İsrail, Gazze’de daha fazla tahliye emri verdi; Filistinliler gidecek yer arıyor

Bu haberin orjinalinin yayınlandığı dil İngilizce

İsrail, ‘Hamas’ı yok etmek’ için yürüttüğü saldırılarda Gazze’nin ikinci büyük kenti Han Yunus ve çevresindeki bombardımanını yoğunlaştırdı.

Savaş uçakları Han Yunus çevresindeki bir bölgeyi vururken, ordu da genişleyen kara harekâtı karşısında şehirden toplu tahliyeler yapılmasını emretti.

Filistinlilerin kuşatma altındaki bölgenin giderek küçülen bir bölümüne itilmeleri, kendilerine ne olacağı konusunda soru işaretlerine yol açıyor. Yüz binlerce Filistinli, güney Gazze sınırları içinde nereye gideceğini bilmiyor. 

“İnsanlığın en karanlık saatine yakınız”

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Gazze’deki durumun ciddiyeti konusunda uyarıda bulundu.

Refah’tan video konferans yoluyla konuşan DSÖ’nün Filistin başkanı Dr. Richard Peeperkorn, “İnsanlığın en karanlık saatine yaklaşıyoruz. Bu bombalamalar ve anlamsız can kayıpları artık durmalı ve kalıcı bir ateşkese ihtiyacımız var”. dedi.

Peeperkorn, Cenevre’de gazetecilere yaptığı açıklamada Gazze Şeridi’nin merkezini ve güneyini terk edenlerin sayısının “önemli ölçüde arttığını” söyledi.

DSÖ temsilcisi, “Durum her geçen saat daha da kötüye gidiyor. Bombardımanlar güney bölgeleri de dahil olmak üzere her yerde yoğunlaşıyor. Pek çok insan çaresiz ve neredeyse kalıcı bir şok halinde” şeklinde konuştu.

Kahire’den UNICEF Sözcüsü James Elder da “Çocuklara karşı yürütülen bu savaş, güneyde gördüğümüz her şeyi aşan ve kesinlikle kuzeyde gördüğümüz her şeyle aynı ölçekte bir vahşetle yeniden başladı” dedi.

“İnsani durum her geçen saat daha da kötüleşiyor”

Yardım görevlileri, son harekatın bölgede zaten vahim olan insani felaketi daha da kötüleştireceği uyarısında bulundu.

BM Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı’nın (UNRWA) Gazze sorumlusu Thomas White, X’te yaptığı paylaşımda “Yeni bir göç dalgası yaşanıyor ve insani durum her geçen saat daha da kötüleşiyor” dedi.

Filistinli telekom sağlayıcısı PalTel’in bildirdiğine göre, Gazze’deki telefon ve internet ağları pazartesi akşamı yeniden çöktü.

Şebeke savaş sırasında birçok kez çöktü ve bölge sakinlerinin birbirleriyle ya da dış dünyayla iletişim kurmasını saatlerce ya da bazen birkaç gün boyunca imkansız hale getirdi.

İsrail, 7 Ekim’de Gazze’den İsrail’e düzenlediği saldırıda çoğu sivil yaklaşık 1.200 kişinin ölümüne neden olan ve son on yılların en ölümcül şiddet olaylarını tetikleyen Hamas’ı ortadan kaldırmaya yemin etti.

Savaş halihazırda yaklaşık 16 bin Filistinlinin ölümüne ve 2,3 milyonluk bölge nüfusunun dörtte üçünden fazlasının yerinden edilmesine neden oldu. Filistinli sağlık yetkilileri, cuma günü sona eren bir haftalık ateşkesten bu yana bombardımanın birkaç yüz sivili öldürdüğünü söylüyor.

ABD, yakın müttefiki İsrail’e Gazze operasyonunda destek verirken, sivil ölüler konusunda endişeleri olduğunu dile getiriyor. 

Artan kayıpların müzakere masasına dönülmesi için uluslararası baskıyı arttırabileceği belirtiliyor. 

Hava saldırıları ve Gazze’nin kuzeyindeki kara harekâtı Gazze Şehri’nin büyük bir bölümünü adeta yok etti. Yüz binlerce bölge sakini saldırı sırasında güneye kaçtı.

Ateşkesin bozulmasından bu yana İsrail ordusu tarafından yayınlanan tahliye haritalarına göre ordu, Han Yunus ve yakınlarındaki yaklaşık 62 kilometrekarelik bir alandan halkın çıkarılmasını emretti. Bu da Filistinlilerin kullanabileceği alanı dörtte bir oranında azaltıyor.

Gazzeliler gidecek güvenli yer arıyor

Gazze’nin ikinci büyük kenti Han Yunus’un kenar mahallelerine yönelik sürekli bombardımanda ölen ve yaralanan çok sayıda kadın ve çocuk ambulanslarla hastaneye taşındı. 

Han Yunus’taki Filistinliler için Tıbbi Yardım grubunda çalışan görevli Muhammed Ağaalkurdi, son birkaç gündür İsrail saldırılarının “vahşi bir boyutta” olduğunu söyledi. Ağaalkurdi, “İnsanlara neredeyse hiç yardım ulaştırılmadı ve dükkanlarda hiç yiyecek kalmadı.” dedi. 

İsrail ordusu tarafından atılan broşürler insanları güneye, Mısır sınırına doğru gitmeleri konusunda uyarıyor. Yine de hem İsrail hem de komşu Mısır mülteci kabul etmeyi reddettiği için Gazze’yi terk edemiyorlar.

İsrail’in boşaltılmasını emrettiği bölge, Han Yunus’un yaklaşık beşte birini kapsıyor. BM, savaştan önce bu bölgede yaklaşık 117.000 kişinin yaşadığını ve şimdi de kuzeyden göç eden 50.000’den fazla kişinin 21 barınağa yerleştiğini söyledi.

Bazı Filistinliler, kaçmaları söylenen bölgeler de bombalandığı için kendilerini daha güvende hissetmediklerini söyleyerek tahliye emirlerini görmezden geldi. Birçoğu da evlerine geri dönmelerine asla izin verilmeyeceğinden korkuyor.

İsrail ordusu halka Han Yunus ve Deyr el-Belah arasındaki ana yoldan uzak durmalarını söyledi. 

Pazar günü çekilen uydu fotoğrafları, Han Yunus’un 6 kilometre kadar kuzeyinde 150 kadar İsrail tankı ve zırhlı personel taşıyıcısı olduğunu gösterdi.

“Yoğun çatışmalar yaşanıyor”

İsrail medyası Gazze’nin kuzeyinde, son haftalarda yoğun bombardıman ve çatışmalara sahne olan Cibaliya mülteci kampı ve Shijaiya bölgesinde İsrail birlikleri ile Hamas militanları arasında yoğun çatışmalar yaşandığını bildirdi.

İsrail askeri sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, ordunun Hamas’ı kuzey ve güneyde “azami güçle” takip ederken sivillere en az zarar vermeye çalıştığını söyledi.

Hagari, Gazze’nin güneyini düzinelerce bloğa ayıran bir haritaya işaret ederek, bölge sakinlerine nereleri tahliye etmeleri gerektiği konusunda “kesin talimatlar” verdiğini bildirdi. Çoğu kişinin güneye kaçması isteniyor, ancak pazartesi günü ordu tarafından X’te yayınlanan bir harita kafa karıştırıcı bir şekilde insanları Han Yunus’un doğusunda yer alan ve ordunun bir gün önce boşaltılmasını emrettiği Fakhari’ye kaçmaya çağırıyor.

“İnsanların çektiği acıların seviyesi dayanılmaz boyutlarda”

Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) Başkanı Mirjana Spoljaric, Gazze’ye yaptığı nadir ziyaret sırasında “İnsanların çektiği acıların seviyesi dayanılmaz boyutlarda. Sivillerin Gazze’de gidecek güvenli bir yerinin olmaması kabul edilemez ve askeri kuşatma sürerken, şu anda yeterli insani müdahale de mümkün değil.” dedi. 

Dünya Sağlık Örgütü, İsrail tarafından Gazze’nin güneyindeki tıbbi malzeme deposunun ilerleyen kara harekâtı öncesinde 24 saat içinde boşaltılmasının istendiğini söyledi. İsrail Savunma Bakanlığı’nın Filistin’in sivil işleriyle ilgilenen birimi COGAT ise böyle bir emir verdiğini yalanladı.

Kızılhaç Başkanı Spoljaric, 7 Ekim saldırısından bu yana Filistinli militanlar tarafından tutulan çok sayıda rehinenin derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu.

Serbest bırakılan İsrailli rehinelerden bir grup Kızılhaç başkanına gönderdikleri mektupta, Spoljaric’in bölgeyi ziyareti sırasında kendisiyle görüşmek istediklerini ve kalan 137 rehinenin serbest bırakılması için örgütten daha fazla yardım talep ettiklerini belirtti.

Serbest bırakılan sekiz rehine ve halen esaret altında bulunan 102 rehine yakını, “Geçen her gün onların son günü olabilir ve çektikleri acı insanlık dışı” diye yazdı.

Yaklaşık 16 bin kişi öldü

Gazze’deki Sağlık Bakanlığı 7 Ekim’den bu yana bölgede ölenlerin sayısının yüzde 70’i kadın ve çocuk olmak üzere 15.890’ı aştığını ve 42.000’den fazla kişinin de yaralandığını açıkladı. 

Sağlık Bakanlığı sözcüsü Eşref el-Kidra ateşkesin sona ermesinden bu yana yüzlerce kişinin öldüğünü ya da yaralandığını ve birçoğunun hala enkaz altında olduğunu kaydetti. 

İdari çalışan Ömer el-Deravi, Deyr el-Belah’taki El-Aksa Şehitleri Hastanesi’ne İsrail’in Gazze’nin merkezine düzenlediği saldırıların ardından gece boyunca 32 ceset taşındığını söyledi.

İsrail ordusu uçakların gece boyunca Hamas’a ait 200 kadar hedefi vurduğunu, kara birliklerinin de “paralel olarak” operasyon düzenlediğini duyurdu. Gazze’nin kuzeyindeki birliklerin saldırıya uğradıktan sonra bir okulda içinde patlayıcı ve silah bulunan iki militan tünelini ortaya çıkardığı belirtildi.

“80 İsrail askeri öldü”

İsrail ordusunun iletişim ofisi AFP’ye yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde “Hamas’ı yok etmek” operasyonunun başlamasından bu yana toplam 80 İsrail askerinin öldüğünü söyledi.

Bu arada Lübnan ordusundan yapılan açıklamaya göre ülkenin güneyindeki Odaisseh köyü yakınlarında İsrail bombardımanında bir Lübnan askeri öldü, üç asker de yaralandı. 

Tel Aviv, Gazze Şeridi’nde üç hafta süren yoğun bombardımanın ardından, 27 Ekim’de  kara harekâtı başlattı.