İsrail ile Hamas anlaştı: Rehine takası ve geçici ateşkesin koşulları neler?

İsrail hükümeti ve Hamas, İsrail’de tutuklu bulunan 150 Filistinliye karşılık Gazze’de tutulan 50 İsrailli rehinenin serbest bırakılması ve kuşatma altındaki bölgeye insani yardım girişine izin verilmesi için çatışmalara dört gün ara verilmesi konusunda anlaştı.

Hamas’ın, 7 Ekim’de İsrail’e düzenlediği saldırılarda 200’den fazla kişiyi rehin aldığı düşünülüyor. 

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada 50 kadın ve çocuğun aşamalı şekilde dört gün içinde serbest bırakılacağı ve bu süre zarfında çatışmalara ara verileceği belirtildi.

Serbest bırakılan her 10 rehine için çatışmalara verilen aranın bir gün daha uzatılacağı belirtildi. 

“İsrail hükümeti tüm rehinelerin evlerine dönmesi konusunda kararlı. Bu gece, bu hedefe ulaşmanın ilk aşaması olarak önerilen anlaşmayı onayladı” denildi.

Toplantı öncesinde ateşkesin savaşın sona ermesi anlamına gelmediğini söyleyen Netanyahu savaş halinde olduklarını ve hedeflerine varana kadar savaş halinde olmaya devam edeceklerini vurguladı. Başbakan bu hedefleri “Hamas’ı yok etmek, tüm rehineleri geri almak ve Gazze’deki hiçbir varlığın İsrail’i tehdit edememesini sağlamak” olarak özetledi.

“Ateşkes 24 saat içinde başlayacak”

Öte yandan İsrail hükümeti Filistinli tutukluların serbest bırakılma şartları hakkında detay vermedi. 

Hamas ise, 50 rehinenin İsrail hapishanelerinde tutulan 150 Filistinli kadın ve çocuk karşılığında serbest bırakılacağını duyurdu. Filistinli grup yaptığı açıklamada, ateşkes anlaşmasının ayrıca yüzlerce kamyon insani, tıbbi ve yakıt yardımının Gazze’ye girmesine izin vereceğini söyledi.

İsrail’in ateşkes süresince Gazze’de saldırıda veya tutuklamalarda bulunmayacağını taahhüt ettiği belirtildi.

Hamas ise “muzaffer savaşçılarının halkı savunmak ve işgali yenilgiye uğratmak için tetikte olmaya devam edeceğini teyit ettiğini” duyurdu. 

“Serbest bırakılacaklar arasında 3 yaşında bir bebek de var”

İki taraf arasında yürütülen gizli müzakerelerde aracı rolü üstlenen Katar ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD), bir süredir bir anlaşmanın yakın olduğunu söylüyordu. ABD Başkanı Joe Biden açıklanan anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını belirtti.

“Bugünkü anlaşma daha fazla Amerikalı rehineyi eve getirmeli” diyen Biden “Tüm rehineler serbest bırakılana kadar durmayacağım” dedi.

Katar hükümeti de, “İsrail hapishanelerinde tutulan bir dizi Filistinli kadın ve çocuğun” serbest bırakılması karşılığında Gazze’den 50 sivil kadın ve çocuk rehinenin serbest bırakılacağını söyledi.

Açıklamada ateşkesin ne zaman başlayacağının 24 saat içinde duyurulacağı belirtildi. İsrail medyası rehinelerin ilk olarak perşembe günü serbest bırakılmasının beklendiğini zira anlaşmanın uygulanması için İsrail vatandaşlarının Yüksek Mahkeme’den Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını engelleme hakkını istemesi için 24 saat beklenmesi gerektiği belirtildi.

Öte yandan üst düzey bir ABD’li yetkili, Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırısında öldürülenler arasında anne ve babası bulunan 3 yaşındaki bir kız çocuğunun da bulunduğu üç Amerikalının serbest bırakılacak rehineler arasında yer almasının beklendiğini söyledi.

İsrail hükümeti, İsrail vatandaşlarının yanı sıra rehinelerin yarısından fazlasının ABD, Tayland, İngiltere, Fransa, Arjantin, Almanya, Şili, İspanya ve Portekiz’in de aralarında bulunduğu yaklaşık 40 ülkeden çifte vatandaşlığa sahip olduğunu söyledi.

Katar: Amacımız daha kapsamlı bir anlaşma ve kalıcı ateşkese ulaşmak

Katar’ın ateşkes görüşmelerindeki baş müzakerecisi Dışişleri ve Devlet Bakanı Mohammed Al-Khulaifi Reuters’e yaptığı açıklamada Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin rehinelerin serbest bırakılmasını kolaylaştırmak için Gazze içinde çalışacağını söyledi.

“Ateşkes sırasında kesinlikle saldırı olmayak. Askeri hareket yok, genişleme yok, hiçbir şey yok.” diyen Al-Khulaifi, “Katar bu sürecin daha büyük bir anlaşma ve kalıcı bir ateşkes için bir tohum olmasını umuyoruz. Niyetimiz de bu.” iafedelerine yer verdi.

Fakat çatışmaların hala devam ettiğine dair haberler sahadan gelmeye devam ediyor.  

Filistin haber ajansı WAFA’nın bildirdiğine göre, çarşamba günü işgal altındaki Batı Şeria’da İsrail’e ait bir insansız hava aracı Tolkurm kampında beş Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına neden oldu.