Geçen yıl Şubat ayındaki yıkıcı depremin merkez üssü olarak bilinen ve 12 bin 713 kişinin yaşamını yitirdiği Kahramanmaraş’ta, depremin birinci yılına yaklaşırken 132 bin kişi konteynerlerde yaşam sürüyor.
Türkiye 6 Şubat 2023 sabahı saat 04.17 ‘de 7,7 ve aynı gün 13.24’te ise 7,6 büyüklüğünde ikinci depremle sarsıldı. Depremde Hatay, Adıyaman, Malatya, Diyarbakır, Kilis, Osmaniye, Şanlıurfa, Gaziantep, Adana ve Elazığ’ın yanı sıra Kahramanmaraş da derinden etkilendi.
VOA Türkçe’ye konuşan Kahramanmaraş Valisi Mükerrem Ünlüer’e göre deprem sonrası hasar gören yapılara ait enkazın yüzde 87’si temizlendi. Evlerinden olan Kahramanmaraşlılar için yapılması planlanan 45 bin kalıcı konutun 9 bin 400’ü 1 ay içerisinde hak sahiplerine teslim edilecek.
Diğer yandan kent sakinleri ise depremin neden olduğu şoktan halen kurtulamadıklarını belirterek, Kahramanmaraş’ın yaralarının bir an önce sarılması için yetkililerin daha özverili çalışması gerektiğine dikkat çekti.
“Konteynerler çadırlara oranla çok iyi ama insanın evi gibi olmuyor’’
Yaşanan depremi “Bu deprem 60 senede görmediğim bir ses, bir olay, çok ürkütücü, çok korkutucu’’ şeklinde tanımlayan depremzedelerden İsmail Çam, “10 katlı binaların içersinde gördüğüm insanlarla birlikte yıkılışına şahit oldum. Kaybımız çok oldu, halam, çocukları, amca çocuklarım ve birçok tanıdığım depremde hayatını kaybetti. Şu anda kaldığımız bu konteyner kent çadır kente oranla çok güzel, çok rahat. Burada klima var, şofben var, buzdolabı, yatağı, banyosu her şey var’’ diye konuştu.
6 Şubat sabahı yaşanan deprem anının asla unutulamayacağına vurgu yapan Kahramanmaraşlı depremzedelerden Adem Mağralı, kentin bir an önce eski durumuna dönmesi için yöneticilerin daha gerçekçi ve özverili çalışmaları gerektiğini belirtti.
“132 bin vatandaş 38 bin konteynerde yaşam sürüyor”
Deprem sonrası kent merkezi ve kırsal bölgede evlerinden olan 132 bin vatandaşın kendilerine verilen 38 bin adet konteynerde yaşam sürdüğünü belirten Kahramanmaraş Valisi Mükerrem Ünlüer, depremden dolayı kentin alt yapısının tamamen bozulduğunu söyledi.
Kentin alt yapısının 3 yıl içerisinde tamamen yenileceğini ifade eden Vali Ünlüer, “Depremin ilk günü 53 bin binamız orta, ağır ve yıkık olarak hasar gördü. Bu yapıların yüzde 88 oranında yıkımlarını gerçekleştirdik. Kalanların çoğu da mahkemelik olan binalar. Hukuki sorunlar oluşmasın diye mahkeme kararlarına göre hareket edeceğiz. Alt yapının tamamı yeniden hibe kredilerle yapılacak. 2-3 yıl içerisinde Maraş’ın alt yapısı tamamen yenilenmiş olacak’’ dedi.
“9 bin 400 konut Şubat’ın ilk haftası hak sahiplerine teslim edilecek’’
TOKİ tarafından depremzedeler için yapılan kalıcı konutların dağıtımında vatandaşlar arasında herhangi bir ayrıcalık tanınmayacağını vurgulayan Vali Ünlüer sözlerinin devamında şu ifadeleri kullandı:
“Üst yapıda meydana gelen yıkım sonrası şu anda merkezde 22 bin konteynerimizde 68 bin vatandaşımızı misafir ediyoruz. Kırsal bölgede ise 16 bin konteynerimizde 64 bin vatandaşımızı misafir ediyoruz. Şu an itibariyle ilimizde 29 bin konutun inşası devam ediyor. 45 bin konut yapılması planlandı, kalanların da ihale ve yer tespit çalışmaları devam ediyor. 2024 yılı Şubat ayının ilk günlerinde yapılacak kura çekimi töreni ile 9 bin 400 konutu hak sahiplerine teslim edeceğiz. Kura çekiminde vatandaşlarımızın tümü eşit haklara sahiptir, kimseye bir ayrıcalık tanınmayacaktır. Herhangi bir başvuru yapılmadan hak sahibi olan herkese noter huzurunda evleri teslim edilecektir.”
“4 bin 515 öğrenci konteynerde eğitim görüyor’’
Kent genelinde birçok okulun da depremden olumsuz etkilendiğine vurgu yapan Vali Ünlüer, “Konteyner kentlerde kurulan 10 adet Konteyner Kent İlkokulu ve Ortaokulunda 4 bin 515 öğrenci eğitim-öğretim görmektedir. Bu Konteyner kentlerimiz içerisinde kurmuş olduğumuz konteyner okullarımızda 128 derslikte 225 öğretmenle eğitim-öğretime devam etmekteyiz’’ dedi.
Depremin yıkıcı etkisiyle kentteki hastanelerin zarar gördüğünü, bu nedenle sağlık sisteminde yaşanan sorunların çözümü için çalışmaların devam ettiğini belirten Vali Ünlüer, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İlimizde deprem sonrası 1000 Yataklı Şehir Hastanesi ve şehir merkezine 400 yataklı Acil Durum Hastanesi, Türkoğlu ilçemize 120 yataklı, Nurhak ilçemize 50 yataklı çelik yapı formunda yapılmakta olan hastanelerimizin inşaatı devam etmektedir. Necip Fazıl Şehir Hastanesi arsası üzerine mevcut hastane yanında inşaatı devam eden deprem izolatörlü 300 yataklı ana bina ile çelik yapıda 200 yataklı ek binaların yer aldığı sağlık tesisleri de hızla ilerlemektedir. Sağlık Bakanlığı’nca proje ihalesi yapılan 1000 yataklı Kahramanmaraş Şehir Hastanesi’nin tamamlanmasıyla birlikte ilimiz A1 rol grubuna sahip ileri tıp tedavilerinin sunulduğu bir Şehir Hastanesi’ne kavuşacaktır.”
Öte yandan tarihi bir kent olan Kahramanmaraş’ta bulunan 602 tescilli yapının 534’ünün depremde hasar gördü.
Bu yapıların Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından aktarılan ödenekle tadilat işlemleri başladığı belirtildi.