İsrail- Hamas çatışması onuncu haftasını geride bırakırken ABD, Gazze’de yeni bir ateşkes ve daha fazla İsrailli rehinenin serbest bırakılması için “çok önemli müzakereler yapıldığı” bilgisini paylaştı.
Ancak Hamas, İsrail’in Filistin bölgesindeki saldırılarına tamamen son vermeden masaya oturmayacağını söyledi.
Hamas lideri İsmail Haniye dün, yeni bir ateşkese aracılık etmeye çalışan Mısırlı yetkililerle görüşmek üzere bir ay sonra Mısır’ı ziyaret etti.
Müzakereler hakkında bilgi sahibi bir kaynak, temsilcilerin Gazze’deki Filistinli İslamcı militanların elindeki rehinelerden hangilerinin yeni bir ateşkesle serbest bırakılabileceğini ve İsrail’in karşılığında hangi Filistinli mahkûmları serbest bırakabileceğini hararetli bir şekilde tartıştığını söyledi.
İsrailli rehinelerin bir kısmını elinde tutan daha küçük bir Filistinli militan grup olan İslami Cihad’ın liderinin de önümüzdeki günlerde Mısır’ı ziyaret ederek ateşkes konusunu görüşeceği belirtildi.
Beyaz Saray sözcüsü John Kirby dün Air Force One uçağında yaptığı açıklamada, “Bunlar çok ciddi tartışmalar ve müzakereler ve bir yere varmalarını umuyoruz” dedi.
Ancak Haniye’nin medya danışmanı Taher El Nono Reuters’a yaptığı açıklamada Hamas’ın, İsrail Gazze’deki askeri harekâtını sona erdirene ve Filistinli sivillere yönelik insani yardım hacmi artana kadar daha fazla İsrailli rehinenin serbest bırakılmasını tartışmaya istekli olmadığını söyledi.
Hamas İsrail’in askeri harekâtına geçici olarak ara vermesini reddediyor ve sadece kalıcı bir ateşkesi görüşeceğini söylüyor. El Nono, “Mısır’daki kardeşlerimizle konuştuk, bu saldırganlığa karşı duruşumuzu ve acil olarak durdurulması gerektiğini ana hatlarıyla belirttik” dedi.
Müzakereler hakkında bilgi veren ve isminin açıklanmasını istemeyen bir kaynak, İsrail’in rehineler arasında kalan tüm kadın ve hasta erkeklerin serbest bırakılması konusunda ısrarcı olduğunu söyledi. Ciddi suçlardan hüküm giymiş Filistinliler de İsrail tarafından serbest bırakılacak tutuklular listesinde yer alabilir.
Erdoğan-Sisi görüşmesi
Bu arada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi ile dün telefonda görüştü.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre görevine yeniden seçilen Sisi’yi tebrik eden Erdoğan, İsrail’in Filistin topraklarına saldırıları ve Gazze’ye insani yardım ulaştırma gayretleriyle ilgili fikir alışverişinde bulundu.
ABD bastırıyor
ABD Başkanı Joe Biden dün yaptığı açıklamada ikinci bir İsrail-Hamas rehine serbest bırakma anlaşmasının yakın zamanda yapılmasını beklemediğini ancak ateşkes için tarafları “zorladıklarını” söyledi.
Hamas lideri İsmail Haniye Mısır’a en son Kasım ayı başında, Hamas’ın elindeki yaklaşık 110 rehinenin serbest bırakılmasını sağlayan ve bir hafta süren Gazze savaşındaki tek ateşkes ilan edilmeden önce gitmişti.
İsrail, Mısır’daki görüşmeler hakkında kamuoyu önünde yorum yapmadı. Ancak kalıcı bir ateşkesi reddetti ve Hamas yenilgiye uğratılana kadar sadece sınırlı insani molaları kabul edeceğini söyledi.
Netanyahu: “Duracağımızı düşünen gerçeklikten kopmuştur”
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu dün yaptığı açıklamada savaşın ancak Hamas’ın ortadan kaldırılması, tüm rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze’nin İsrail için artık bir tehdit oluşturmaması halinde sona ereceğini tekrarladı.
Netanyahu, “Duracağımızı düşünen her kimse gerçeklikten kopmuştur. İlkinden sonuncusuna kadar tüm Hamas teröristleri yürüyen ölülerdir” dedi.
İsrail’in en yakın müttefiki ABD, geçtiğimiz hafta İsrail’in topyekûn savaşını Hamas liderlerine karşı odaklanmaya indirgemesi ve Biden’ın büyük sivil kayıplara neden olan “ayrım gözetmeyen bombardıman” olarak adlandırdığı saldırılara son vermesi yönündeki çağrılarını artırmıştı.
Savaşın ciddi bir yansıması olarak Yemen’deki Husi güçleri, İran’ın İsrail’e karşı Filistinliler’e destek veren Arap milislerinin desteğini vurgulamak için Kızıldeniz’deki ticari gemilere füzeler ve insansız hava araçları fırlatıyor. ABD bu hafta saldırıları önlemek için çok uluslu bir güç kurdu.
BM Güvenlik Konseyi’nde üçüncü kez ertelenen oylama
Dün Husilerin lideri, güçlerinin Washington tarafından hedef alınması halinde ABD savaş gemilerini vuracakları uyarısında bulundu.
Diğer yandan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Gazze’ye daha fazla insani yardım sağlanmasını kapsayan tasarısı bir kez daha ve üçüncü kez ertelendi. Çatışmalara ara verilmesi çağrısını içeren bir diğer tasarının ise bugün oylanması bekleniyor.
ABD’nin veto etmesini önlemek amacıyla tasarı metni üzerinde yoğun diplomatik müzakereler yürütülürken, ana anlaşmazlık noktasının Gazze’ye giren insani yardımın denetlenmesi ve izlenmesi olduğu bildiriliyor.
Karar taslağını kaleme alan Birleşik Arap Emirlikleri dün yaptığı açıklamada görüşmelerin en üst düzeyde devam ettiğini belirtti. Ülkenin BM Büyükelçisi Lana Nuseybeh Çarşamba günü yaptığı açıklamada hedeflerinin etkili bir karar tasarısının kabul edilmesi olduğunu söyledi.
ABD’nin kararı yine veto edip etmeyeceği sorusuna Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise, Gazze’ye giden yardımların BM’deki çabalar nedeniyle zora girmemesi için çalıştıklarını söyledi.
Bu ayın başlarında BM Güvenlik Konseyi’nin çoğunluğu Gazze’de derhal ateşkes sağlanmasını desteklemiş, 15 üyeden 13’ü lehte oy kullanmıştı. ABD bu talebi veto etmiş, İngiltere ise çekimser kalmıştı.
İsrail kalıcı bir ateşkese karşı çıkıyor ve Hamas tasfiye edilene kadar savaşı sona erdirmeyeceğini söylüyor.
Hamas’ın kontrolündeki Gazze’deki sağlık yetkililerine göre, 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’nde çoğu çocuk ve kadın 20 bin kişi öldü. Hamas’ın 7 Ekim’deki İsrail saldırılarında ise 1200 kişi hayatını kaybetmiş, 200’den fazla kişi de rehin alınmıştı.