– Hollanda’da aşırı sağcı Geert Wilders’in sandıktan birinci çıktığı ama parçalanmış parlamento nedeniyle hiçbir partinin açık kazanan olmadığı seçimlerin ardından koalisyon görüşmeleri başladı. Görüşmelerin ilk gününe, 13 yıldır iktidarda olan ve seçimlerde ağır yara alan merkez sağ çizgideki Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi’nin (VVD) yeni lideri Dilan Yeşilgöz’ün açıklamaları damga vurdu.
Yeşilgöz, başbakan olmak istediğini söyleyen Wilders’in liderliğindeki bir hükümete katılmayacaklarını ama kurulması halinde merkez sağdaki bir hükümeti destekleyeceklerini söyledi. Toplantı öncesinde gazetecilere açıklama yapan Yeşilgöz, seçimlerin açık kazananlarının Wilders’in liderliğindeki Özgürlük Partisi (PVV) ile eski Hıristiyan Demokrat Partisi (CDA) milletvekili Pieter Omtzigt’in yeni kurduğu Yeni Sosyal Sözleşme Partisi’nin (NSC) olduğunu belirtti.
‘YAPICI ÖNERİLERİNİ DESTEKLEYECEĞİZ’
Yeşilgöz’ün “13 sene sonra bizim daha farklı bir rol üstlenmemiz daha uygun” derken “Fakat bir merkez sağ koalisyonu mümkün kılacağız ve yapıcı önerileri destekleyeceğiz” ifadelerini kullanması dikkat çekti. Yeşilgöz, partisi VVD’nin oy oranının yaklaşık üçte birini, yani parlamentoda 10 sandalyeyi kaybettiğini söyleyerek, “Bu seçmenlerden gelen bir sinyaldi. Fakat bize oy verenlere de sırtımızı çevirmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
VVD’s Yesilgöz says no – but will prop up a Wilders-led cabinet https://t.co/SCNLUBGw4D
— DutchNews.NL (@DutchNewsNL) November 24, 2023
WILDERS’TEN YEŞİLGÖZ’E TEPKİ
Wilders ise Yeşilgöz’ün kabineye katılmama kararını “büyük hayalkırıklığı” olarak niteledi.
NSC: BİZİM DE DESTEK VERECEĞİMİZ KESİN DEĞİL
Öte yandan, sandıktan üçüncü çıkan NSC’nin lideri Omtzigt de bugünkü toplantıda hükümet kurmanın zor olacağını söyledi. Omtzigt, kendisinin de Wilders’le bir koalisyona katılacağının garanti olmadığını vurguladı.
‘DAHA YUMUŞAK OLMA SÖZÜNÜ HAYATA GEÇİRİRSE BİZ DESTEKLERİZ’
Daha küçük partiler arasından ise Çiftçi-Vatandaş Hareketi’nin lideri Caroline van der Plas, aşırı sağcı liderle bir koalisyona katılmaya yeşil ışık yaktı. Parlamentoda yedi koltuk kazanan Van der Plas, Wilders’in parlamentoda hükümet kuracak desteği alabilmek için en aşırı iddialarından vazgeçmesini beklediğini söyleyerek, “Daha yumuşak olma sözü verdi, şimdi bunu göstermeli” dedi.
KİM KAÇ SANDALYE KAZANDI?
Göçmen ve İslam karşıtlığı ile yıllardır dünya çapında tepki çeken ’emektar’ aşırı sağcı Wilders, son seçimlerde göçmen karşıtı dalgayı arkasına alarak 150 sandalyeli Hollanda parlamentosunda 37 vekil kazandı. Eski AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans’ın liderliğindeki İşçi Partisi ( PvdA) – Yeşil Sol Parti (GL) ittifakı, 25 koltukla sandıktan ikinci çıktı. Wilders gibi göçmenleri sınırlandırmayı savunan ama aşırı sağcı liderin aksine Avrupa Birliği üyeliğine karşı olmayan NSC ise 20 koltuk kazandı.
PAZARLIKLAR AYLAR SÜREBİLİR
Bu sonuçlarla büyük bir zafer elde etse de tek başına yönetecek çoğunluğa ulaşamayan Wilders’i ve genel olarak Hollanda’yı, muhtemelen aylar sürecek bir koalisyon pazarlığı süreci bekliyor. Hollanda siyasi gelenekleri uyarınca Wilders, bugünkü toplantının ardından kendi partisinin vekillerinden Gom van Strien’i ‘aracı’ olarak belirledi. Van Strien, koalisyon senaryoları üzerinde çalışılması için diğer partilerin görüşlerini ve pozisyonlarını öğrenmekten sorumlu olacak.
SON HÜKÜMET 299 GÜNDE KURULMUŞTU
Ancak Yeşilgöz’ün hükümete katılmama kararı sonrasında Wilders’in güvenoyu almasına yeterli olacak 76 vekilin desteğini nasıl bulacağı merak konusu. Diğer yandan, Hollandalılar uzun koalisyon pazarlıklarına alışkın. Zira Mart 2021’deki son seçimlerin ardından hükümet 299 günde kurulmuştu. Wilders’in yeterli çoğunluğa ulaşamaması, diğer partilerin de daha merkezde bir koalisyonda anlaşamaması halinde ise yeni seçimler düzenlenecek.
WILDERS KARŞITI EYLEMLER BAŞLADI
Öte yandan dün Hollanda’nın bir dizi kentinde, Wilders’in zaferine karşı protestolar düzenlendi. Eylemlere Müslümanların yanı sıra aşırı sağcı liderin iklim krizini reddettiği açıklamalarından endişe duyan Greenpeace gibi çevre örgütleri de katıldı. (DIŞ HABERLER)
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***