Kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye notları AK Parti döneminde nasıl değişti?

Türkiye’nin son yıllarda rekor kıran kredi risk primi iş başına gelen yeni ekonomi yönetiminin faiz kararlarının ardından düşmeye devam ediyor. Mayıs 2023’te 700 baz puan seviyelerini gören 5 yıllık kredi risk primi (CDS) Mart 2021’den bu yana ilk defa 300 baz puanın altına gerileyerek 299,9 baz puana düştü. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları da Türkiye’ye verdikleri notları güncelliyor.

Peki, Türkiye’nin güncel kredi notu ne durumda? Fitch, Moody’s ve S&P gibi kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye notu AK Parti iktidarında nasıl değişti?

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Nureddin Nebati’den görevi devralırken “Rasyonel bir zemine dönme dışında seçenek kalmamıştır” diyerek Türk ekonomisinin halini özetlemişti.

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından iş başına gelen yeni ekonomi yönetimi belirsizlikleri azaltmaya çalışıyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önceki sert ve kararlı açıklamalarına rağmen politika faizini yüzde 8,50’den yüzde 40’a yükseltti.

Bu adımların ardından uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları Türkiye’nin notunu güncellemeye başladı. Standard & Poor’s (S&P) 30 Kasım 2023’te Türkiye’nin kredi notunu “B” olarak teyit etti, kredi notu görünümünü ise “durağan”dan “pozitif”e çevirdi.

Fitch Ratings de 9 Eylül 2023’te Türkiye’nin kredi notunu “B” olarak teyit ederken, not görünümünü 2 yıl sonra “negatif”ten “durağan”a çıkardığını açıkladı.

Moody’s’in de 15 Aralık’ta Türkiye’nin kredi notunda ve not görünümünde iyileştirme yapabileceği yönünde beklentiler vardı ancak bu gerçekleşmedi. Moody’s, Türkiye’nin kredi notuna ilişkin değerlendirme yapılmadığını bildirdi.

Moody’s, halihazırda Türkiye’nin kredi notunu “B3” ve not görünümünü “durağan” olarak değerlendiriyor. Moody’s 12 Ağustos 2022’den bu yana Türkiye’nin notunu güncellemedi.

Moody’s, S&P ve Fitch’in kredi notu neden önemli?

Moody’s, S&P ve Fitch kredi derecelendirme piyasasının yüzde 95’ini kontrol ediyor. Bu

kuruluşların notları yatırım dünyasında oldukça önemli etkiye sahip. Notlardan memnun olmayan Türkiye “yerli ve milli” kredi derecelendirme kurumu kurmaya teşebbüs etse adı geçen üç firma notları yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor.

Euronews’in hazırladığı aşağıdaki görselde Türkiye’ye verilen son notlar sarı olarak işaretlendi.

Kuruluşların notları ana olarak “yatırım yapılabilir” ve “spekülatif” diye ikiye ayrılıyor. En

kötüsü ise “batık”.

Üç derecelendirme kuruluşun kredi notu da “yatırım yapılabilir” seviyenin oldukça altında yer alıyor. Türkiye’ye verilen son kredi notları “çok spekülatif” durumunda.

AK Parti’nin iktidara gelmesinin ardından Türkiye’ye verilen notlar kademeli olarak yükselmeye başladı. Ancak notlarda son yıllarda belirgin bir düşüş dikkat çekiyor.

2001 krizinde kredi derecelendirme kuruluşları sürekli değişen ekonomik koşullardan dolayı 2001’de notlarını birkaç kez güncellediler. Bundan dolayı Türkiye’nin kredi notları sık sık 2001 krizindeki notlarla karşılaştırılıyor.

Diğer bazı ülkelerin notlarıyla kıyas

Türkiye’nin kredi notunu aralarında gelişmekte olan ülkeler de dahil bazı ülkeler ile kıyaslandığında Türkiye’nin genel olarak daha aşağıda olduğu görülüyor.

Çin, Brezilya, Malezya ve Güney Afrika’nın 15 Aralık 2023 itibarıyla açıklanan son notları Türkiye’den daha iyi durumda.

Türkiye’nin kredi risk primi (CDS) 2022’de rekor kırdı

Öte yandan, Türkiye kredi risk primi (CDS) 18 Temmuz 2022’de tüm zamanların rekorunu kırarak 908.4 puana çıkmıştı. Worldgovernmentbonds sitesine göre CDS priminin en düşük olduğu puan ve tarih ise 5 Ocak 2018’de 152.3 idi.