Divanı’na yapılan başvuruyu memnuniyetle karşıladıklarını belirterek “Bu başvuru, Filistin halkını daha fazla zarar görmekten koruyacak, zamanlı bir girişimdir” dedi.
“Dün risk dediğimiz, bugün artık gerçek oldu”
Türkiye’nin Gazze’deki çatışmanın coğrafi olarak tırmanmasının önlenmesi üzerinde hassasiyetle durduğu, çatışmanın yayılmasının riskleri konusunda defalarca uyarılarda bulunduğunu belirten Fidan,”Dün risk dediğimiz, bugün artık gerçek oldu. Kızıldeniz, Yemen, Lübnan, Irak, Suriye, İran ve Pakistan’daki son hadiseler çok endişe vericidir. Bu tırmanışın, kimsenin kolay kolay kaçamayacağı jeo-stratejik bir girdaba dönüşme potansiyeli bulunmaktadır. İsrail ve destekçilerini, hala başarma imkanımız varken diplomatik çözümü aramaya davet ediyorum. Gazze ve ötesinde devam eden savaş ne barış ne de teslimiyet getirebilir. Bu savaşı durdurmak için tarihi bir sorumluluğumuz bulunmaktadır” dedi.
Fidan, BM Güvenlik Konseyi’nin, uluslararası barış ve güvenliği korumakta birçok kere olduğu gibi bu defa da başarısız olduğunu belirterek, “Derhal ve kalıcı ateşkes, iki tarafın da tüm esirleri serbest bırakması ve Gazze’ye sürekli insani yardım akışının sağlanması, barışa giden yolda olmazsa olmazlardır. Bunun için, İsrail’in barış ve güvenliğin tüm gereklerini yerine getirmesi gerekiyor” diye konuştu.
“Garantörlük mekanizmasının kurulması yönündeki çağrılarımızı yineliyoruz”
Dışişleri Bakanı Fidan, uluslararası toplumun taraflar arasındaki sorunun iki devletli çözüm yoluyla sağlanabileceği konusunda görüş birliği içinde olduğunu vurgulayarak, “Geçici çözümlerin işe yaramayacağını artık hepimiz biliyoruz. Savaş sonrası senaryoları, Gazze’yi kimin yöneteceği üzerine kurulmamalıdır. Gazze’nin geleceği sadece ve sadece Filistinlilerin elindedir. Savaş sonrasına ilişkin yanıt bulmamız gereken tek soru, 1967 sınırları temelinde, iki devletli çözüm üzerinde adil ve kalıcı bir barışı nasıl güvence altına alabileceğimizdir. Bu konudaki çabalarımızın odak noktası, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen bir Filistin Devleti’nin kurulması olmalıdır. Bu amaçla, İsrailliler ile Filistinliler arasında barışı sağlayacak ve denetleyecek bir garantörlük mekanizmasının kurulması yönündeki çağrımızı yinelemek istiyorum” dedi.
Dışişleri Bakanı Fidan, New York’taki resmi temasları çerçevesinde, BM Genel Sekreteri Guterres tarafından kabul edildi.
Bakan Fidan, Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg, Cezayir Dışişleri ve Yurtdışındaki Ulusal Topluluklar Bakanı Ahmed Attaf ile bir araya geldi. Fidan, Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi heyetini de kabul etti.