(Serbest Görüş) – TOLGA YAVAŞ
Doğu Cephesi Kumandanı Kazım Karabekir’in 1924 yılında İclal hanımla evliliği biliniyor. Araştırmacı Kasım Kocabaş’ın müzayededen satın alıp günümüz Türkçesine çevirdiği belgeler, Karabekir Paşa’nın ilk evliliğini Sarıkamış’ta 1920 yılında yaptığını ortaya çıkardı. Belgelere göre, iki yıl Bedia hanımla evli kalan Karabekir, olaylı bir şekilde boşanmış. Bedia hanım, ayrılık sonrası mehir ve bazı eşyaların kendisine verilmediği iddiasıyla kadılığa şikayet etmiş. Bunun üzerine, Karabekir Paşa, verdiği savunmada şahitlerin açıklama ve imzaları ile iddiaların asılsız olduğunu dile getirmiş. Karabekir’in hatıralarını içeren İstiklal Harbimiz isimli kitabında yer vermediği bu evliliği, ailesi de bu belgelerle öğrenmiş oldu
Kazım Karabekir Paşa’yla ilgili bilinmeyen bir gerçek ilk kez ortaya çıktı. Kazım Karabekir’in doğuda görev yaptığı yıllarda gerçekleştirdiği sır evliliği ve bilinmeyin birçok yönü belgelerle ortaya kondu.
Araştırmacı Yazar Kasım Kocabaş, Kazım Karabekir Paşa’nın yaşamına dair önemli bir detayı ortaya çıkarmaktan mutluluk duyduğunu ifade etti. Tüm biyografi kaynaklarında Karabekir Paşa’nın 1924 yılında İclal Hanım ile ilk evliğini yaptığı bilgisine yer verildiğini söyleyen Kocabaş, Karabekir Paşa’nın 1920 yılında doğuda görev yaparken ilk evliliğini yapıp boşandığı gerçeğini ilk kez belgelerle ortaya çıkardığını belirtti.
BELGELERİ MÜZAYEDEDEN SATIN ALDI
Kocabaş, ilk önce belgeyi bir müzayedede satışta görmüş. Karabekir’in hayatta olan kızı Timsal Hanım’a bilgi vermiş. Timsal Hanım böyle bir evlilikten haberinin olmadığını söylemiş. Bunun üzerine Kocabaş, belgeyi satın almış. Bu süreçte Araştırmacı Dr. Mehmet Tütüncü ile de iletişime geçmiş ve belgeyi birlikte incelemişler.
EVLENME VE BOŞANMA BELGESİ ORTAYA ÇIKTI
Belgeler Karabekir Paşa’nın evlenme ve boşanma süreçlerini net bir şekilde ortaya koyuyor. İlk belgede Erzurum Kadısı tarafından yazılan evlenme iznine dair şu bilgiler yer alıyor:
“Gıbbe’s-selâm İnhâ Olunur ki:
Muratpaşa Mahallesi İmamı Efendi,
Mahallenizde Sakin Bedia Hanım Binti Tevfik Bey nâm-ı Bekir Paşa’nın mani-i şeri’ yok ise velisi izni ve tarafeynin hüsnü rızasıyla talibi olan Şark Cephesi Kumandanı Kazım Karabekir Paşa Hazretlerine tesmiyeyi mihriyle akdi nikah eyleyesiz ves-selam.
28 Safer 1339 (11 Kasım 1920)
İmza: Erzurum Kadısı”
Evlilik belgesine sonradan açıklamalar da eklenmiş. Belgenin sağ tarafındaki açıklamada Bedia Hanım’a mihrin (mehir) fazlasıyla verildiği belirtilip, altına şahitler imza atmışlar. Sol tarafta ise Dr. Binbaşı Fethi Bey tarafından verilen raporda, Bedia Hanım’ın hamile olmadığı ve rapor aslının Karabekir Paşa’da olduğu şahitlerin imzası ile not düşülmüş. Belgenin en alt tarafında ise Sarıkamış Müftüsü’nün Karabekir Paşa’nın Bedia Hanım’ı tatlik ettiği (boşadığı), şahitler huzurunda mihrinin kendisine verildiği ayrıca belirtilmiş.
BEDİA HANIMLA 2 YIL EVLİ KALDI
Karabekir Paşa ve Bedia hanım iki yıl süren evliliklerinin ardından boşanmış. Bedia Hanım ayrılık sonrası mehir ve bazı eşyaların kendisine verilmediği iddiasıyla kadılığa Karabekir’i şikayet etmiş. İkinci belge, Bedia Hanım’ın mahkemeye sunduğu iddialarının asılsız olduğuna dair Karabekir Paşa’nın savunması. Paşa savunmasında Bedia hanımın kardeşi dahil birçok ismi şahit olarak göstermiş.
Belgede şahit olarak geçen ve imzaları bulunan kişiler arasında Sarıkamış müftüsü, Miralay Kazım Bey, Kaymakam İshak Bey, Binbaşı Bekir Bey, Binbaşı Abdülbaki Bey, Erkan-ı Harp Reisi Binbaşı Mustafa Bey, Şark Cephesi Yaveri Mülazım-ı Evvel Selahattin Bey gibi isimlerin yanında Bedia Hanım’ın kardeşi olan Yüzbaşı Raşit de bulunuyor.
ÇOCUKLARI OLMAMIŞ
Dr. Binbaşı Fethi Bey tarafından verildiği söylenen, Bedia Hanım’ın hamile olmadığı raporu, bu evliliğin çiftin çocukları olmamasından kaynaklanmış olabileceğini akıllara getiriyor.
Aslında tüm bu süreçlerin Erzurum Şeri’ye Sicillerine detaylı olarak kaydedilmiş olduğunu vurgulayan Kasım Kocabaş, Erzurum Kadı Sicilleri’nin kayıp olmasından dolayı diğer detaylara erişilemediğinin altını çiziyor.
AİLESİ SIR EVLİLİĞİ BU BELGELERLE ÖĞRENDİ
Karabekir Paşa’nın hayatına dair böylesine önemli bir bölüm, yayımlanmış günlüklerine yansımamış. Paşanın ailesi de bu konuda bilgi sahibi değil.
Kocabaş, bu belgelerle tarihin tozlu raflarında gizli kalmış bir konunun da ilk kez ortaya çıkarılmış olduğunu belirtti.
Coğrafyamızın doğusunun Rus işgalinden kurtarılmasında önemli görevler üstlenen Karabekir Paşa’nın Milli Mücadele’nin baş kahramanlarından biri olduğunu hatırlatan Kocabaş, böyle bir kişinin hayatının tüm detaylarının önemli olduğunu vurguluyor.
***Mutluluk, adalet, özgürlük, hukuk, insanlık ve sevgi paylaştıkça artar***